-
1 frequens
frequēns, entis adj.1) часто бывающий, частыйerat Romae f. C — он часто бывал в Римеfrequentem esse cum aliquo C — часто бывать вместе с кем-л.2) прилежный, усердный (Platōnis auditor C)3) часто встречающийся, обыкновенный, обычный, повседневный, обиходный (verbum apud alios f. Q; usus PM, Q)4) многочисленный (frequentes cives C; f. consessus theatri C; f. famulitium Ap)f. amicus собир. M — множество друзейsenatus f. C — пленарное заседание сената или сенатский кворум5) часто посещаемый, многолюдный (via, theatrum, municipium C; convivium Su)(тж. f. incolis Ap) густо населённый (Numidia C; insula Ap)loca frequentia aedificiis L — густо застроенные местаlotus f. PM — густые заросли лотосаmons silvae (gen.) f. T — гора, густо поросшая лесом6) изобилующий, обильный, полный, богатый (f. piscibus Col; terra f. colubris O; urbs f. tectis L)sententia f. PJ — мнение большинстваacies armatis f. L — плотный боевой порядок -
2 Толпа
- vulgus (profanum); caterva (juvenum); turba (fugientium); turma; multitudo; plebs; populus; examen; strues (militum); grex; stipatio (ingens);• оттеснив толпу, дать дорогу - submovendo iter facere;
• идти толпами - ire frequentes;
• окружённый толпой друзей - stipatus gregibus amicorum;
-
3 convenio
con-venio, vēnī, ventum, īre, beikommen = eintreffen, sich einfinden, bes. v. mehreren = auf einem Punkte = zusammenkommen, zusammentreffen, sich zusammenfinden, sich versammeln (Ggstz. abire, discedere), I) im allg.: A) v. intr.: a) übh.: α) v. leb. Wesen u. Schiffen: convenerant duces, waren (in derselben Gegend) eingetroffen, Liv.: conveniunt duces, kommen zusammen (versammeln sich); quaeritur, quid opus sit facto, Nep.: cum maiores manus hostium adiunctis Germanis convenissent, Caes.: cum omnes in verba iuraverint conventuros se iussu consulis nec iniussu abituros, Liv. – diem ad conveniendum edicere, Liv.: nunc enim ita convenimus, ut etc., ist unsere Zusammenkunft von der Art, daß wir usw., Cic. – boni (als G.) quoniam convenimus ambo, Verg.: Eporedorix Aeduus et unā Viridomarus in equitum numero convenerant nominatim ab eo evocati, Caes.: Tyrii per (über) limina laeta frequentes convenere, Verg.: v. einem, qui ex iis novissimus convenit, wer zuletzt eintrifft, Caes. b. G. 5, 56, 2. – m. Ang. wann? ante lucem, Plin. ep. (vgl. unten »m. Ang. wohin?«). – m. Ang. woher? durch Advv. od. durch Praepp., huc undique, Caes.: undique ex Gallia, Caes.: ad certam diem frequentes undique, Liv. – ex diversis regionibus, Liv.: ex provincia, Caes.: interea et ex proximis hibernis et a Caesare conventura auxilia, Caes.: naves, quas ex Pictonibus et Santonis convenire iusserat, Caes. – m. Ang. wohin? durch Advv., od. durch Praepp. (gew. in od. ad m. Akk.), od. durch Acc. loc., c. huc, Cic.: illuc, Ov.: quo (wohin) lege communi omnes puberes armati convenire consuerant, Caes.: colloquendi tempus sumitur locusque, quo (wohin) conveniretur, Nep.: omnes etiam gravioris aetatis eo (dahin) convenerant, Caes.: eo omnes cotidie convenire (iussit), Nep. – proximā nocte in oppidum, Caes.: quem in locum convenire possimus, rescribite, Brut. in Cic. ep.: c. in eum locum, Cic.: in unum locum, Pompei. in Cic. ep.: unum in locum, Cic. u. Caes.: od. bl. in unum, Liv.: in una moenia (Ggstz. incertis sedibus vagari), Sall.: in Remos, Tac.: c. Idibus Maiis in senatum, Cic.: c. in contionem, Cic.: c. in colloquium, Nep.: mane in consilium frequentes, Cic.: in coetus scholarum laeti et alacres conveniunt (discipuli), Quint.: v. einem, in mediam praeceps convenit ursa viam, Avian. fab. 9, 6: neque quam in partem quisque conveniat, provident, Caes. b. G. 6, 37, 6. – c. ad ripam Rhodani, Caes.: ad aedes alcis noctu, Cic.: ad signa (sich bei den F. einfinden,) Caes.: ad Isthmicum spectaculum, Val. Max.: ad hoc iudicium, Cic.: ad regem, Liv.: omnem senatum ad se c. iussit, Liv.: armati cum silentio ad se convenirent, Liv.: c. luce primā in Achradinam ad curiam, Liv.: esse homines, qui novum genus disciplinae instituerunt, ad quos iuventus in ludos conveniat, Vet. edict. – c. Romam, Liv.: Cales, Liv.: qui Romam frequentissimi convenerant, Cic. – m. Ang. woher? u. wohin? zugl. durch Advv. od. Praepp., huc undique, Caes.: undique frequentes, Caes.: ex fuga in oppidum, Caes.: eodem et ab Selymbria L. Cornelius et ex Thracia paucos post dies Antiochus convenerunt, Liv. – m. Ang. wo? (wenn die sich Versammelnden sich schon an dem Orte befinden) durch Advv., durch Praepp. od. durch Genet. od. Abl. loc., zB. quanta illic multitudo convenisse dicebatur, Cic.: c. in colonia Agrippinensi in domum privatam, Tac.: Cyrri apud hiberna decumae legionis, Tac. – m. Ang. wobei? worauf? = infolge wessen? durch ad m. Akk., celeriter ad clamorem hominum circiter milia sex convenerunt, Caes.: ad nomen quoque barbari conveniunt, Curt.: ad bucinam inflatam certo tempore apros et capreas convenire ad pastum, Varro r. r. – m. Ang. zu welchem Zwecke? durch de (wegen, über), durch causā u. gratiā m. Genet. (wegen), durch ad od. in (zu) u. Akk., durch 1. Supin. (um zu), durch einen Finalsatz m. ut u. Konj., c. de communi officio (v. zwei Feldherren), Cic.: ad alqm de civitate impetranda (v. den Gesandten der Latiner), Val. Max. – uno tempore undique comitiorum ludorum censendique causā, Cic.: ex oppidis finitimis visendi causā, Cic.: visendi eius gratiā ad alqm, Vell.: spectandorum ludorum gratiā Romam, Val. Max.: ad decuriatum aut centuriatum, Liv.: in domum Calvini ad officium, Val. Max.: ad delectationem (v. Zuhörern), Quint.: c. ad auxilium, Caes.: ad eum defendendum, Nep.: ad eos defendendos, Caes.: ad prosequendum Scipionem officii causā, Liv.: funus, quo amici non conveniunt ad exsequias cohonestandas, sed etc., Cic.: c. in obsequium funeris, Sulp. Sev.: c. undique Romam gratulatum, Liv.: c. ad Caesarem gratulatum, Caes.: iussit eo omnes cotidie convenire, ut ibi de summis rebus consilia caperentur, Nep.: reguli in unum convenere, ut inter se de cunctis negotiis disceptarent, Sall. – β) v. lebl. Subjj.: conveniunt mihi munera multa huc ab amatoribus, kommen ein, Plaut.: huc convenit utrumque bivium, trifft zusammen, Plin. – v. Abstr., multa convenerunt, quae mentem exturbarent meam, Cic.: cum multae causae convenisse unum in locum atque inter se congruere videntur, Cic.: quae (bellum intestinum et externum) si in unum conveniant, vix deorum opibus, quin obruatur Romana res, resisti posse, Liv.
b) insbes.: α) als publiz. t. t.: c. alqo, zu irgend einem Gerichtsbezirk der Provinz gehören, civitates, quae in id forum conveniunt, in diese Kreisstadt gehören, Cic. Verr. 2, 38: Carthaginem conveniunt populi LXV, Plin. 3, 25; vgl. Plin. 5, 105. – β) als jurist. t. t., v. der Frau, c. in manum, durch Heirat (usus, coëmptio, confarreatio, w. vgl.) in die Gewalt des Mannes kommen, absol., Cic. top. 14: Flacc. 84. Quint. 5, 10, 62. Gaius inst. 3, 84: viro in manum, Cic. top. 23: in manum flaminis, Tac. ann. 4, 16. – u. übh. v. der Verheiratung, c. in matrimonium alcis, Papin. dig. 45, 1, 121. § 1; od. cum alqo, Gell. 18, 6, 8: c. in nuptias, Cod. Theod. 3, 7, 11.
B) v. tr. gleichs. an od. zu jmd. beikommen = jmd. treffen, zufällig oder absichtlich mit jmd. zusammentreffen, jmd. aufsuchen, besuchen, sprechen, a) übh.: α) m. Acc.: hominem, fratrem, Plaut.: c. equites, Caes.: cotidie plurimos, Cic.: Epaminondam, Nep.: adversarios eius, Nep.: conveniri nolle, Cic.: nocte conveniri et interdiu ab omnibus mortalibus posse, Sen.: nunc conveniundus Phormio est, Ter.: conveniundi patris tempus capere, Ter.: alcis conveniendi habere potestatem, Nep.: in conveniendis magistratibus et senatoribus, Cic.: sunt qui volunt te conventam, Plaut.: quod esse ambas conventas volo, Plaut.: prius P. Scipione convento, Liv.: conventis proceribus, Symm.: opus esse sibi domino eius convento, er müsse den H. sprechen, Liv.: edit nomina eorum, quibus conventis opus esset, Liv. – m. Ang. wie? (= als wen? in welchem Zustande?) durch Prädik.-Acc. od. im Passiv durch Prädik.-Nom. eines Partiz., c. Atilium spargentem semen, Cic.: cum quo forte Romam rediens ab nuntio uxoris erat conventus, auf der Rückkehr nach R. begriffen getroffen worden war, Liv. – m. Ang. durch wen? (= wessen Vermittlung) durch per u. Akk., per Gabinium ceteros, Sall.: qui antea per tres consacerdotes nostros fuerat ex multorum auctoritate conventus, Symm. ep. 10, 74. – m. Ang. wo? durch Advv., durch Praepp. od. durch Genet. od. Abl. loc., ubi eos convenit? Cic.: dic, ubi te conveniam? Mart.: Ariminum cum ea legione proficiscitur ibique tribunos plebis, qui ad eum confugerant, convenit, Caes.: cum legati eum in itinere convenissent, Caes.: ad Tempe Thessalica Philippus est conventus, Liv.: Bruti pueri Laodiceae me convenerunt, Cic.: convento Cn. Octavio Demetriade, Cic.: ubi (verst. Megarae) cum Theodorum domi convenire vellet, Val. Max.: non uno est omnis convenienda loco, Ov. art. am. 2, 394. – β) m. inter se (einander): tribuni plebis non desistebant clam inter se convenire, Cic. agr. 2, 12: nequeunt homines armenta feraeque inter sese ullam rem gignere conveniundo, Lucr. 2, 922 sq. – γ) absol. (wobei die Ang. wen? leicht aus dem Zshg. zu ergänzen): post convenero (verst. eum), Plaut.: die convenisse (verst. me), Ter.: aditum petentibus conveniundi non dabat, Nep. – b) als jurist. t. t., jmd. gerichtlich angehen, belangen, alqm, ICt. (u. so conventus debitor, Chalcid. Tim. 159): alqm de od. pro alqa re, ICt.: dah. alqd (nomen, culpam u. dgl.), wegen etw. klagbar werden, ICt.
II) prägn.: A) beikommend-, sich anschließend in etw. hineingehen, an etw. darangehen, in od. an etw. passen, mit etw. zusammenpassen, 1) eig., m. in od. ad u. Akk., conveniebatne in vaginam tuam machaera militis? Plaut.: fistula ferrea, quae in columellam convenit et in cupam, Cato: si cothurni laus illa esset ad pedem apte convenire, Cic.: m. Dat. (wem?), dicitur Afrani toga convenisse Menandro (bildl.), Hor. – absol., noli mirari, si (corona) non convenit; caput enim magnum est, Cic.
2) übtr., hinpassen, zusammenpassen, d.i. deutsch je nach dem Zusammenhang und nach der Konstruktion bald = passen, übereinstimmen, stimmen, zutreffen, bald = sich passen (sich reimen, sich schicken), passend-, geeignet-, anwendbar sein, zukommen, entsprechen, zusagen (vgl. Fronto de oratt. p. 159, 13 N. nam convenire et decere et aptum esse et congruere Graeci ἡρμόσθαι appellant), α) m. Subj.-Nom.: mores conveniunt, Ter.: atque ita cum et vultus similitudo et expositionis tempora et pastoris confessio convenirent, nepotem agnovit, Iustin.: nomen non convenit, Ter.: conveniet numerus quantum debui, Ter.: conveniet etiam ambulatio quaedam, Quint. – m. cum u. Abl., haec tua deliberatio non convenit cum oratione Largi, Cic.: quod quidem somnium Sisenna cum disputavisset mirifice ad verbum cum re convenisse, Cic.: qua ex coniunctione naturae... convenire potest aut fissum iecoris cum lucello meo aut meus quaesticulus cum caelo, terra rerumque natura? Cic. – m. in od. ad u. Akk., v. mater. Subjj., ceterae vites in quemvis agrum conveniunt, Cato: emplastrum viride ad podagram satis convenit, Scrib.: v. abstr. Subjj., non in omnes omnia convenire, Cic.: nec hoc in te convenit, Cic.: erat nemo, in quem ea suspicio conveniret, Cic.: quae vitia videntur in quemvis potius quam in istum convenire, Cic.: hoc maxime in Alcibiadem convenire videbatur, Nep.: poteram ego, verbum (πάθη) ipsum interpretans, morbos appellare, sed non conveniret ad omnia, Cic. – m. Dat. (wem?), v. leb. Wesen u. mater. Subjj., mulier mulieri magis convenit, Ter.: nihil autem minus perfecto duci quam festinationem temeritatemque convenire arbitrabatur, Suet. Aug. 25, 4: nervis et articulis convenit plantago trita cum sale, Plin.: v. abstr. Subjj., negavit id suae virtuti convenire, Nep.: munditias mulieribus, viris laborem convenire, Sall.: qui nihil rectum nisi quod ipsorum moribus conveniat putabunt, Nep.: quid posterius priori non convenit? Cic.: non enim hoc convenire Antigoni prudentiae, ut sic deuteretur victo, Nep. – poet. m. Acc. u. Infin. (zur Ang. wozu?), Prop. 2, 1, 41. – β) m. Infin. od. Acc. u. Infin. (s. Benecke Cic. Cat. 1, 4), quo sidere ulmis adiungere vites conveniat, Verg.: ilicone ad praetorem ire convenit? Cic.: quî convenit in minore negotio legem timere, cum eam in maiore neglexeris, Sall.: ubi sementem paraveris, glandem parari legique convenit, Cato: haud convenit unā ire cum amica imperatorem in via, Ter.: quibus de rebus nos dicere oporteat et quid vos sequi conveniat, Cic.: quo ex (infolge) senatus consulto confestim te interfectum esse convenit, Cic. – m. Dat., fundo suburbano arbustum maxime habere convenit, Cato: neque enim debet aut convenit nobis periculo ulli submittere animum nostrum, Brut. et Cass. in Cic. ep.: respondebam non convenire moribus meis aliud palam, aliud agere secreto, Plin. ep. – γ) unpers.: ad nummum convenit, es trifft auf den Heller, Cic. – videte nunc illum primum egredientem e villa, subito; cur? vesperi; quid necesse est? tarde; quî convenit, praesertim id temporis? Cic. – m. Dat., minime miror caelum et terras vim suam, si tibi ita conveniat (zusagt), dimittere, Cic.: in quam cuique feminae convenisset domum nuberet, Liv.: quam sibi conveniat, ipse viderit, Hor.: si tibi curae (est), quantae conveniat, Munatius, ob dir M. so lieb ist, wie er es verdient, Hor. – convenit, es sagt mir zu! Plaut. Cas. 272.
B) zusammenkommend ein Ganzes bilden, sich vereinigen, sich verbinden, 1) eig., v. Atomen, Lucr. 5, 429. – v. leb. Wesen = sich begatten, inter se, Lucr. 2, 923: clunibus, Plin. 11, 85: m. Ang. wozu? in voluptatem veneriam, Apul. met. 4, 27: gignendis liberis, Arnob. 7, 9.
2) übtr., der Ansicht, Meinung nach sich einigen, u. zwar klassisch nur res convenit od. unpers. bl. convenit, man einigt sich, wird od. ist einig (eins), man vereinbart (verständigt) sich über etw., man kommt über etw. überein, es kommt etw. durch Übereinkunft zustande, man beschließt etw. gemeinschaftlich, man behauptet etw. einstimmig (allgemein), erst bei Spät. homines conveniunt, die Leute einigen sich, a) übh. (s. über die Konstr. Spengel T. Maccius Plautus p. 40. Benecke Cic. Lig. 18 u. Iustin. 9, 5, 3. Held Caes. b. c. 1, 28, 2. Dietsch Sall. Iug. 83, 2), α) res convenit: tempus et locus convenit, Liv.: id convenerat signum, Liv.: Marcellus posse rem convenire ratus, Liv.: addebant praeterea rem conventuram, Cic. (vgl. Drak. Liv. 30, 3, 7): ubi ratio agendae rei (Operationsplan) et tempus convenit, Liv.: eo signo, quod convenerat, revocantur, Caes. – pax convenit, Sall. u. Liv., non convenit, Iustin.: si condiciones pacis non convenissent, Liv.: pax ita convenerat, ut Etruscis Latinisque fluvius Albula finis esset, Liv.: in eas condiciones cum pax conveniret, Liv.: Corinthus, ut ibi deponerentur obsides, convenit, Liv.: saepe pacem conventam frustra fuisse, Sall. Iug. 112, 2: quibus conventis, Liv. 30. 43, 7. – mit Dat., omnibus amicis idem convenit, Plaut.: saepius ultro citroque agitantibus rem conventuram, Liv.: pax, quae non ipsis civitatibus conveniret, Iustin. – m. cum u. Abl., cum his mihi nec locus nec sermo convenit, Plaut.: haec fratri mecum non conveniunt neque placent, Ter.: pax, quae cum T. Quinctio convenisset, ut rata esset petierunt, Liv.: quid nobis conveniat cum adversariis (Ggstz. quid in controversia relinquatur), Cornif. rhet.: ut notam apponam eam, quae mihi tecum convenit, Cic. – m. inter u. Akk., ratio inter nos convenit, Plaut.: si quid inter quos convenit, Cornif. rhet.: illud unum inter nos non convenit, Sen.: pactum est, quod inter aliquos convenit, Cic.: ea quae inter regem Pausaniamque convenerant, Nep.: quod tempus inter eos committendi proelii convenerat, Caes.: iudex inter adversarios convenit, Cic.: u. (m. dopp. Nom.) iudex (als R.) inter eos convenit Atilius Calatinus, Val. Max. – m. folg. quod (daß), id modo non conveniebat, quod senatus consulesque nusquam alibi spem quam in armis ponebant, plebes omnia quam bellum malebat, darin war man nicht einig, daß usw., Liv. 2, 39, 8. – β) convenit m. Acc. u. Infin., m. ut od. ne u. Konj., m. bl. Coni., m. indir. Fragesatz, Ggstz. discrepat, gew. m. Dat. od. m. cum u. Abl. od. m. inter u. Akk., interfectum esse a Clytaemnestra Agamemnonem convenit, Cic.: signum, quod ab eo dari convenerat, Suet.: convenit iam inde per consules reliqua belli perfecta (esse), Liv.: veneno quidem occisum (Claudium) convenit; ubi autem aut per quem dato discrepat, Suet.: inter omnes convenit Sibyllam tres libros attulisse, Plin. – convenisse, ut ne quid dotis mea ad te afferret filia, Plaut.: miles ea quae acta erant quaeque ut agerentur convenerat ad consulem refert, Liv.: pacto convenit, ut Himera amnis finis regni Syracusani ac Punici imperii esset, Liv.: mihi cum Deiotaro convenit, utille in meis castris esset cum suis copiis, Cic.: ita sibi cum Dolabella convenisse, ut etc., Cic.: convenit inter eos, cuius cornu prius laborare coepisset, ut is capite suo fata patriae lueret, Val. Max. – convenerat, ne interloquereris, Sen. de clem. 1, 9, 9. – u. (m. bl. Coni.) pro argento si aurum dare vellent, darent convenit, Liv. – u. (m. indir. Fragesatz) quibus consulibus interierit (Hannibal), non convenit, Nep.: cum eo sine ullo intertrimento convenerat iam, quemadmodum traderetur, Cic. – γ) convenit absol.: ita ut convenerat factum est, Liv.: ut od. uti convenerat, Hirt. b. G. u. Sall.: ita enim convenerat, Liv.: si ita conventum est, Cod. Iust. 5, 3, 7. – m. Dat. od. m. cum u. Abl., se dare operam, ut Lacedaemoniis cum rege conveniret, Nep.: sic sibi cum Caecina convenisse, Cic.: non modo inter patres, sed ne inter consules quidem satis conveniebat, Liv. – m. de u. Abl. (Ggstz. discrepat, controversia est), cum de facto conveniret, Cic.: cum de legibus conveniret, de latore tantum discreparet, Liv.: de verbo controversia est, de re quidem convenit, Sen.: mitterent ad eum, quibuscum sibi de pace conveniret, Iustin.: cum de pretio inter ementem vendentemque convenerit, Sen.: de qua (annona) inter licentem vendentemque conveniat, Plin. pan.: ea de quibus inter creditorem et debitorem conventum est, Cod. Iust. 8, 34, 3. § 1. – δ) homines conveniunt, die Leute einigen sich, cum de praeda non convenirent, Iustin. 15, 4, 23: de rebus litigiosis et convenire et transigere possumus, Paul. sent. 1, 1. § 5: quos negant inter se convenisse, Hyg. astr. 2, 4: ideo plerumque artifices convenire solent m. folg. Acc. u. Infin., Ulp. dig. 9, 2, 27. § 29.
b) insbes., bene (optime) convenit (alci) cum alqo, es steht jmd. auf gutem Fuße-, in gutem Verhältnis od. Vernehmen mit jmd., es steht sich jmd. gut mit jmd. (Ggstz. animus alcis ab alqo alienus est), cui cum paupertate bene convenit, dives est, Sen.: sororis vir, quīcum optime convenisset, Cic.: pulchre convenit improbis cinaedis, Catull. – u. ebenso bene convenit od. bl. convenit inter aliquos, es besteht ein gutes Verhältnis zwischen usw., primo hos dies complusculos bene conveniebat sane inter eas, Ter.: nec conventurum inter nos posthac arbitror, Ter. Vgl. conveniens no. II, b. – / Archaist. synk. Präs. coveniatis, Cato oratt. 40. fr. 1: Futur. convenibo, Plaut. Cas. 548.
-
4 convenio
con-venio, vēnī, ventum, īre, beikommen = eintreffen, sich einfinden, bes. v. mehreren = auf einem Punkte = zusammenkommen, zusammentreffen, sich zusammenfinden, sich versammeln (Ggstz. abire, discedere), I) im allg.: A) v. intr.: a) übh.: α) v. leb. Wesen u. Schiffen: convenerant duces, waren (in derselben Gegend) eingetroffen, Liv.: conveniunt duces, kommen zusammen (versammeln sich); quaeritur, quid opus sit facto, Nep.: cum maiores manus hostium adiunctis Germanis convenissent, Caes.: cum omnes in verba iuraverint conventuros se iussu consulis nec iniussu abituros, Liv. – diem ad conveniendum edicere, Liv.: nunc enim ita convenimus, ut etc., ist unsere Zusammenkunft von der Art, daß wir usw., Cic. – boni (als G.) quoniam convenimus ambo, Verg.: Eporedorix Aeduus et unā Viridomarus in equitum numero convenerant nominatim ab eo evocati, Caes.: Tyrii per (über) limina laeta frequentes convenere, Verg.: v. einem, qui ex iis novissimus convenit, wer zuletzt eintrifft, Caes. b. G. 5, 56, 2. – m. Ang. wann? ante lucem, Plin. ep. (vgl. unten »m. Ang. wohin?«). – m. Ang. woher? durch Advv. od. durch Praepp., huc undique, Caes.: undique ex Gallia, Caes.: ad certam diem frequentes undique, Liv. – ex diversis regionibus, Liv.: ex provincia, Caes.: interea et ex proximis hibernis et a Caesare conventura————auxilia, Caes.: naves, quas ex Pictonibus et Santonis convenire iusserat, Caes. – m. Ang. wohin? durch Advv., od. durch Praepp. (gew. in od. ad m. Akk.), od. durch Acc. loc., c. huc, Cic.: illuc, Ov.: quo (wohin) lege communi omnes puberes armati convenire consuerant, Caes.: colloquendi tempus sumitur locusque, quo (wohin) conveniretur, Nep.: omnes etiam gravioris aetatis eo (dahin) convenerant, Caes.: eo omnes cotidie convenire (iussit), Nep. – proximā nocte in oppidum, Caes.: quem in locum convenire possimus, rescribite, Brut. in Cic. ep.: c. in eum locum, Cic.: in unum locum, Pompei. in Cic. ep.: unum in locum, Cic. u. Caes.: od. bl. in unum, Liv.: in una moenia (Ggstz. incertis sedibus vagari), Sall.: in Remos, Tac.: c. Idibus Maiis in senatum, Cic.: c. in contionem, Cic.: c. in colloquium, Nep.: mane in consilium frequentes, Cic.: in coetus scholarum laeti et alacres conveniunt (discipuli), Quint.: v. einem, in mediam praeceps convenit ursa viam, Avian. fab. 9, 6: neque quam in partem quisque conveniat, provident, Caes. b. G. 6, 37, 6. – c. ad ripam Rhodani, Caes.: ad aedes alcis noctu, Cic.: ad signa (sich bei den F. einfinden,) Caes.: ad Isthmicum spectaculum, Val. Max.: ad hoc iudicium, Cic.: ad regem, Liv.: omnem senatum ad se c. iussit, Liv.: armati cum silentio ad se convenirent, Liv.: c. luce primā in Achradinam ad curiam, Liv.: esse homines, qui novum————genus disciplinae instituerunt, ad quos iuventus in ludos conveniat, Vet. edict. – c. Romam, Liv.: Cales, Liv.: qui Romam frequentissimi convenerant, Cic. – m. Ang. woher? u. wohin? zugl. durch Advv. od. Praepp., huc undique, Caes.: undique frequentes, Caes.: ex fuga in oppidum, Caes.: eodem et ab Selymbria L. Cornelius et ex Thracia paucos post dies Antiochus convenerunt, Liv. – m. Ang. wo? (wenn die sich Versammelnden sich schon an dem Orte befinden) durch Advv., durch Praepp. od. durch Genet. od. Abl. loc., zB. quanta illic multitudo convenisse dicebatur, Cic.: c. in colonia Agrippinensi in domum privatam, Tac.: Cyrri apud hiberna decumae legionis, Tac. – m. Ang. wobei? worauf? = infolge wessen? durch ad m. Akk., celeriter ad clamorem hominum circiter milia sex convenerunt, Caes.: ad nomen quoque barbari conveniunt, Curt.: ad bucinam inflatam certo tempore apros et capreas convenire ad pastum, Varro r. r. – m. Ang. zu welchem Zwecke? durch de (wegen, über), durch causā u. gratiā m. Genet. (wegen), durch ad od. in (zu) u. Akk., durch 1. Supin. (um zu), durch einen Finalsatz m. ut u. Konj., c. de communi officio (v. zwei Feldherren), Cic.: ad alqm de civitate impetranda (v. den Gesandten der Latiner), Val. Max. – uno tempore undique comitiorum ludorum censendique causā, Cic.: ex oppidis finitimis visendi causā, Cic.: visendi eius gratiā ad alqm,————Vell.: spectandorum ludorum gratiā Romam, Val. Max.: ad decuriatum aut centuriatum, Liv.: in domum Calvini ad officium, Val. Max.: ad delectationem (v. Zuhörern), Quint.: c. ad auxilium, Caes.: ad eum defendendum, Nep.: ad eos defendendos, Caes.: ad prosequendum Scipionem officii causā, Liv.: funus, quo amici non conveniunt ad exsequias cohonestandas, sed etc., Cic.: c. in obsequium funeris, Sulp. Sev.: c. undique Romam gratulatum, Liv.: c. ad Caesarem gratulatum, Caes.: iussit eo omnes cotidie convenire, ut ibi de summis rebus consilia caperentur, Nep.: reguli in unum convenere, ut inter se de cunctis negotiis disceptarent, Sall. – β) v. lebl. Subjj.: conveniunt mihi munera multa huc ab amatoribus, kommen ein, Plaut.: huc convenit utrumque bivium, trifft zusammen, Plin. – v. Abstr., multa convenerunt, quae mentem exturbarent meam, Cic.: cum multae causae convenisse unum in locum atque inter se congruere videntur, Cic.: quae (bellum intestinum et externum) si in unum conveniant, vix deorum opibus, quin obruatur Romana res, resisti posse, Liv.b) insbes.: α) als publiz. t. t.: c. alqo, zu irgend einem Gerichtsbezirk der Provinz gehören, civitates, quae in id forum conveniunt, in diese Kreisstadt gehören, Cic. Verr. 2, 38: Carthaginem conveniunt populi LXV, Plin. 3, 25; vgl. Plin. 5, 105. – β) als jurist. t. t., v. der Frau, c. in manum, durch Heirat————(usus, coëmptio, confarreatio, w. vgl.) in die Gewalt des Mannes kommen, absol., Cic. top. 14: Flacc. 84. Quint. 5, 10, 62. Gaius inst. 3, 84: viro in manum, Cic. top. 23: in manum flaminis, Tac. ann. 4, 16. – u. übh. v. der Verheiratung, c. in matrimonium alcis, Papin. dig. 45, 1, 121. § 1; od. cum alqo, Gell. 18, 6, 8: c. in nuptias, Cod. Theod. 3, 7, 11.B) v. tr. gleichs. an od. zu jmd. beikommen = jmd. treffen, zufällig oder absichtlich mit jmd. zusammentreffen, jmd. aufsuchen, besuchen, sprechen, a) übh.: α) m. Acc.: hominem, fratrem, Plaut.: c. equites, Caes.: cotidie plurimos, Cic.: Epaminondam, Nep.: adversarios eius, Nep.: conveniri nolle, Cic.: nocte conveniri et interdiu ab omnibus mortalibus posse, Sen.: nunc conveniundus Phormio est, Ter.: conveniundi patris tempus capere, Ter.: alcis conveniendi habere potestatem, Nep.: in conveniendis magistratibus et senatoribus, Cic.: sunt qui volunt te conventam, Plaut.: quod esse ambas conventas volo, Plaut.: prius P. Scipione convento, Liv.: conventis proceribus, Symm.: opus esse sibi domino eius convento, er müsse den H. sprechen, Liv.: edit nomina eorum, quibus conventis opus esset, Liv. – m. Ang. wie? (= als wen? in welchem Zustande?) durch Prädik.-Acc. od. im Passiv durch Prädik.-Nom. eines Partiz., c. Atilium spargentem semen, Cic.: cum quo forte Romam rediens ab nuntio uxoris erat conventus, auf————der Rückkehr nach R. begriffen getroffen worden war, Liv. – m. Ang. durch wen? (= wessen Vermittlung) durch per u. Akk., per Gabinium ceteros, Sall.: qui antea per tres consacerdotes nostros fuerat ex multorum auctoritate conventus, Symm. ep. 10, 74. – m. Ang. wo? durch Advv., durch Praepp. od. durch Genet. od. Abl. loc., ubi eos convenit? Cic.: dic, ubi te conveniam? Mart.: Ariminum cum ea legione proficiscitur ibique tribunos plebis, qui ad eum confugerant, convenit, Caes.: cum legati eum in itinere convenissent, Caes.: ad Tempe Thessalica Philippus est conventus, Liv.: Bruti pueri Laodiceae me convenerunt, Cic.: convento Cn. Octavio Demetriade, Cic.: ubi (verst. Megarae) cum Theodorum domi convenire vellet, Val. Max.: non uno est omnis convenienda loco, Ov. art. am. 2, 394. – β) m. inter se (einander): tribuni plebis non desistebant clam inter se convenire, Cic. agr. 2, 12: nequeunt homines armenta feraeque inter sese ullam rem gignere conveniundo, Lucr. 2, 922 sq. – γ) absol. (wobei die Ang. wen? leicht aus dem Zshg. zu ergänzen): post convenero (verst. eum), Plaut.: die convenisse (verst. me), Ter.: aditum petentibus conveniundi non dabat, Nep. – b) als jurist. t. t., jmd. gerichtlich angehen, belangen, alqm, ICt. (u. so conventus debitor, Chalcid. Tim. 159): alqm de od. pro alqa re, ICt.: dah. alqd (nomen, culpam u. dgl.), wegen etw. klagbar werden, ICt.————II) prägn.: A) beikommend-, sich anschließend in etw. hineingehen, an etw. darangehen, in od. an etw. passen, mit etw. zusammenpassen, 1) eig., m. in od. ad u. Akk., conveniebatne in vaginam tuam machaera militis? Plaut.: fistula ferrea, quae in columellam convenit et in cupam, Cato: si cothurni laus illa esset ad pedem apte convenire, Cic.: m. Dat. (wem?), dicitur Afrani toga convenisse Menandro (bildl.), Hor. – absol., noli mirari, si (corona) non convenit; caput enim magnum est, Cic.2) übtr., hinpassen, zusammenpassen, d.i. deutsch je nach dem Zusammenhang und nach der Konstruktion bald = passen, übereinstimmen, stimmen, zutreffen, bald = sich passen (sich reimen, sich schicken), passend-, geeignet-, anwendbar sein, zukommen, entsprechen, zusagen (vgl. Fronto de oratt. p. 159, 13 N. nam convenire et decere et aptum esse et congruere Graeci ἡρμόσθαι appellant), α) m. Subj.-Nom.: mores conveniunt, Ter.: atque ita cum et vultus similitudo et expositionis tempora et pastoris confessio convenirent, nepotem agnovit, Iustin.: nomen non convenit, Ter.: conveniet numerus quantum debui, Ter.: conveniet etiam ambulatio quaedam, Quint. – m. cum u. Abl., haec tua deliberatio non convenit cum oratione Largi, Cic.: quod quidem somnium Sisenna cum disputavisset mirifice ad verbum cum re convenisse, Cic.: qua ex coniunctione na-————turae... convenire potest aut fissum iecoris cum lucello meo aut meus quaesticulus cum caelo, terra rerumque natura? Cic. – m. in od. ad u. Akk., v. mater. Subjj., ceterae vites in quemvis agrum conveniunt, Cato: emplastrum viride ad podagram satis convenit, Scrib.: v. abstr. Subjj., non in omnes omnia convenire, Cic.: nec hoc in te convenit, Cic.: erat nemo, in quem ea suspicio conveniret, Cic.: quae vitia videntur in quemvis potius quam in istum convenire, Cic.: hoc maxime in Alcibiadem convenire videbatur, Nep.: poteram ego, verbum (πάθη) ipsum interpretans, morbos appellare, sed non conveniret ad omnia, Cic. – m. Dat. (wem?), v. leb. Wesen u. mater. Subjj., mulier mulieri magis convenit, Ter.: nihil autem minus perfecto duci quam festinationem temeritatemque convenire arbitrabatur, Suet. Aug. 25, 4: nervis et articulis convenit plantago trita cum sale, Plin.: v. abstr. Subjj., negavit id suae virtuti convenire, Nep.: munditias mulieribus, viris laborem convenire, Sall.: qui nihil rectum nisi quod ipsorum moribus conveniat putabunt, Nep.: quid posterius priori non convenit? Cic.: non enim hoc convenire Antigoni prudentiae, ut sic deuteretur victo, Nep. – poet. m. Acc. u. Infin. (zur Ang. wozu?), Prop. 2, 1, 41. – β) m. Infin. od. Acc. u. Infin. (s. Benecke Cic. Cat. 1, 4), quo sidere ulmis adiungere vites conveniat, Verg.: ilicone ad praetorem ire convenit? Cic.: quî convenit in minore————negotio legem timere, cum eam in maiore neglexeris, Sall.: ubi sementem paraveris, glandem parari legique convenit, Cato: haud convenit unā ire cum amica imperatorem in via, Ter.: quibus de rebus nos dicere oporteat et quid vos sequi conveniat, Cic.: quo ex (infolge) senatus consulto confestim te interfectum esse convenit, Cic. – m. Dat., fundo suburbano arbustum maxime habere convenit, Cato: neque enim debet aut convenit nobis periculo ulli submittere animum nostrum, Brut. et Cass. in Cic. ep.: respondebam non convenire moribus meis aliud palam, aliud agere secreto, Plin. ep. – γ) unpers.: ad nummum convenit, es trifft auf den Heller, Cic. – videte nunc illum primum egredientem e villa, subito; cur? vesperi; quid necesse est? tarde; quî convenit, praesertim id temporis? Cic. – m. Dat., minime miror caelum et terras vim suam, si tibi ita conveniat (zusagt), dimittere, Cic.: in quam cuique feminae convenisset domum nuberet, Liv.: quam sibi conveniat, ipse viderit, Hor.: si tibi curae (est), quantae conveniat, Munatius, ob dir M. so lieb ist, wie er es verdient, Hor. – convenit, es sagt mir zu! Plaut. Cas. 272.B) zusammenkommend ein Ganzes bilden, sich vereinigen, sich verbinden, 1) eig., v. Atomen, Lucr. 5, 429. – v. leb. Wesen = sich begatten, inter se, Lucr. 2, 923: clunibus, Plin. 11, 85: m. Ang. wozu? in voluptatem veneriam, Apul. met. 4, 27: gignendis————liberis, Arnob. 7, 9.2) übtr., der Ansicht, Meinung nach sich einigen, u. zwar klassisch nur res convenit od. unpers. bl. convenit, man einigt sich, wird od. ist einig (eins), man vereinbart (verständigt) sich über etw., man kommt über etw. überein, es kommt etw. durch Übereinkunft zustande, man beschließt etw. gemeinschaftlich, man behauptet etw. einstimmig (allgemein), erst bei Spät. homines conveniunt, die Leute einigen sich, a) übh. (s. über die Konstr. Spengel T. Maccius Plautus p. 40. Benecke Cic. Lig. 18 u. Iustin. 9, 5, 3. Held Caes. b. c. 1, 28, 2. Dietsch Sall. Iug. 83, 2), α) res convenit: tempus et locus convenit, Liv.: id convenerat signum, Liv.: Marcellus posse rem convenire ratus, Liv.: addebant praeterea rem conventuram, Cic. (vgl. Drak. Liv. 30, 3, 7): ubi ratio agendae rei (Operationsplan) et tempus convenit, Liv.: eo signo, quod convenerat, revocantur, Caes. – pax convenit, Sall. u. Liv., non convenit, Iustin.: si condiciones pacis non convenissent, Liv.: pax ita convenerat, ut Etruscis Latinisque fluvius Albula finis esset, Liv.: in eas condiciones cum pax conveniret, Liv.: Corinthus, ut ibi deponerentur obsides, convenit, Liv.: saepe pacem conventam frustra fuisse, Sall. Iug. 112, 2: quibus conventis, Liv. 30. 43, 7. – mit Dat., omnibus amicis idem convenit, Plaut.: saepius ultro citroque agitantibus rem conventuram,————Liv.: pax, quae non ipsis civitatibus conveniret, Iustin. – m. cum u. Abl., cum his mihi nec locus nec sermo convenit, Plaut.: haec fratri mecum non conveniunt neque placent, Ter.: pax, quae cum T. Quinctio convenisset, ut rata esset petierunt, Liv.: quid nobis conveniat cum adversariis (Ggstz. quid in controversia relinquatur), Cornif. rhet.: ut notam apponam eam, quae mihi tecum convenit, Cic. – m. inter u. Akk., ratio inter nos convenit, Plaut.: si quid inter quos convenit, Cornif. rhet.: illud unum inter nos non convenit, Sen.: pactum est, quod inter aliquos convenit, Cic.: ea quae inter regem Pausaniamque convenerant, Nep.: quod tempus inter eos committendi proelii convenerat, Caes.: iudex inter adversarios convenit, Cic.: u. (m. dopp. Nom.) iudex (als R.) inter eos convenit Atilius Calatinus, Val. Max. – m. folg. quod (daß), id modo non conveniebat, quod senatus consulesque nusquam alibi spem quam in armis ponebant, plebes omnia quam bellum malebat, darin war man nicht einig, daß usw., Liv. 2, 39, 8. – β) convenit m. Acc. u. Infin., m. ut od. ne u. Konj., m. bl. Coni., m. indir. Fragesatz, Ggstz. discrepat, gew. m. Dat. od. m. cum u. Abl. od. m. inter u. Akk., interfectum esse a Clytaemnestra Agamemnonem convenit, Cic.: signum, quod ab eo dari convenerat, Suet.: convenit iam inde per consules reliqua belli perfecta (esse), Liv.: veneno quidem occisum (Claudium) convenit; ubi autem aut————per quem dato discrepat, Suet.: inter omnes convenit Sibyllam tres libros attulisse, Plin. – convenisse, ut ne quid dotis mea ad te afferret filia, Plaut.: miles ea quae acta erant quaeque ut agerentur convenerat ad consulem refert, Liv.: pacto convenit, ut Himera amnis finis regni Syracusani ac Punici imperii esset, Liv.: mihi cum Deiotaro convenit, utille in meis castris esset cum suis copiis, Cic.: ita sibi cum Dolabella convenisse, ut etc., Cic.: convenit inter eos, cuius cornu prius laborare coepisset, ut is capite suo fata patriae lueret, Val. Max. – convenerat, ne interloquereris, Sen. de clem. 1, 9, 9. – u. (m. bl. Coni.) pro argento si aurum dare vellent, darent convenit, Liv. – u. (m. indir. Fragesatz) quibus consulibus interierit (Hannibal), non convenit, Nep.: cum eo sine ullo intertrimento convenerat iam, quemadmodum traderetur, Cic. – γ) convenit absol.: ita ut convenerat factum est, Liv.: ut od. uti convenerat, Hirt. b. G. u. Sall.: ita enim convenerat, Liv.: si ita conventum est, Cod. Iust. 5, 3, 7. – m. Dat. od. m. cum u. Abl., se dare operam, ut Lacedaemoniis cum rege conveniret, Nep.: sic sibi cum Caecina convenisse, Cic.: non modo inter patres, sed ne inter consules quidem satis conveniebat, Liv. – m. de u. Abl. (Ggstz. discrepat, controversia est), cum de facto conveniret, Cic.: cum de legibus conveniret, de latore tantum discreparet, Liv.: de verbo controversia est, de re quidem convenit, Sen.: mitterent ad eum,————quibuscum sibi de pace conveniret, Iustin.: cum de pretio inter ementem vendentemque convenerit, Sen.: de qua (annona) inter licentem vendentemque conveniat, Plin. pan.: ea de quibus inter creditorem et debitorem conventum est, Cod. Iust. 8, 34, 3. § 1. – δ) homines conveniunt, die Leute einigen sich, cum de praeda non convenirent, Iustin. 15, 4, 23: de rebus litigiosis et convenire et transigere possumus, Paul. sent. 1, 1. § 5: quos negant inter se convenisse, Hyg. astr. 2, 4: ideo plerumque artifices convenire solent m. folg. Acc. u. Infin., Ulp. dig. 9, 2, 27. § 29.b) insbes., bene (optime) convenit (alci) cum alqo, es steht jmd. auf gutem Fuße-, in gutem Verhältnis od. Vernehmen mit jmd., es steht sich jmd. gut mit jmd. (Ggstz. animus alcis ab alqo alienus est), cui cum paupertate bene convenit, dives est, Sen.: sororis vir, quīcum optime convenisset, Cic.: pulchre convenit improbis cinaedis, Catull. – u. ebenso bene convenit od. bl. convenit inter aliquos, es besteht ein gutes Verhältnis zwischen usw., primo hos dies complusculos bene conveniebat sane inter eas, Ter.: nec conventurum inter nos posthac arbitror, Ter. Vgl. conveniens no. II, b. – ⇒ Archaist. synk. Präs. coveniatis, Cato oratt. 40. fr. 1: Futur. convenibo, Plaut. Cas. 548.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > convenio
-
5 con-veniō
con-veniō vēnī, ventus, īre, to come together, meet, assemble, gather, come in a body: ex provinciā, Cs.: ad Caesarem gratulatum, Cs.: ad eum defendendum, N.: Romam Italia tota convenit: unum in locum, Cs.: in consilium frequentes: in unum, S.: civitates, quae in id forum convenirent, i. e. had their seat of justice in: clam inter se: uno in loco.—To address, accost, meet, visit, obtain an interview with: Pamphilum, T.: Verrem: eum in itinere, Cs.: per Gabinium ceteros, S.: ut se conveniri nolit: conveniundi patris tempus, T.: aditum petentibus conveniendi non dabat, N.— Fig., to come, fall: in manum, under tutelage (see manus), C.—To come to a decision, be concluded, be agreed on, be settled: si in eo manerent, quod convenisset, Cs.: condiciones non convenerunt, N.: id convenerat signum, L.: id modo non conveniebat, quod, etc., on that point only there was no agreement, L.: pax convēnit, S.: in eas condiciones cum pax conveniret, L.: quod (signum) convenerat, Cs.: Haec fratri mecum non conveniunt, T.: quod tempus inter eos committendi proeli convenerat, Cs.: qui (iudex) inter adversarios convenisset: pacem conventam frustra fuisse, S. — Impers, it is agreed, is settled: convenit, reliqua belli perfecta, is generally asserted, L.: quibus consulibus interierit non convenit, N.: pacto convēnit, ut, etc., L.: omnis exercitus, uti convenerat, deductus, etc., S.: tibi cum bonis civibus: conveniat mihi tecum necesse est, ipsum fecisse, etc., you and I must needs agree, that, etc.: quem ad modum (aedes) traderetur: inter consules satis, L.: saevis inter se convenit ursis, there is harmony, Iu.—To fit, be adapted to: ad pedem apte: Dicitur toga convenisse Menandro, sat well on, H. —To be fit, be suitable, become, consist, apply, belong, be appropriate: conveniunt mores, T.: Non bene conveniunt Maiestas et amor, agree, O.: in hunc ordinem: ad maximam partem: ad nummum convenit, agrees to a farthing: natura hominis cum universā: quid posterius priori non convenit?: viris laborem convenire, S.: Non hoc conveniet lyrae, H.: Haud convenit, ire, etc., T.: quid vos sequi conveniat: confestim te interfectum esse convenit: quo sidere terram Vertere Conveniat, V.: sit tibi curae Quantae conveniat Munatius, as dear as he ought to be, H. -
6 ad
ad, prep. with acc. (from the fourth century after Christ written also at; Etrusc. suf. -a; Osc. az; Umbr. and Old Lat. ar, as [p. 27] in Eug. Tab., in S. C. de Bacch., as arveho for adveho; arfuerunt, arfuisse, for adfuerunt, etc.; arbiter for adbiter; so, ar me advenias, Plant. Truc. 2, 2, 17; cf. Prisc. 559 P.; Vel. Long. 2232 P.; Fabretti, Glos. Ital. col. 5) [cf. Sanscr. adhi; Goth. and Eng. at; Celt. pref. ar, as armor, i.e. ad mare; Rom. a].I.As antith. to ab (as in to ex), in a progressive order of relation, ad denotes, first, the direction toward an object; then the reaching of or attaining to it; and finally, the being at or near it.A.In space.1.Direction toward, to, toward, and first,a.Horizontally:b.fugere ad puppim colles campique videntur,
the hills and fields appear to fly toward the ship, Lucr. 4, 390: meridie umbrae cadunt ad septentrionem, ortu vero ad occasum, to or toward the north and west, Plin. 2, 13, and so often of the geog. position of a place in reference to the points of compass, with the verbs jacere, vergere, spectare, etc.:Asia jacet ad meridiem et austrum, Europa ad septentriones et aquiionem,
Varr. L. L. 5, § 31 Mull.;and in Plin. very freq.: Creta ad austrum... ad septentrionem versa, 4, 20: ad Atticam vergente, 4, 21 al.—Also trop.: animus alius ad alia vitia propensior,
Cic. Tusc. 4, 37, 81.—In a direction upwards (esp. in the poets, very freq.): manusque sursum ad caelum sustulit, Naev. ap. Non. 116, 30 (B. Pun. p. 13, ed. Vahl.): manus ad caeli templa tendebam lacrimans, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 50 ed. Vahl.); cf.:c.duplices tendens ad sidera palmas,
Verg. A. 1, 93: molem ex profundo saxeam ad caelum vomit, Att. ap. Prisc. 1325 P.: clamor ad caelum volvendus, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 104 Mull. (Ann. v. 520 ed. Vahl.) (cf. with this: tollitur in caelum clamor, Enn. ap. Macr. S. 6, 1, or Ann. v. 422):ad caelumque ferat flammai fulgura rursum, of Aetna,
Lucr. 1, 725; cf. id. 2, 191; 2, 325: sidera sola micant;ad quae sua bracchia tendens, etc.,
Ov. M. 7, 188:altitudo pertingit ad caelum,
Vulg. Dan. 4, 17.—Also in the direction downwards (for the usu. in):2.tardiore semper ad terras omnium quae geruntur in caelo effectu cadente quam visu,
Plin. 2, 97, 99, § 216.The point or goal at which any thing arrives.a.Without reference to the space traversed in passing, to, toward (the most common use of this prep.): cum stupro redire ad suos popularis, Naev. ap. Fest. p. 317 Mull. (B. Pun. p. 14 ed. Vahl.):(α).ut ex tam alto dignitatis gradu ad superos videatur potius quam ad inferos pervenisse,
Cic. Lael. 3, 12: ad terras decidat aether, Lucan. 2, 58. —Hence,With verbs which designate going, coming, moving, bearing, bringing near, adapting, taking, receiving, calling, exciting, admonishing, etc., when the verb is compounded with ad the prep. is not always repeated, but the constr. with the dat. or acc. employed; cf. Rudd. II. pp. 154, 175 n. (In the ante-class. per., and even in Cic., ad is generally repeated with most verbs, as, ad eos accedit, Cic. Sex. Rosc. 8:(β).ad Sullam adire,
id. ib. 25:ad se adferre,
id. Verr. 4, 50:reticulum ad naris sibi admovebat,
id. ib. 5, 27:ad laborem adhortantur,
id. de Sen. 14:T. Vectium ad se arcessit,
id. Verr. 5, 114; but the poets of the Aug. per., and the historians, esp. Tac., prefer the dative; also, when the compound verb contains merely the idea of approach, the constr. with ad and the acc. is employed; but when it designates increase, that with the dat. is more usual: accedit ad urbem, he approaches the city; but, accedit provinciae, it is added to the province.)—Ad me, te, se, for domum meam, tuam, suam (in Plaut. and Ter. very freq.):(γ).oratus sum venire ad te huc,
Plaut. Mil. 5, 1, 12: spectatores plaudite atque ite ad vos comissatum, id. Stich. fin.:eamus ad me,
Ter. Eun. 3, 5, 64:ancillas traduce huc ad vos,
id. Heaut. 4, 4, 22:transeundumst tibi ad Menedemum,
id. 4, 4, 17: intro nos vocat ad sese, tenet intus apud se, Lucil. ap. Charis. p. 86 P.:te oro, ut ad me Vibonem statim venias,
Cic. Att. 3, 3; 16, 10 al.—Ad, with the name of a deity in the gen., is elliptical for ad templum or aedem (cf.:(δ).Thespiadas, quae ad aedem Felicitatis sunt,
Cic. Verr. 4, 4; id. Phil. 2, 35:in aedem Veneris,
Plaut. Poen. 1, 2, 120;in aedem Concordiae,
Cic. Cat. 3, 9, 21;2, 6, 12): ad Dianae,
to the temple of, Ter. Ad. 4, 2, 43:ad Opis,
Cic. Att. 8, 1, 14:ad Castoris,
id. Quint. 17:ad Juturnae,
id. Clu. 101:ad Vestae,
Hor. S. 1, 9, 35 al.: cf. Rudd. II. p. 41, n. 4, and p. 334.—With verbs which denote a giving, sending, informing, submitting, etc., it is used for the simple dat. (Rudd. II. p. 175): litteras dare ad aliquem, to send or write one a letter; and: litteras dare alicui, to give a letter to one; hence Cic. never says, like Caesar and Sall., alicui scribere, which strictly means, to write for one (as a receipt, etc.), but always mittere, scribere, perscribere ad aliquem:(ε).postea ad pistores dabo,
Plaut. As. 3, 3, 119:praecipe quae ad patrem vis nuntiari,
id. Capt. 2, 2, 109:in servitutem pauperem ad divitem dare,
Ter. Ph. 4, 3, 48:nam ad me Publ. Valerius scripsit,
Cic. Fam. 14, 2 med.:de meis rebus ad Lollium perscripsi,
id. ib. 5, 3:velim domum ad te scribas, ut mihi tui libri pateant,
id. Att. 4, 14; cf. id. ib. 4, 16:ad primam (sc. epistulam) tibi hoc scribo,
in answer to your first, id. ib. 3, 15, 2:ad Q. Fulvium Cons. Hirpini et Lucani dediderunt sese,
Liv. 27, 15, 1; cf. id. 28, 22, 5.—Hence the phrase: mittere or scribere librum ad aliquem, to dedicate a book to one (Greek, prosphônein):has res ad te scriptas, Luci, misimus, Aeli,
Lucil. Sat. 1, ap. Auct. Her. 4, 12:quae institueram, ad te mittam,
Cic. Q. Fr. 3, 5: ego interea admonitu tuo perfeci sane argutulos libros ad Varronem;and soon after: mihi explices velim, maneasne in sententia, ut mittam ad eum quae scripsi,
Cic. Att. 13, 18; cf. ib. 16; Plin. 1, 19.—So in titles of books: M. Tullii Ciceronis ad Marcum Brutum Orator; M. T. Cic. ad Q. Fratrem Dialogi tres de Oratore, etc.—In the titles of odes and epigrams ad aliquem signifies to, addressed to. —With names of towns after verbs of motion, ad is used in answer to the question Whither? instead of the simple acc.; but commonly with this difference, that ad denotes to the vicinity of, the neighborhood of:(ζ).miles ad Capuam profectus sum, quintoque anno post ad Tarentum,
Cic. de Sen. 4, 10; id. Fam. 3, 81:ad Veios,
Liv. 5, 19; 14, 18; cf. Caes. B. G. 1, 7; id. B. C. 3, 40 al.—Ad is regularly used when the proper name has an appellative in apposition to it:ad Cirtam oppidum iter constituunt,
Sall. J. 81, 2; so Curt. 3, 1, 22; 4, 9, 9;or when it is joined with usque,
Cic. Verr. 2, 1, 34, § 87; id. Deiot, 7, 19.— (When an adjective is added, the simple acc. is used poet., as well as with ad:magnum iter ad doctas proficisci cogor Athenas,
Prop. 3, 21, 1; the simple acc., Ov. H. 2, 83: doctas jam nunc eat, inquit, Athenas).—With verbs which imply a hostile movement toward, or protection in respect to any thing, against = adversus:(η).nonne ad senem aliquam fabricam fingit?
Ter. Heaut. 3, 2, 34:Lernaeas pugnet ad hydras,
Prop. 3, 19, 9: neque quo pacto fallam, nec quem dolum ad eum aut machinam commoliar, old poet in Cic. N. D. 3, 29, 73:Belgarum copias ad se venire vidit,
Caes. B. G. 2, 5; 7, 70:ipse ad hostem vehitur,
Nep. Dat. 4, 5; id. Dion. 5, 4: Romulus ad regem impetus facit (a phrase in which in is commonly found), Liv. 1, 5, 7, and 44, 3, 10:aliquem ad hostem ducere,
Tac. A. 2, 52:clipeos ad tela protecti obiciunt,
Verg. A. 2, 443:munio me ad haec tempora,
Cic. Fam. 9, 18:ad hos omnes casus provisa erant praesidia,
Caes. B. G. 7, 65; 7, 41;so with nouns: medicamentum ad aquam intercutem,
Cic. Off. 3, 24:remedium ad tertianam,
Petr. Sat. 18:munimen ad imbris,
Verg. G. 2, 352:farina cum melle ad tussim siccam efficasissima est,
Plin. 20, 22, 89, § 243:ad muliebre ingenium efficaces preces,
Liv. 1, 9; 1, 19 (in these two passages ad may have the force of apud, Hand).—The repetition of ad to denote the direction to a place and to a person present in it is rare:b.nunc tu abi ad forum ad herum,
Plaut. As. 2, 2, 100; cf.:vocatis classico ad concilium militibus ad tribunos,
Liv. 5 47.—(The distinction between ad and in is given by Diom. 409 P., thus: in forum ire est in ipsum forum intrare; ad forum autem ire, in locum foro proximum; ut in tribunal et ad tribunal venire non unum est; quia ad tribunal venit litigator, in tribunal vero praetor aut judex; cf. also Sen. Ep. 73, 14, deus ad homines venit, immo, quod propius est, in homines venit.)—The terminus, with ref. to the space traversed, to, even to, with or without usque, Quint. 10, 7, 16: ingurgitavit usque ad imum gutturem, Naev. ap. Non. 207, 20 (Rib. Com. Rel. p. 30): dictator pervehitur usque ad oppidum, Naev. ap. Varr. L. L. 5, § 153 Mull. (B. Pun. p. 16 ed. Vahl.):3.via pejor ad usque Baii moenia,
Hor. S. 1, 5, 96; 1, 1, 97:rigidum permanat frigus ad ossa,
Lucr. 1, 355; 1, 969:cum sudor ad imos Manaret talos,
Hor. S. 1, 9, 10:ut quantum posset, agmen ad mare extenderet,
Curt. 3, 9, 10:laeva pars ad pectus est nuda,
id. 6, 5, 27 al. —Hence the Plinian expression, petere aliquid (usque) ad aliquem, to seek something everywhere, even with one:ut ad Aethiopas usque peteretur,
Plin. 36, 6, 9, § 51 (where Jan now reads ab Aethiopia); so,vestis ad Seras peti,
id. 12, 1, 1.— Trop.:si quid poscam, usque ad ravim poscam,
Plaut. Aul. 2, 5, 10:deverberasse usque ad necem,
Ter. Phorm. 2, 2, 13;without usque: hic ad incitas redactus,
Plaut. Trin. 2, 4, 136; 4, 2, 52; id. Poen. 4, 2, 85; illud ad incitas cum redit atque internecionem, Lucil. ap. Non. 123, 20:virgis ad necem caedi,
Cic. Verr. 2, 3, 29, § 70; so Hor. S. 1, 2, 42; Liv. 24, 38, 9; Tac. A. 11, 37; Suet. Ner. 26; id. Dom. 8 al.Nearness or proximity in gen. = apud, near to, by, at, close by (in anteclass. per. very freq.; not rare later, esp. in the historians): pendent peniculamenta unum ad quemque pedum, trains are suspended at each foot, Enn. ap. Non. 149, 33 (Ann. v. 363 ed. Vahl.):B.ut in servitute hic ad suum maneat patrem,
Plaut. Capt. prol. 49; cf. id. ib. 2, 3, 98;3, 5, 41: sol quasi flagitator astat usque ad ostium,
stands like a creditor continually at the door, id. Most. 3, 2, 81 (cf. with same force, Att. ap. Non. 522, 25;apud ipsum astas): ad foris adsistere,
Cic. Verr. 1, 66; id. Arch. 24:astiterunt ad januam,
Vulg. Act. 10, 17:non adest ad exercitum,
Plaut. Am. 1, 3, 6; cf. ib. prol. 133:aderant ad spectaculum istud,
Vulg. Luc. 23, 48: has (testas) e fenestris in caput Deiciunt, qui prope ad ostium adspiraverunt, Lucil. ap. Non. 288, 31:et nec opinanti Mors ad caput adstitit,
Lucr. 3, 959:quod Romanis ad manum domi supplementum esset,
at hand, Liv. 9, 19, 6:haec arma habere ad manum,
Quint. 12, 5, 1:dominum esse ad villam,
Cic. Sull. 20; so id. Verr. 2, 21:errantem ad flumina,
Verg. E. 6, 64; Tib. 1, 10, 38; Plin. 7, 2, § 12; Vitr. 7, 14; 7, 12; and ellipt. (cf. supra, 2. g):pecunia utinam ad Opis maneret!
Cic. Phil. 1, 17.—Even of persons:qui primum pilum ad Caesarem duxerat (for apud),
Caes. B. G. 6, 38; so id. ib. 1, 31; 3, 9; 5, 53; 7, 5; id. B. C. 3, 60:ad inferos poenas parricidii luent,
among, Cic. Phil. 14, 13:neque segnius ad hostes bellum apparatur,
Liv. 7, 7, 4: pugna ad Trebiam, ad Trasimenum, ad Cannas, etc., for which Liv. also uses the gen.:si Trasimeni quam Trebiae, si Cannarum quam Trasimeni pugna nobilior esset, 23, 43, 4.—Sometimes used to form the name of a place, although written separately, e. g. ad Murcim,
Varr. L. L. 5, § 154:villa ad Gallinas, a villa on the Flaminian Way,
Plin. 15, 30, 40, § 37: ad urbem esse (of generals), to remain outside the city (Rome) until permission was given for a triumph:“Esse ad urbem dicebantur, qui cum potestate provinciali aut nuper e provincia revertissent, aut nondum in provinciam profecti essent... solebant autem, qui ob res in provincia gestas triumphum peterent, extra urbem exspectare, donec, lege lata, triumphantes urbem introire possent,”
Manut. ad Cic. Fam. 3, 8.—So sometimes with names of towns and verbs of rest:pons, qui erat ad Genavam,
Caes. B. G. 1, 7:ad Tibur mortem patri minatus est,
Cic. Phil. 6, 4, 10:conchas ad Caietam legunt,
id. Or. 2, 6:ad forum esse,
to be at the market, Plaut. Ps. 4, 7, 136; id. Most. 3, 2, 158; cf. Ter. Ph. 4, 2, 8; id. And. 1, 5, 19.—Hence, adverb., ad dextram (sc. manum, partem), ad laevam, ad sinistram, to the right, to the left, or on the right, on the left:ad dextram,
Att. Rib. Trag. Rel. p. 225; Plaut. Poen. 3, 4, 1; Ter. Ad. 4, 2, 44; Cic. Univ. 13; Caes. B. C. 1, 69:ad laevam,
Enn. Rib. Trag. Rel. p. 51; Att. ib. p. 217: ad sinistram, Ter. [p. 28] Ad. 4, 2, 43 al.:ad dextram... ad laevam,
Liv. 40, 6;and with an ordinal number: cum plebes ad tertium milliarium consedisset,
at the third milestone, Cic. Brut. 14, 54, esp. freq. with lapis:sepultus ad quintum lapidem,
Nep. Att. 22, 4; so Liv. 3, 69 al.; Tac. H. 3, 18; 4, 60 (with apud, Ann. 1, 45; 3, 45; 15, 60) al.; cf. Rudd. II. p. 287.In time, analogous to the relations given in A.1.Direction toward, i. e. approach to a definite point of time, about, toward:2.domum reductus ad vesperum,
toward evening, Cic. Lael. 3, 12:cum ad hiemem me ex Cilicia recepissem,
toward winter, id. Fam. 3, 7.—The limit or boundary to which a space of time extends, with and without usque, till, until, to, even to, up to:3.ego ad illud frugi usque et probus fui,
Plaut. Most. 1, 2, 53:philosophia jacuit usque ad hanc aetatem,
Cic. Tusc. 1, 3, 5; id. de Sen. 14:quid si hic manebo potius ad meridiem,
Plaut. Most. 3, 1, 55; so id. Men. 5, 7, 33; id. Ps. 1, 5, 116; id. As. 2, 1, 5:ad multam noctem,
Cic. de Sen. 14:Sophocles ad summam senectutem tragoedias fecit,
id. ib. 2; cf. id. Rep. 1, 1:Alexandream se proficisci velle dixit (Aratus) remque integram ad reditum suum jussit esse,
id. Off. 2, 23, 82:bestiae ex se natos amant ad quoddam tempus,
id. Lael. 8; so id. de Sen. 6; id. Somn. Sc. 1 al. —And with ab or ab-usque, to desig. the whole period of time passed away:ab hora octava ad vesperum secreto collocuti sumus,
Cic. Att. 7, 8:usque ab aurora ad hoc diei,
Plaut. Poen. 1, 2, 8.—Coincidence with a point of time, at, on, in, by:C.praesto fuit ad horam destinatam,
at the appointed hour, Cic. Tusc. 5, 22:admonuit ut pecuniam ad diem solverent,
on the day of payment, id. Att. 16, 16 A:nostra ad diem dictam fient,
id. Fam. 16, 10, 4; cf. id. Verr. 2, 2, 5: ad lucem denique arte et graviter dormitare coepisse, at (not toward) daybreak, id. Div. 1, 28, 59; so id. Att. 1, 3, 2; 1, 4, 3; id. Fin. 2, 31, 103; id. Brut. 97, 313:ad id tempus,
Caes. B. C. 1, 24; Sall. J. 70, 5; Tac. A. 15, 60; Suet. Aug. 87; Domit. 17, 21 al.The relations of number.1.An approximation to a sum designated, near, near to, almost, about, toward (cf. Gr. epi, pros with acc. and the Fr. pres de, a peu pres, presque) = circiter (Hand, Turs. I. p. 102):2.ad quadraginta eam posse emi minas,
Plaut. Ep. 2, 2, 111:nummorum Philippum ad tria milia,
id. Trin. 1, 2, 115; sometimes with quasi added:quasi ad quadraginta minas,
as it were about, id. Most. 3, 1, 95; so Ter. Heaut. 1, 1, 93:sane frequentes fuimus omnino ad ducentos,
Cic. Q. Fr. 2, 1:cum annos ad quadraginta natus esset,
id. Clu. 40, 110:ad hominum milia decem,
Caes. B. G. 1, 4:oppida numero ad duodecim, vicos ad quadringentos,
id. ib. 1, 5.—In the histt. and post-Aug. authors ad is added adverbially in this sense (contrary to Gr. usage, by which amphi, peri, and eis with numerals retain their power as prepositions): ad binum milium numero utrinque sauciis factis, Sisenn. ap. Non. 80, 4:occisis ad hominum milibus quattuor,
Caes. B. G. 2, 33:ad duorum milium numero ceciderunt,
id. B. C. 3, 53:ad duo milia et trecenti occisi,
Liv. 10, 17, 8; so id. 27, 12, 16; Suet. Caes. 20; cf. Rudd. II. p. 334.—The terminus, the limit, to, unto, even to, a designated number (rare):D.ranam luridam conicere in aquam usque quo ad tertiam partem decoxeris,
Varr. R. R. 1, 2, 26; cf. App. Herb. 41:aedem Junonis ad partem dimidiam detegit,
even to the half, Liv. 42, 3, 2:miles (viaticum) ad assem perdiderat,
to a farthing, to the last farthing, Hor. Ep. 2, 2, 27; Plin. Ep. 1, 15:quid ad denarium solveretur,
Cic. Quint. 4.—The phrase omnes ad unum or ad unum omnes, or simply ad unum, means lit. all to one, i. e. all together, all without exception; Gr. hoi kath hena pantes (therefore the gender of unum is changed according to that of omnes): praetor omnes extra castra, ut stercus, foras ejecit ad unum, Lucil. ap. Non. 394, 22:de amicitia omnes ad unum idem sentiunt,
Cic. Lael. 23:ad unum omnes cum ipso duce occisi sunt,
Curt. 4, 1, 22 al.:naves Rhodias afflixit ita, ut ad unam omnes constratae eliderentur,
Caes. B. C. 3, 27; onerariae omnes ad unam a nobis sunt exceptae, Cic. Fam. 12, 14 (cf. in Gr. hoi kath hena; in Hebr., Exod. 14, 28).— Ad unum without omnes:ego eam sententiam dixi, cui sunt assensi ad unum,
Cic. Fam. 10, 16:Juppiter omnipotens si nondum exosus ad unum Trojanos,
Verg. A. 5, 687.In the manifold relations of one object to another.1.That in respect of or in regard to which a thing avails, happens, or is true or important, with regard to, in respect of, in relation to, as to, to, in.a.With verbs:b.ad omnia alia aetate sapimus rectius,
in respect to all other things we grow wiser by age, Ter. Ad. 5, 3, 45:numquam ita quisquam bene ad vitam fuat,
id. ib. 5, 4, 1:nil ibi libatum de toto corpore (mortui) cernas ad speciem, nil ad pondus,
that nothing is lost in form or weight, Lucr. 3, 214; cf. id. 5, 570; Cic. Verr. 2, 1, 21, § 58; id. Mur. 13, 29: illi regi Cyro subest, ad immutandi animi licentiam, crudelissimus ille Phalaris, in that Cyrus, in regard to the liberty of changing his disposition (i. e. not in reality, but inasmuch as he is at liberty to lay aside his good character, and assume that of a tyrant), there is concealed another cruel Phalaris, Cic. Rep. 1, 28:nil est ad nos,
is nothing to us, concerns us not, Lucr. 3, 830; 3, 845:nil ad me attinet,
Ter. Ad. 1, 2, 54:nihil ad rem pertinet,
Cic. Caecin. 58;and in the same sense elliptically: nihil ad Epicurum,
id. Fin. 1, 2, 5; id. Pis. 68:Quid ad praetorem?
id. Verr. 1, 116 (this usage is not to be confounded with that under 4.).—With adjectives:c.ad has res perspicax,
Ter. Heaut. 2, 3, 129:virum ad cetera egregium,
Liv. 37, 7, 15:auxiliaribus ad pugnam non multum Crassus confidebat,
Caes. B. G. 3, 25:ejus frater aliquantum ad rem est avidior,
Ter. Eun. 1, 2, 51; cf. id. And. 1, 2, 21; id. Heaut. 2, 3, 129:ut sit potior, qui prior ad dandum est,
id. Phorm. 3, 2, 48:difficilis (res) ad credendum,
Lucr. 2, 1027:ad rationem sollertiamque praestantior,
Cic. N. D. 2, 62; so id. Leg. 2, 13, 33; id. Fin. 2, 20, 63; id. Rosc. Am. 30, 85; id. Font. 15; id. Cat. 1, 5, 12; id. de Or. 1, 25, 113; 1, 32, 146; 2, 49, 200; id. Fam. 3, 1, 1; Liv. 9, 16, 13; Tac. A. 12, 54 al.—With nouns:d.prius quam tuum, ut sese habeat, animum ad nuptias perspexerit,
before he knew your feeling in regard to the marriage, Ter. And. 2, 3, 4 (cf. Gr. hopôs echei tis pros ti):mentis ad omnia caecitas,
Cic. Tusc. 3, 5, 11:magna vis est fortunae in utramque partem vel ad secundas res vel ad adversas,
id. Off. 2, 6; so id. Par. 1:ad cetera paene gemelli,
Hor. Ep. 1, 10, 3.—So with acc. of gerund instead of the gen. from the same vb.:facultas ad scribendum, instead of scribendi,
Cic. Font. 6;facultas ad agendum,
id. de Imp. Pomp. 1, 2: cf. Rudd. II. p. 245.—In gramm.: nomina ad aliquid dicta, nouns used in relation to something, i. e. which derive their significance from their relation to another object: quae non possunt intellegi sola, ut pater, mater;2.jungunt enim sibi et illa propter quae intelleguntur,
Charis. 129 P.; cf. Prisc. 580 ib.—With words denoting measure, weight, manner, model, rule, etc., both prop. and fig., according to, agreeably to, after (Gr. kata, pros):3.columnas ad perpendiculum exigere,
Cic. Mur. 77:taleis ferreis ad certum pondus examinatis,
Caes. B. G. 5, 12: facta sunt ad certam formam. Lucr. 2, 379:ad amussim non est numerus,
Varr. 2, 1, 26:ad imaginem facere,
Vulg. Gen. 1, 26:ad cursus lunae describit annum,
Liv. 1, 19:omnia ad diem facta sunt,
Caes. B. G. 2, 5:Id ad similitudinem panis efficiebant,
id. B. C. 3, 48; Vulg. Gen. 1, 26; id. Jac. 3, 9:ad aequos flexus,
at equal angles, Lucr. 4, 323: quasi ad tornum levantur, to or by the lathe, id. 4, 361:turres ad altitudiem valli,
Caes. B. G. 5, 42; Liv. 39, 6:ad eandem crassitudinem structi,
id. 44, 11:ad speciem cancellorum scenicorum,
with the appearance of, like, Varr. R. R. 3, 5, 8:stagnum maris instar, circumseptum aedificiis ad urbium speciem,
Suet. Ner. 31:lascivum pecus ludens ad cantum,
Liv. Andron. Rib. Trag. Rel. p. 1:canere ad tibiam,
Cic. Tusc. 4, 2: canere ad tibicinem, id. ib. 1, 2 (cf.:in numerum ludere,
Verg. E. 6, 28; id. G. 4, 175):quod ad Aristophanis lucernam lucubravi,
Varr. L. L. 5, § 9 Mull.: carmen castigare ad unguem, to perfection (v. unguis), Hor. A. P. 294:ad unguem factus homo,
a perfect gentleman, id. S. 1, 5, 32 (cf. id. ib. 2, 7, 86):ad istorum normam sapientes,
Cic. Lael. 5, 18; id. Mur. 3:Cyrus non ad historiae fidem scriptus, sed ad effigiem justi imperii,
id. Q. Fr. 1, 1, 8:exercemur in venando ad similitudinem bellicae disciplinae,
id. N. D. 2, 64, 161: so,ad simulacrum,
Liv. 40, 6:ad Punica ingenia,
id. 21, 22:ad L. Crassi eloquentiam,
Cic. Var. Fragm. 8:omnia fient ad verum,
Juv. 6, 324:quid aut ad naturam aut contra sit,
Cic. Fin. 1, 9, 30:ad hunc modum institutus est,
id. Tusc. 2, 3; Caes. B. G. 2, 31; 3, 13:ad eundem istunc modum,
Ter. Ad. 3, 3, 70:quem ad modum, q. v.: ad istam faciem est morbus, qui me macerat,
of that kind, Plaut. Cist. 1, 1, 73; id. Merc. 2, 3, 90; cf.91: cujus ad arbitrium copia materiai cogitur,
Lucr. 2, 281:ad eorum arbitrium et nutum totos se fingunt,
to their will and pleasure, Cic. Or. 8, 24; id. Quint. 71:ad P. Lentuli auctoritatem Roma contendit,
id. Rab. Post. 21:aliae sunt legati partes, aliae imperatoris: alter omnia agere ad praescriptum, alter libere ad summam rerum consulere debet,
Caes. B. C. 3, 51:rebus ad voluntatem nostram fluentibus,
Cic. Off. 1, 26:rem ad illorum libidinem judicarunt,
id. Font. 36:ad vulgi opinionem,
id. Off. 3, 21.—So in later Lat. with instar:ad instar castrorum,
Just. 36, 3, 2:scoparum,
App. M. 9, p. 232:speculi,
id. ib. 2, p. 118: ad hoc instar mundi, id. de Mundo, p. 72.—Sometimes, but very rarely, ad is used absol. in this sense (so also very rarely kata with acc., Xen. Hell. 2, 3; Luc. Dial. Deor. 8): convertier ad nos, as we (are turned), Lucr. 4, 317:ad navis feratur,
like ships, id. 4, 897 Munro. —With noun:ad specus angustiac vallium,
like caves, Caes. B. C. 3, 49.—Hence,With an object which is the cause or reason, in conformity to which, from which, or for which, any thing is or is done.a.The moving cause, according to, at, on, in consequence of:b.cetera pars animae paret et ad numen mentis momenque movetur,
Lucr. 3, 144:ad horum preces in Boeotiam duxit,
on their entreaty, Liv. 42, 67, 12: ad ea Caesar veniam ipsique et conjugi et fratribus tribuit, in consequence of or upon this, he, etc., Tac. Ann. 12, 37.—The final cause, or the object, end, or aim, for the attainment of which any thing,(α).is done,(β).is designed, or,(γ). (α).Seque ad ludos jam inde abhinc exerceant, Pac. ap. Charis. p. 175 P. (Rib. Trag. Rel. p. 80):(β).venimus coctum ad nuptias,
in order to cook for the wedding, Plaut. Aul. 3, 2, 15:omnis ad perniciem instructa domus,
id. Bacch. 3, 1, 6; cf. Ter. Heaut. 3, 1, 41; Liv. 1, 54:cum fingis falsas causas ad discordiam,
in order to produce dissension, Ter. Hec. 4, 4, 71:quantam fenestram ad nequitiam patefeceris,
id. Heaut. 3, 1, 72:utrum ille, qui postulat legatum ad tantum bellum, quem velit, idoneus non est, qui impetret, cum ceteri ad expilandos socios diripiendasque provincias, quos voluerunt, legatos eduxerint,
Cic. de Imp. Pomp. 19, 57:ego vitam quoad putabo tua interesse, aut ad spem servandam esse, retinebo,
for hope, id. Q. Fr. 1, 4; id. Fam. 5, 17:haec juventutem, ubi familiares opes defecerant, ad facinora incendebant,
Sall. C. 13, 4:ad speciem atque ad usurpationem vetustatis,
Cic. Agr. 2, 12, 31; Suet. Caes. 67:paucis ad speciem tabernaculis relictis,
for appearance, Caes. B. C. 2, 35; so id. ib. 2, 41; id. B. G. 1, 51.—Aut equos alere aut canes ad venandum. Ter. And. 1, 1, 30:(γ).ingenio egregie ad miseriam natus sum,
id. Heaut. 3, 1, 11;(in the same sense: in rem,
Hor. C. 1, 27, 1, and the dat., Ter. Ad. 4, 2, 6):ad cursum equum, ad arandum bovem, ad indagandum canem,
Cic. Fin. 2, 13, 40:ad frena leones,
Verg. A. 10, 253:delecto ad naves milite,
marines, Liv. 22, 19 Weissenb.:servos ad remum,
rowers, id. 34, 6; and:servos ad militiam emendos,
id. 22, 61, 2:comparasti ad lecticam homines,
Cat. 10, 16:Lygdamus ad cyathos,
Prop. 4, 8, 37; cf.:puer ad cyathum statuetur,
Hor. C. 1, 29, 8.—Quae oportet Signa esse [p. 29] ad salutem, omnia huic osse video, everything indicative of prosperity I see in him, Ter. And. 3, 2, 2:4.haec sunt ad virtutem omnia,
id. Heaut. 1, 2, 33:causa ad objurgandum,
id. And. 1, 1, 123:argumentum ad scribendum,
Cic. Att. 9, 7 (in both examples instead of the gen. of gerund., cf. Rudd. II. p. 245):vinum murteum est ad alvum crudam,
Cato R. R. 125:nulla res tantum ad dicendum proficit, quantum scriptio,
Cic. Brut. 24:reliquis rebus, quae sunt ad incendia,
Caes. B. C. 3, 101 al. —So with the adjectives idoneus, utilis, aptus, instead of the dat.:homines ad hanc rem idoneos,
Plaut. Poen. 3, 2, 6:calcei habiles et apti ad pedem,
Cic. de Or. 1, 54, 231:orator aptus tamen ad dicendum,
id. Tusc. 1, 3, 5:sus est ad vescendum hominibus apta,
id. N. D. 2, 64, 160:homo ad nullam rem utilis,
id. Off. 3, 6:ad segetes ingeniosus ager,
Ov. F. 4, 684.—(Upon the connection of ad with the gerund. v. Zumpt, § 666; Rudd. II. p. 261.)—Comparison (since that with which a thing is compared is considered as an object to which the thing compared is brought near for the sake of comparison), to, compared to or with, in comparison with:E.ad sapientiam hujus ille (Thales) nimius nugator fuit,
Plaut. Capt. 2, 2, 25; id. Trin. 3, 2, 100:ne comparandus hic quidem ad illum'st,
Ter. Eun. 4, 4, 14; 2, 3, 69:terra ad universi caeli complexum,
compared with the whole extent of the heavens, Cic. Tusc. 1, 17, 40:homini non ad cetera Punica ingenia callido,
Liv. 22, 22, 15:at nihil ad nostram hanc,
nothing in comparison with, Ter. Eun. 2, 3, 70; so Cic. Deiot. 8, 24; and id. de Or. 2, 6, 25.Adverbial phrases with ad.1.Ad omnia, withal, to crown all:2.ingentem vim peditum equitumque venire: ex India elephantos: ad omnia tantum advehi auri, etc.,
Liv. 35, 32, 4.—Ad hoc and ad haec (in the historians, esp. from the time of Livy, and in authors after the Aug. per.), = praeterea, insuper, moreover, besides, in addition, epi toutois:3.nam quicumque impudicus, adulter, ganeo, etc.: praeterea omnes undique parricidae, etc.: ad hoc, quos manus atque lingua perjurio aut sanguine civili alebat: postremo omnes, quos, etc.,
Sall. C. 14, 2 and 3:his opinionibus inflato animo, ad hoc vitio quoque ingenii vehemens,
Liv. 6, 11, 6; 42, 1, 1; Tac. H. 1, 6; Suet. Aug. 22 al.—Ad id quod, beside that (very rare):4.ad id quod sua sponte satis conlectum animorum erat, indignitate etiam Romani accendebantur,
Liv. 3, 62, 1; so 44, 37, 12.—Ad tempus.a.At a definite, fixed time, Cic. Att. 13, 45; Liv. 38, 25, 3.—b.At a fit, appropriate time, Cic. Verr. 2, 1, 54, § 141; Liv. 1, 7, 13.—c.For some time, for a short time, Cic. Off. 1, 8, 27; id. Lael. 15, 53; Liv. 21, 25, 14.—d.According to circumstances, Cic. Planc. 30, 74; id. Cael. 6, 13; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 9.—5.Ad praesens (for the most part only in post-Aug. writers).a.For the moment, for a short time, Cic. Fam. 12, 8; Plin. 8, 22, 34; Tac. A. 4, 21.—b.At present, now, Tac. A. 16, 5; id. H. 1, 44.—So, ad praesentiam, Tac. A. 11, 8.—6.Ad locum, on the spot:7.ut ad locum miles esset paratus,
Liv. 27, 27, 2.—Ad verbum, word for word, literally, Cic. Fin. 1, 2, 4; id. de Or. 1, 34, 157; id. Ac. 2, 44, 135 al.—8.Ad summam.a. b. 9.Ad extremum, ad ultimum, ad postremum.a. (α).Of place, at the extremity, extreme point, top, etc.:(β).missile telum hastili abiegno et cetera tereti, praeterquam ad extremum, unde ferrum exstabat,
Liv. 21, 8, 10.—Of time = telos de, at last, finally:(γ).ibi ad postremum cedit miles,
Plaut. Aul. 3, 5, 52; so id. Poen. 4, 2, 22; Cic. Off. 3, 23, 89; id. Phil. 13, 20, 45; Caes. B. G. 7, 53; Liv. 30, 15, 4 al.— Hence,of order, finally, lastly, = denique: inventa componere; tum ornare oratione; post memoria sepire;b.ad extremum agere cum dignitate,
Cic. de Or. 1, 31, 142.—In Liv., to the last degree, quite: improbus homo, sed non ad extremum perditus, 23, 2, 3; cf.:10.consilii scelerati, sed non ad ultimum dementis,
id. 28, 28, 8.—Quem ad finem? To what limit? How far? Cic. Cat. 1, 1; id. Verr. 5, 75.—11.Quem ad modum, v. sub h. v.► a.Ad (v. ab, ex, in, etc.) is not repeated like some other prepositions with interrog. and relative pronouns, after nouns or demonstrative pronouns:b.traducis cogitationes meas ad voluptates. Quas? corporis credo,
Cic. Tusc. 3, 17, 37 (ubi v. Kuhner).—Ad is sometimes placed after its substantive:c.quam ad,
Ter. Phorm. 3, 2, 39:senatus, quos ad soleret, referendum censuit,
Cic. N. D. 2, 4:ripam ad Araxis,
Tac. Ann. 12, 51;or between subst. and adj.: augendam ad invidiam,
id. ib. 12, 8.—The compound adque for et ad (like exque, eque, and, poet., aque) is denied by Moser, Cic. Rep. 2, 15, p. 248, and he reads instead of ad humanitatem adque mansuetudinem of the MSS., hum. atque mans. But adque, in acc. with later usage, is restored by Hand in App. M. 10, p. 247, adque haec omnia oboediebam for atque; and in Plaut. Capt. 2, 3, 9, utroque vorsum rectum'st ingenium meum, ad se adque illum, is now read, ad te atque ad illum (Fleck., Brix).II.In composition.A.Form. According to the usual orthography, the d of the ad remains unchanged before vowels, and before b, d, h, m, v: adbibo, adduco, adhibeo, admoveo, advenio; it is assimilated to c, f, g, l, n, p, r, s, t: accipio, affigo, aggero, allabor, annumero, appello, arripio, assumo, attineo; before g and s it sometimes disappears: agnosco, aspicio, asto: and before qu it passes into c: acquiro, acquiesco.—But later philologists, supported by old inscriptions and good MSS., have mostly adopted the following forms: ad before j, h, b, d, f, m, n, q, v; ac before c, sometimes, but less well, before q; ag and also ad before g; a before gn, sp, sc, st; ad and also al before l; ad rather than an before n; ap and sometimes ad before p; ad and also ar before r; ad and also as before s; at and sometimes ad before t. In this work the old orthography has commonly been retained for the sake of convenient reference, but the better form in any case is indicated.—B.Signif. In English up often denotes approach, and in many instances will give the force of ad as a prefix both in its local and in its figurative sense.1.Local.a. b.At, by: astare, adesse.—c. d.Up (cf. de- = down, as in deicio, decido): attollo, ascendo, adsurgo.—2.Fig.a.To: adjudico, adsentior.—b.At or on: admiror, adludo.—c.Denoting conformity to, or comparison with: affiguro, adaequo.—d.Denoting addition, increase (cf. ab, de, and ex as prefixes to denote privation): addoceo, adposco.—e.Hence, denoting intensity: adamo, adimpleo, aduro, and perhaps agnosco.—f.Denoting the coming to an act or state, and hence commencement: addubito, addormio, adquiesco, adlubesco, advesperascit. See more upon this word in Hand, Turs. I. pp. 74-134. -
7 teneo
tĕnĕo, ēre, tĕnŭi, tentum - parf. arch. tĕtĭni, Diom. 366, 23; 372, 18; subj. tĕtĭnĕrim, tĕtĭnĕrit, Pac. Tr. 172; Acc. Tr. 39; inf. parf. tĕnisse, Pac. Tr. 226; fut. ant. tĕtĭnĕro, P. Fest. 252, 9 -- parf. tĕnīvi, Charis. 248, 2. - tr. - [st1]1 [-] tenir. - tenere aliquid in manu (tenere aliquid manu), Cic. Cael. 63; Div. 1, 46: tenir qqch dans sa main. - radicem ore tenere, Cic. Div. 2,141: tenir une racine dans sa gueule. - manu tenere aliquid, Cic. Off 3, 68: **tenir de la main qqch** = toucher de la main, connaître de façon évidente, palpable. - cf. Cic. Clu. 20. - res manibus tenetur, Cic. Sest. 69: le succès est assuré. [st1]2 [-] tenir, diriger; atteindre. - secundissimo vento cursum tenere, Cic. Nat. 3, 83: fournir, accomplir sa course avec un vent très favorable. - cf. Caes. BG. 4, 26, 5 ; 5, 8, 2. - quo tenetis iter? Virg. En. 1, 370: où dirigez-vous vos pas? - montes petebant et pauci tenuere, Liv. 1, 37, 4: ils cherchaient à gagner les montagnes et bien peu les atteignirent. - cf. Liv. 30, 25, 11; 36, 21 1; 37, 16, 4, etc. - portum tenuit, Tac. Agr. 38: [la flotte] arriva dans le port. - cf. Tac. H. 2, 9. [st1]3 [-] tenir dans son esprit, comprendre; savoir, posséder (une science...) - reconditos alicujus sensus tenere, Cic. Sest. 22: comprendre les sentiments secrets de qqn. - nunc teneo, nunc scio quid hoc sit negoti, Plaut. Cap. 697: maintenant je comprends, maintenant je sais de quoi il s'agit. - et bene et male facere tenet, Plaut.: il sait également faire le bien et le mal. - omnia illa, quae et saepe audistis et tenetis animis, Cic.: tous les faits dont on vous a souvent entretenus, et que vous vous rappelez. - tenes quid dicam? Ter.: sais-tu ce que je dis? - tu, quibus capiatur Caesar, tenes, Cic.: tu sais ce qui séduit César. - quae a Romanis auguribus ignorantur, a Cilicibus tenentur, Cic.: les augures de Cilicie savent ce qu'ignorent ceux de Rome. [st1]4 [-] venir à bout, réussir, obtenir (avec ut et ne, comme obtineo). - tenere ut: obtenir que. - tenuere patres, ut Fabius consul crearetur, Liv. 2, 42, 2: les sénateurs obtinrent que Fabius fût élu consul. - tenere ne: obtenir que... ne... pas. - plebs tenuit ne consules in proximum annum crearentur, Liv. 4, 30, 16: la plèbe obtint qu'on n'élût pas de consuls l'année suivante. - cf. Liv. 24, 19, 7. [st1]5 [-] tenir, occuper, habiter; tenir en son pouvoir, posséder (le coeur, la pensée de qqn). - summam imperii tenere, Caes. BG 3, 22: tenir le commandement suprême. - tenere locum oratoris, Cic. Br. 137: tenir le rang d'orateur. - totam rem publicam tenere, Cic. Mur. 83: tenir entre ses mains tout le salut de l'état. - cornu tenere, Nep. Pel. 4, 3: commander une aile. - multa hereditatibus tenebantur, Cic. Off. 2, 81: beaucoup de propriétés étaient occupées par héritage. - cum rem publicam opes paucorum, non virtutes tenere coeperunt, Cic. Rep. 1, 51: quand la puissance d'un petit nombre et non pas ses vertus a commencé d'occuper la direction de l'état. - tenere colles praesidiis, Caes. BC. 3, 43: occuper les collines par des postes. - legio locum non tenuit atque in proximum collem se recepit, Caes. BC, 1, 44: la légion ne put garder sa position et se replia sur la colline toute proche. - tenent Danai qua deficit ignis, Virg. En. 2, 505: les Grecs occupent tout ce qu'a dédaigné le feu. - ego nec tumultum nec mori per vim metuam tenente Caesare terras, Hor. O. 3: je ne craindrai ni la guerre civile ni la mort violente tant que César possédera le monde. - quam ab dispari tenebantur (tecta) ! Cic. Phil. 2, 104, combien différent était l'occupant (de cette demeure)! - locum tenere, Cic. Clu. 128: garder son poste. - dum me Galatea tenebat, Virg. B. 1, 31: tandis que Galatée possédait mon coeur. - cf. Tib. 1, 6, 35; 2, 6, 52. - magna me spes tenet, Cic. Tusc. 1, 97: un grand espoir occupe ma pensée. - de triumpho nulla me cupiditas umquam tenuit, Cic. Att. 7, 2, 6: quant au triomphe, aucun désir ne s'est jamais emparé de moi. - cf. Cic. Att. 1, 11, 3. - alicujus rei desiderio teneri, Cic. CM 33: être pris du regret de qqch (de ne pas avoir qqch). - cf. Cic. Ac. 1, 4. [st1]6 [-] garder, observer; garder (dans sa mémoire), se souvenir. - consuetudinem, morem, ordinem, Cic. Phil. 1, 27; Off. 3, 44 ; Phil. 5, 35: garder une habitude, une coutume, observer un ordre établi. - foedus tenere, Cic. Balb. 34: observer un traité. - civium jura tenere, Cic. Cat. 1, 28, garder les droits du citoyen (ses droits de citoyen). - suas leges tenere, Cic. Verr. pr. 13: garder ses lois. - memoriā tenere, Cic. Cat. 3, 19: garder dans sa mémoire, se souvenir. - avec prop. inf. cf. Cic. Cat. 3, 19; Tusc. 1, 107. - s.-ent memoriā: dicta tenere, Hor. P. 336: retenir ce qui a été dit. - cf. Hor. S. 2, 4, 8; Quint. 11, 2, 50. [st1]7 [-] tenir en soi, embrasser, contenir. - haec magnos formula reges tenet, Hor. S. 2, 3, 46: cette définition s'applique aux plus grands rois. - surtout au passif: teneri: être compris dans, être fondé sur. - genus officiorum, quod tenetur hominum societate, Cic. Off. 1, 160: genre de devoirs qui tient à la société humaine. - quae (causae) familiaritate et consuetudine tenentur, Cic. Fam. 13, 29, 1: motifs qui sont fondés sur une liaison intime et habituelle. - homines deorum agnatione tenentur, Cic. Leg. 1: les hommes sont compris dans la famille des dieux. [st1]8 [-] maintenir, soutenir, conserver. - admodum tenenda sunt sua cuique Cic. Off 1, 110: chacun doit maintenir fermement sa personnalité. - castris se tenere, Caes. BG. 1, 40, 8: se tenir dans son camp. - cf. Caes. BG. 3, 17; Liv. 2, 45, 2 ; 3, 26, 3. - se tenere domi a conventu remotum, Nep. Dion 9, 1: rester chez soi en s'isolant de la foule. - imperium populi Romani illius opera tenebatur, Cic. Mur. 58, la domination du peuple romain était maintenue grâce à lui. - cf. Cic. Off. 2, 26; Nat. 2, 134. - bestia hoc calore tenentur Cic. Nat. 2, 31: les bêtes subsistent grâce à cette chaleur. [st1]9 [-] tenir à, s'attacher à (en parl. d'une idée). - hoc teneo, hic haereo, Cic. Verr. 5, 166: voilà où je m'en tiens, voilà où je m'attache. - cf. Cic. Verr. 5, 165 ; Ac. 2, 71; Fin. 3, 44. - hoc tenebo + prop. inf. Cic. Fin. 1, 35: je me tiendrai à cette idée que. - cf. Cic. Par. 14. - avec ut: teneamus, ut censeamus... Cic. Tusc. 1, 100: tenons-nous à croire que. - demus hoc sana Bruto ut..., nos tamen teneamus ut... Cic. Tusc. 5, 34: faisons, je le veux bien, cette concession à Brutus que..., mais nous, maintenons fermement notre opinion que... - avec ne: haec duo tenere in amicitia, primum ne quid sit... Cic. Lael. 65: maintenir solidement ces deux principes en amitié, d'abord qu'il n'y ait rien... [st1]10 [-] tenir, retenir, captiver. - me omni tuo sermone tenuisti, Cic. Br. 232: tu m'as captivé par tout ce que tu as dit. - aures tenere, Cic. Br. 193: captiver les oreilles. - pompā, ludis teneri, Cic. Fin. 5, 48: être captivé par les cortèges, par les jeux. - cum is qui audit ab oratore jam obsessus est ac tenetur, Cic. Or. 210: quand l'auditeur est déjà investi par l'orateur et à sa discrétion. [st1]11 [-] astreindre, lier. - ut populum teneant (eae leges), Cic. Phil. 5, 10: pour que (ces lois) obligent le peuple. - cf. Cic. Phil. 11, 11; Liv. 8, 12, 14. - interdicto non teneri, Cic. Caec. 41: ne pas être astreint par l'ordonnance. - promisso teneri, Cic. Att. 12, 18, 1: être lié par une promesse. - cf. Cic. Q. 2, 3, 5; Liv. 24, 29, 11. [st1]12 [-] au passif: teneri, être pris = n'avoir point d'échappatoire, ne pouvoir nier. - in aliqua re manifesto teneri, Cic. Verr. pr. 2; 2, 99; ou in manifesta re teneri, Cic. Verr. 2, 144, etc.: être pris manifestement dans tel ou tel délit = être convaincu de tel ou tel délit. - avec gén. ejusdem cupiditatis teneri, Cic. Leg. 3, 31: être convaincu de la même passion. - caedis teneri, Quint. 5, 14, 11: être convaincu d'un meurtre. - cf. Tac. An. 11, 7. - non solum argumentis, sed etiam certis testibus istius audacia tenebatur, Cic. Verr. 5, 101: son impudence était démontrée au moyen non seulement d'arguments, mais encore de témoins précis. [st1]13 [-] retenir, arrêter, retarder; retenir, empêcher. - aliquem tenere, Cic. Att. 11, 3, 1: retenir qqn (l'empêcher de partir). - cf. Fam. 16, 19. - Corcyrae tenebamur, Cic. Fam. 16, 7: nous sommes retenus à Corcyre. - senatus lectionem tenere, Liv. 27, 11, 9: retarder la liste des sénateurs. - non tenebo te pluribus, Cic. Fam. 11, 16, 3: je ne te tiendrai pas plus longtemps, je ne t'en dirai pas plus long. - cf. Cic. Verr. 1, 34. - vix a te videor posse tenere manus, Ov. Am. 1, 4, 10: c'est à peine, je crois, si je pourrai empêcher mes mains de te toucher! - naves tenebantur, quominus... Caes. BG. 4, 22, 4: les navires étaient retenus et empêchés de... - metu legum teneri, Cic. Verr. 4, 75: être retenu par la crainte des lois. - risum, somnum vix tenere, Cic. Br. 293; 278: avoir peine à s'empêcher de rire, de dormir. - iracundiam tenere, Cic. Par. 33: retenir son penchant à la colère. - se tenere, Cic. Fin. 2, 21: se retenir. - se non tenere, quia... Cic. Ac. 2, 12: ne pas se retenir de... - cf. Cic. Att. 15, 14, 2 ; Phil. 13, 46. - se tenere ab accusando, Cic. Q. 3, 2 2: se retenir d'accuser. - intr. - [st1]1 [-] tenir, occuper un lieu, se tenir. - tenent Danai qua deficit ignis, Virg. En. 2, 505: les Grecs sont partout où n'est pas la flamme. - cf. Liv. 3, 62, 7 ; 32, 5, 12. [st1]2 [-] tenir une route, une direction, se diriger, se porter à un endroit. - Liv. 1, 1, 4 ; 21, 49, 2 ; 31, 45, 14. [st1]3 [-] subsister, se maintenir, durer. - imber per noctem totam tenuit, Liv. 23, 44, 6: la pluie dura toute la nuit. - cf. Liv. 2, 3, 5 ; 3, 47, 6 ; 24, 47, 15, etc. - tenet fama + prop. inf. Liv. 1, 4, 6: on rapporte que... (mais fama tenuit, Liv. 23, 12, 2: la tradition a prévalu que...).* * *tĕnĕo, ēre, tĕnŭi, tentum - parf. arch. tĕtĭni, Diom. 366, 23; 372, 18; subj. tĕtĭnĕrim, tĕtĭnĕrit, Pac. Tr. 172; Acc. Tr. 39; inf. parf. tĕnisse, Pac. Tr. 226; fut. ant. tĕtĭnĕro, P. Fest. 252, 9 -- parf. tĕnīvi, Charis. 248, 2. - tr. - [st1]1 [-] tenir. - tenere aliquid in manu (tenere aliquid manu), Cic. Cael. 63; Div. 1, 46: tenir qqch dans sa main. - radicem ore tenere, Cic. Div. 2,141: tenir une racine dans sa gueule. - manu tenere aliquid, Cic. Off 3, 68: **tenir de la main qqch** = toucher de la main, connaître de façon évidente, palpable. - cf. Cic. Clu. 20. - res manibus tenetur, Cic. Sest. 69: le succès est assuré. [st1]2 [-] tenir, diriger; atteindre. - secundissimo vento cursum tenere, Cic. Nat. 3, 83: fournir, accomplir sa course avec un vent très favorable. - cf. Caes. BG. 4, 26, 5 ; 5, 8, 2. - quo tenetis iter? Virg. En. 1, 370: où dirigez-vous vos pas? - montes petebant et pauci tenuere, Liv. 1, 37, 4: ils cherchaient à gagner les montagnes et bien peu les atteignirent. - cf. Liv. 30, 25, 11; 36, 21 1; 37, 16, 4, etc. - portum tenuit, Tac. Agr. 38: [la flotte] arriva dans le port. - cf. Tac. H. 2, 9. [st1]3 [-] tenir dans son esprit, comprendre; savoir, posséder (une science...) - reconditos alicujus sensus tenere, Cic. Sest. 22: comprendre les sentiments secrets de qqn. - nunc teneo, nunc scio quid hoc sit negoti, Plaut. Cap. 697: maintenant je comprends, maintenant je sais de quoi il s'agit. - et bene et male facere tenet, Plaut.: il sait également faire le bien et le mal. - omnia illa, quae et saepe audistis et tenetis animis, Cic.: tous les faits dont on vous a souvent entretenus, et que vous vous rappelez. - tenes quid dicam? Ter.: sais-tu ce que je dis? - tu, quibus capiatur Caesar, tenes, Cic.: tu sais ce qui séduit César. - quae a Romanis auguribus ignorantur, a Cilicibus tenentur, Cic.: les augures de Cilicie savent ce qu'ignorent ceux de Rome. [st1]4 [-] venir à bout, réussir, obtenir (avec ut et ne, comme obtineo). - tenere ut: obtenir que. - tenuere patres, ut Fabius consul crearetur, Liv. 2, 42, 2: les sénateurs obtinrent que Fabius fût élu consul. - tenere ne: obtenir que... ne... pas. - plebs tenuit ne consules in proximum annum crearentur, Liv. 4, 30, 16: la plèbe obtint qu'on n'élût pas de consuls l'année suivante. - cf. Liv. 24, 19, 7. [st1]5 [-] tenir, occuper, habiter; tenir en son pouvoir, posséder (le coeur, la pensée de qqn). - summam imperii tenere, Caes. BG 3, 22: tenir le commandement suprême. - tenere locum oratoris, Cic. Br. 137: tenir le rang d'orateur. - totam rem publicam tenere, Cic. Mur. 83: tenir entre ses mains tout le salut de l'état. - cornu tenere, Nep. Pel. 4, 3: commander une aile. - multa hereditatibus tenebantur, Cic. Off. 2, 81: beaucoup de propriétés étaient occupées par héritage. - cum rem publicam opes paucorum, non virtutes tenere coeperunt, Cic. Rep. 1, 51: quand la puissance d'un petit nombre et non pas ses vertus a commencé d'occuper la direction de l'état. - tenere colles praesidiis, Caes. BC. 3, 43: occuper les collines par des postes. - legio locum non tenuit atque in proximum collem se recepit, Caes. BC, 1, 44: la légion ne put garder sa position et se replia sur la colline toute proche. - tenent Danai qua deficit ignis, Virg. En. 2, 505: les Grecs occupent tout ce qu'a dédaigné le feu. - ego nec tumultum nec mori per vim metuam tenente Caesare terras, Hor. O. 3: je ne craindrai ni la guerre civile ni la mort violente tant que César possédera le monde. - quam ab dispari tenebantur (tecta) ! Cic. Phil. 2, 104, combien différent était l'occupant (de cette demeure)! - locum tenere, Cic. Clu. 128: garder son poste. - dum me Galatea tenebat, Virg. B. 1, 31: tandis que Galatée possédait mon coeur. - cf. Tib. 1, 6, 35; 2, 6, 52. - magna me spes tenet, Cic. Tusc. 1, 97: un grand espoir occupe ma pensée. - de triumpho nulla me cupiditas umquam tenuit, Cic. Att. 7, 2, 6: quant au triomphe, aucun désir ne s'est jamais emparé de moi. - cf. Cic. Att. 1, 11, 3. - alicujus rei desiderio teneri, Cic. CM 33: être pris du regret de qqch (de ne pas avoir qqch). - cf. Cic. Ac. 1, 4. [st1]6 [-] garder, observer; garder (dans sa mémoire), se souvenir. - consuetudinem, morem, ordinem, Cic. Phil. 1, 27; Off. 3, 44 ; Phil. 5, 35: garder une habitude, une coutume, observer un ordre établi. - foedus tenere, Cic. Balb. 34: observer un traité. - civium jura tenere, Cic. Cat. 1, 28, garder les droits du citoyen (ses droits de citoyen). - suas leges tenere, Cic. Verr. pr. 13: garder ses lois. - memoriā tenere, Cic. Cat. 3, 19: garder dans sa mémoire, se souvenir. - avec prop. inf. cf. Cic. Cat. 3, 19; Tusc. 1, 107. - s.-ent memoriā: dicta tenere, Hor. P. 336: retenir ce qui a été dit. - cf. Hor. S. 2, 4, 8; Quint. 11, 2, 50. [st1]7 [-] tenir en soi, embrasser, contenir. - haec magnos formula reges tenet, Hor. S. 2, 3, 46: cette définition s'applique aux plus grands rois. - surtout au passif: teneri: être compris dans, être fondé sur. - genus officiorum, quod tenetur hominum societate, Cic. Off. 1, 160: genre de devoirs qui tient à la société humaine. - quae (causae) familiaritate et consuetudine tenentur, Cic. Fam. 13, 29, 1: motifs qui sont fondés sur une liaison intime et habituelle. - homines deorum agnatione tenentur, Cic. Leg. 1: les hommes sont compris dans la famille des dieux. [st1]8 [-] maintenir, soutenir, conserver. - admodum tenenda sunt sua cuique Cic. Off 1, 110: chacun doit maintenir fermement sa personnalité. - castris se tenere, Caes. BG. 1, 40, 8: se tenir dans son camp. - cf. Caes. BG. 3, 17; Liv. 2, 45, 2 ; 3, 26, 3. - se tenere domi a conventu remotum, Nep. Dion 9, 1: rester chez soi en s'isolant de la foule. - imperium populi Romani illius opera tenebatur, Cic. Mur. 58, la domination du peuple romain était maintenue grâce à lui. - cf. Cic. Off. 2, 26; Nat. 2, 134. - bestia hoc calore tenentur Cic. Nat. 2, 31: les bêtes subsistent grâce à cette chaleur. [st1]9 [-] tenir à, s'attacher à (en parl. d'une idée). - hoc teneo, hic haereo, Cic. Verr. 5, 166: voilà où je m'en tiens, voilà où je m'attache. - cf. Cic. Verr. 5, 165 ; Ac. 2, 71; Fin. 3, 44. - hoc tenebo + prop. inf. Cic. Fin. 1, 35: je me tiendrai à cette idée que. - cf. Cic. Par. 14. - avec ut: teneamus, ut censeamus... Cic. Tusc. 1, 100: tenons-nous à croire que. - demus hoc sana Bruto ut..., nos tamen teneamus ut... Cic. Tusc. 5, 34: faisons, je le veux bien, cette concession à Brutus que..., mais nous, maintenons fermement notre opinion que... - avec ne: haec duo tenere in amicitia, primum ne quid sit... Cic. Lael. 65: maintenir solidement ces deux principes en amitié, d'abord qu'il n'y ait rien... [st1]10 [-] tenir, retenir, captiver. - me omni tuo sermone tenuisti, Cic. Br. 232: tu m'as captivé par tout ce que tu as dit. - aures tenere, Cic. Br. 193: captiver les oreilles. - pompā, ludis teneri, Cic. Fin. 5, 48: être captivé par les cortèges, par les jeux. - cum is qui audit ab oratore jam obsessus est ac tenetur, Cic. Or. 210: quand l'auditeur est déjà investi par l'orateur et à sa discrétion. [st1]11 [-] astreindre, lier. - ut populum teneant (eae leges), Cic. Phil. 5, 10: pour que (ces lois) obligent le peuple. - cf. Cic. Phil. 11, 11; Liv. 8, 12, 14. - interdicto non teneri, Cic. Caec. 41: ne pas être astreint par l'ordonnance. - promisso teneri, Cic. Att. 12, 18, 1: être lié par une promesse. - cf. Cic. Q. 2, 3, 5; Liv. 24, 29, 11. [st1]12 [-] au passif: teneri, être pris = n'avoir point d'échappatoire, ne pouvoir nier. - in aliqua re manifesto teneri, Cic. Verr. pr. 2; 2, 99; ou in manifesta re teneri, Cic. Verr. 2, 144, etc.: être pris manifestement dans tel ou tel délit = être convaincu de tel ou tel délit. - avec gén. ejusdem cupiditatis teneri, Cic. Leg. 3, 31: être convaincu de la même passion. - caedis teneri, Quint. 5, 14, 11: être convaincu d'un meurtre. - cf. Tac. An. 11, 7. - non solum argumentis, sed etiam certis testibus istius audacia tenebatur, Cic. Verr. 5, 101: son impudence était démontrée au moyen non seulement d'arguments, mais encore de témoins précis. [st1]13 [-] retenir, arrêter, retarder; retenir, empêcher. - aliquem tenere, Cic. Att. 11, 3, 1: retenir qqn (l'empêcher de partir). - cf. Fam. 16, 19. - Corcyrae tenebamur, Cic. Fam. 16, 7: nous sommes retenus à Corcyre. - senatus lectionem tenere, Liv. 27, 11, 9: retarder la liste des sénateurs. - non tenebo te pluribus, Cic. Fam. 11, 16, 3: je ne te tiendrai pas plus longtemps, je ne t'en dirai pas plus long. - cf. Cic. Verr. 1, 34. - vix a te videor posse tenere manus, Ov. Am. 1, 4, 10: c'est à peine, je crois, si je pourrai empêcher mes mains de te toucher! - naves tenebantur, quominus... Caes. BG. 4, 22, 4: les navires étaient retenus et empêchés de... - metu legum teneri, Cic. Verr. 4, 75: être retenu par la crainte des lois. - risum, somnum vix tenere, Cic. Br. 293; 278: avoir peine à s'empêcher de rire, de dormir. - iracundiam tenere, Cic. Par. 33: retenir son penchant à la colère. - se tenere, Cic. Fin. 2, 21: se retenir. - se non tenere, quia... Cic. Ac. 2, 12: ne pas se retenir de... - cf. Cic. Att. 15, 14, 2 ; Phil. 13, 46. - se tenere ab accusando, Cic. Q. 3, 2 2: se retenir d'accuser. - intr. - [st1]1 [-] tenir, occuper un lieu, se tenir. - tenent Danai qua deficit ignis, Virg. En. 2, 505: les Grecs sont partout où n'est pas la flamme. - cf. Liv. 3, 62, 7 ; 32, 5, 12. [st1]2 [-] tenir une route, une direction, se diriger, se porter à un endroit. - Liv. 1, 1, 4 ; 21, 49, 2 ; 31, 45, 14. [st1]3 [-] subsister, se maintenir, durer. - imber per noctem totam tenuit, Liv. 23, 44, 6: la pluie dura toute la nuit. - cf. Liv. 2, 3, 5 ; 3, 47, 6 ; 24, 47, 15, etc. - tenet fama + prop. inf. Liv. 1, 4, 6: on rapporte que... (mais fama tenuit, Liv. 23, 12, 2: la tradition a prévalu que...).* * *Teneo, tenes, tenui, tentum, tenere. Virgil. Tenir.\In sinu tenere aliquem. Ouid. Embrasser.\Tenet se trans Tiberim in hortis. Plin. iunior. Il se tient et demeure oultre le Tybre.\Multa haereditatibus, multa emptionibus, multa dotibus tenebantur. Cic. Estoyent tenuz et possedez.\Tulliam adhuc mecum teneo. Cic. Je retiens avec moy.\Nisi quid te tenuit. Ci. Si quelque chose ne t'a retenu ou retardé.\Ventus tenuit nos. Cic. Nous a detenu.\Hunc Phoenissa tenet Dido. Virgil. Retarge et arreste.\Ne diutius teneam, pecunia attributa numerata est. Cic. Pour le faire court, A fin que je ne vous tienne point plus long temps.\Tenere hominem dicitur res aliqua. Plin. iun. Retenir.\Teneo melius ista, quam meum nomen. Martialis. Il me souvient mieulx de ceci, que de, etc.\Teneatur modo illud, non inesse in his quicquam tale. Cic. Pourveu qu'on se tienne tousjours asseuré, et qu'on tienne pour certain que, etc.\Agnatione et gente deorum, siue cognatione teneri. Cic. Estre de leur parenté.\Eorum qui aliena tenebant, et eorum qui sua amiserant. Cic. Detenoyent.\Etsi amor me grauiter consuetudoque tenet. Terent. Me meut grandement.\Amore alicuius magno teneri. Virgil. Fort aimer.\Angustiis teneri. Cic. Estre detenu en un destroict.\Animos metu tenere, et acerbitate poenarum. Liu. Contenir et engarder de ne rien faire.\Animo tenere. Cic. Comprendre en son esprit.\In armis milites tenuit, si opus foret auxilio. Liu. Il les teint en armes tout prests.\Attentos tenere, vel attentos animos. Cic. Entretenir tousjours en volunté d'ouir.\Causam tenere. Sueton. Gaigner sa cause, Obtenir.\Complexu suo aliquid tenere. Cic. Embrasser.\Concionibus tenere populum. Cic. Entretenir et gouverner le peuple par frequentes harangues qu'on luy fait.\Consensum aliquorum tenere. Plin. iunior. Garder et entretenir.\Consilium alicuius tenere. Plaut. Se souvenir du conseil d'aucun, et faire selon iceluy.\Consuetudinem suam tenere. Cic. Entretenir sa coustume.\Tenuit consuetudo, vt praeceptoribus eloquentiae discipuli serius, quam ratio postulat, traderentur. Quintil. La coustume a obtenu, etc.\Conturbatum tenuit me haec res. Cice. Cela me troubla longuement.\Crimen alicuius tenere argumento aliquo. Cic. Le convaincre et verifier.\Cupiditas dimicandi cum Annibale tenet illum. Liu. Il ha grand faim de se combatre contre Annibal.\Cursum tenere. Cic. Entretenir le cours commencé, Continuer son cours ou sa course.\Cursum alicuius tenere. Ouid. Empescher et retarder la navigation d'aucun.\Cursum aliquem tenere, per translationem. Cic. Suyvre son naturel, Suyvre et continuer ce qu'on a entreprins.\Decorum tenere. Cic. Avoir bonne grace.\Decus tenere. Cic. Garder honnesteté.\Delectum rerum tenere. Cic. Garder et observer difference.\Teneri magno desiderio alicuius. Cic. Fort desirer.\Dignitatem tenere. Quod et retinere dicitur et obseruare. Cic. L'entretenir, Maintenir, Garder sa dignité en son entier.\Disciplinam tenere. Cic. Estre scavant, Scavoir une discipline et un art.\Dolorem tenere. Cic. Retenir sa douleur en soymesme, et ne la monstrer point par dehors, ne se courroucer point.\Dominatu alterius teneri. Cic. Estre soubz la puissance et seigneurie d'aucun.\Errore aliquo teneri. Ouid. Errer.\Tenet fama, quum fluitantem alueum, quo expositi erant pueri, tenuis in sicco aqua destituisset, etc. Liu. Le bruit dure encore, etc.\Famam et opinionem hominum tenere. Caesar. Garder et entretenir l'estimation qu'on ha de nous.\Fides eum non tenet, sed merces. Liu. Il ne luy chault pas tant de sa foy et promesse, que de son prouffit.\Flagitiis teneri. Tacit. Estre attainct ou convaincu de meschancetez.\Fletus tenere. Ouid. Se garder de plourer.\Foederibus alienis teneri. Liu. Estre tenu et obligé par les pactions et accords que fait un tiers.\Fugam alicuius tenere. Lucan. Empescher la fuite.\Fugam tenere per medios hostes. Virgil. S'enfuir, etc. Se sauver en fuyant, etc.\Gratiam alicuius tenere. Cic. Avoir credit envers luy, Estre en sa grace.\Grauitatem tenere. Cic. Tenir gravité.\Gubernacula Reipub. tenere. Cic. Avoir le gouvernement de la chose publique.\Haereditatem tenere. Cic. Jouir d'une succession.\Summam imperii tenere. Caesar. Avoir la souveraineté, ou souveraine puissance.\Imperio Romano teneri. Cic. Estre subject à l'empire Romain.\Insaniam tenere. Plaut. Estre insensé.\Institutum tenere. Cic. Suyvre, Entretenir et garder sa coustume et maniere de faire.\Hoc interdicto Ebutius non tenetur. Cic. N'est point comprins par cest interdict.\Iram vel iracundiam tenere. Cic. Contenir, ou retenir son ire, Se garder de courroucer.\Quo tenetis iter? Virgil. Où tendez vous? Où allez vous?\Iucunditatem perpetuam vitae tenere. Cic. Estre joyeulx tout le temps de sa vie.\Iudicia tenere. Cic. Avoir tousjours l'administration de la justice touchant les matieres criminelles.\Iureiurando teneri. Cic. Estre obligé envers aucun soubz serment presté, de laquelle obligation on n'est point encore acquicté.\Ius tenere. Plaut. Estre scavant en droict et en loix.\Ius suum tenere. Cic. Garder son droict.\Lachrymas tenere. Cicero. Retenir ses larmes, Se garder de plourer.\Legem aliquam tenere. Terent. Estre subject à la loy.\Leges eum non tenent. Cic. Il n'est point subject aux loix.\Si vllam partem libertatis tenebo. Cic. Si j'ay le moins du monde de liberté.\Locum tenere. Cic. Posseder.\Locum honestum seruitutis tenere. Cic. Tenir le lieu le plus honorable entre les autres serviteurs.\Tenuit cum hoc locum quendam. Cic. Il fut son compaignon, et eut quelque bruit et reputation en son temps.\Tenere locum. Cic. Ne bouger de sa place.\Tenere locum aliquem. Liu. Y demourer et habiter.\Teneri ludis, pompa, spectaculis. Cic. Prendre plaisir aux jeux.\Mare tenere. Cic. Estre maistre sur la mer.\Septimum iam diem Corcyrae tenebamur. Cicero. Estions detenuz et arrestez.\Mediocritatem tenere. Cic. Tenir moyen.\Medium tenere. Cic. Tenir moyen.\Memoria tenere rem aliquam. Cic. Avoir memoire de quelque chose, Garder la memoire.\Tenet vos memoria mei. Cic. Vous avez memoire et souvenance de moy.\Animis ac memoria tenetote. Cic. Souvienne vous en.\Metu teneri. Liu. Avoir grand paour.\Mora nulla tenuit vocatos. Ouid. A retenu.\Morbus tenet eum. Plaut. Il est detenu de maladie, Il est malade.\Morem tenere. Cic. Garder une coustume.\Nomen aeternum tenere. Virgil. Garder et retenir, ou avoir.\Nomen legum tenere. Cic. Retenir le nom de la loy.\Obsidione teneri. Virgil. Estre assiegé.\Obstrictum teneri foedere. Cic. Estre obligé par un traicté de paix.\Occasionem tenere. Cic. Avoir entre ses mains l'occasion qu'on demandoit.\Occupatum et impeditum tenere. Cic. Empescher et empestrer.\Tenere aliquem in oculis, auribus, complexu, etc. Cic. Le veoir, L'ouir parler, L'embrasser.\Odium vestri ordinis tenet eos. Cic. Ils ont en haine vostre ordre.\In officio tenere aliquos. Caesar. Entretenir en leur debvoir et en la subjection d'un roy, qu'ils ne rebellent point.\Omnia tenere. Cic. Avoir tout en sa puissance.\Oppidum septem cohortium praesidio tenebant. Caesar. Ils avoyent dedens la ville garnison de sept, etc. et la tenoyent en leur puissance.\Ora tenere. Cic. Se taire, Ne dire mot.\Ora tenere. Virgil. Tenir le visage en un estat sans le remuer.\Intelligebam sine te non esse nobis illas partes tenendas propter Antonium. Cic. Que je ne debvoye pas tenir ce chemin là, ou aller par ce costé là.\Percepta et comprehensa tenere. Cic. Entendre.\Quam personam teneant, non intelligunt. Cic. Ils ne scavent encore de quel mestier et profession ils sont.\Planta tenet. Columel. Tient et a prins racine.\Poena aliqua teneri. Cic. Avoir forfaict contre quelque loy imposant peine.\Portum tenere. Liu. Estre à port et arrivé.\Principatum tenere. Cic. Estre le principal.\Principatum sententiae tenere. Cic. Opiner le premier, Dire son opinion en premier lieu.\Promissum tenere. Cic. Tenir sa promesse.\Propositum tenere. Caes. Venir au dessus de ses atteintes, Parvenir à ses intentions, Faire ce qu'on avoit proposé de faire.\Prouinciam tenere. Cic. Avoir le gouvernement d'une province.\Rationem iuris aequabilem tenere. Cic. Garder un droict equitable à un chascun.\Religione teneri. Cic. N'oser faire quelque chose au moyen du serment ou autre empeschement concernant la conscience.\Rem oculis, non coniectura tenere. Cic. Scavoir quelque chose par l'avoir veue, Averer une chose par inspection.\Ab improbis et perditis ciuibus Resp. tenetur. Cicero. Les meschants sont maistres de la chose publique.\Risum tenere. Cic. Se garder de rire.\Rura tenere. Ouid. Estre és champs.\Se intra silentium tenere. Plin. iunior. Se taire.\Se in silentio tenere. Plin. iunior. Ne dire mot.\Se in equestri ordine tenere. Plin. iunior. S'y tenir et demourer sans monter plus hault.\Se improbis artibus tenere. Plaut. S'entretenir.\Sese castris tenere. Caesar. Ne bouger de son fort.\Se domo tenere. Cic. Ne bouger de la maison.\Se domesticis finibus tenere. Cic. Se contenter de, etc.\Se suis finibus tenere. Cic. Se tenir à ce qu'on ha, et se contenter.\Se loco tenere. Liu. Ne bouger de sa place.\Tenere se intra grauitatem. Plin. iunior. Se contenir en sa gravité, Garder sa gravité.\Hoc loco tenere se Triarius non potuit, Obsecro, inquit, etc. Cic. Ne se peult contenir et taire.\Teneo ab accusando vix me hercule. Cic. A grand peine me puis je tenir que je, etc.\Tenuit sententia altera. Plin. iunior. A esté receue, A obtenu.\Sententiam aliquam tenere. Cicero. Tenir quelque opinion.\Sermone suo tenere aliquem. Cic. Entretenir sans l'ennuyer.\Silentium inde aliquandiu tenuit. Liu. On se teut, Il y eut longue silence.\Silentium tenet populus. Liu. Il se taist, Il tient silence.\Sitis tenet hiantes. Lucret. Nous avons grand soif, ou desir.\Somnum tenere. Cic. Se garder de dormir.\Spem tenere. Plaut. Avoir esperance.\Magna me spes tenet, si ea quae, etc. Cic. J'ay grande esperance.\Studia agri colendi tenere. Cic. Maintenir tousjours et entretenir, Poursuyvre tousjours le train d'agriculture.\Teneri studio alicuius rei. Cic. Prendre plaisir à quelque chose.\Teneri iisdem studiis. Cic. Avoir aussi grande affection d'une chose, qu'à une autre.\Summum me eorum studium tenet, sicut odium iam caeterarum rerum. Cic. J'ay grand desir de les veoir.\Suum tenere. Cic. Garder le sien.\Temperamentum tenere. Plin. iun. Garder moyen.\Verecundia teneri. Liu. Estre honteux.\Vestigia alicuius tenere. Liuius. Le suyvre de pres, et ne perdre point sa trace.\Viam tenere. Cic. Suyvre la voye et l'exemple.\Perge tenere istiam viam. Cic. Tenir ce chemin.\Vocem tenere. Ouid. Se taire.\Voce tenere ruentem. Lucan. Retarder.\Voto et promisso teneri. Cic. Estre obligé et astreinct.\Vrbem aliquam tenere. Cic. La tenir et l'avoir de son parti.\Tene tibi. Plaut. Prens le pour toy.\Redi: quo fugis nunc? tene tene. Plaut. Tien tien, vien ca.\Teneri manifesto. Plaut. Estre surprins, Prins sur le faict, Estre convaincu si apertement, qu'on ne le puisse nier.\Tenere aliquem manifestum mendacii. Plaut. Surprendre en menterie evidente.\Teneri de vi. Seneca. Estre coulpable du crime de violence et effort.\Teneri. Cic. Estre convaincu.\Scripseram tenuisse Varenum, vt sibi euocare testes liceret. Plin. iun. Que Varenus avoit obtenu et impetré, etc.\Obducto late tenet omnia limo. Virgil. Couvre.\Capitolia celsa tenebat. Virgil. Defendoit.\Aliter leges, aliter philosophi tollunt astutias. Leges, quatenus manu tenere possunt: Philosophi, quatenus ratione et intelligentia. Cic. Selon qu'elles y peuvent mettre ordre, Selon que ceulx qui escrivent les loix peuvent penser et mettre les cas par escript.\Incendium per duas noctes, ac diem vnum tenuit. Liuius. Dura.\His causis quae familiaritate et consuetudine tenentur. Cic. Qui sont à cause de la familiarité.\Tribus rebus animantium vita tenetur, cibo, potione, spiritu. Cic. Est entretenue et conservee.\Posteaquam vnum, quo tenebamur, amisimus. Cic. Depuis qu'avons perdu ce qui nous maintenoit en estre.\Tenere. Plaut. Entendre et scavoir.\Tenes quid dicam? Terent. Entens tu ce que je di? -
8 coëō
coëō īvī or iī, itus, īre [com- + eo], to go together, come together, meet, assemble, collect: in Piraeo, T.: matronae ad Venturiam frequentes coëunt, L.: quo populus coibat, H.: certis diebus (ad concilium), Ta.: milia crabronum, O.: populi legationibus coëunt, by their representatives, Ta.— To come together in battle, meet, encounter: inter se, V.: agmina, Cu.: cetera turba coit, joins in the attack, O.—To come together, be united, gather, unite, combine: coëundi in unum spatium, L.: manus coit omnis in unum, V.: qui unā coierunt, Cs.: ut coëat par Iungaturque pari, H.: amnes in artius coëunt, Cu.: membra, O.: coit formidine sanguis, congeals, V.: digiti coëunt, grow together, O.: volnera coiere mea, have closed, Pr.: Inter se capita (arcūs), V.: ut placidis coëant immitia, H.: memini nobis verba coisse, to have been exchanged, Pr.—Fig., to unite, join together, assimilate, combine, agree, ally oneself, conspire: cum hoc: principes tum unā coierunt, Cs.: in foedera dextrae, V.—Of a marriage contract: taedae quoque iure coissent, O.: conubio, nuptiis, Cu.: cum captivā, Cu.: Hac gener atque socer coëant mercede suorum, i. e. in the marriage, V.—With societatem, to enter into partnership, make a compact, become an ally, associate, form a league: societatem laboris: cum Caesare societatem: cum Lacedaemoniis, N.: societatem sceleris: ad eam rem societas coitur.* * *coire, coivi(ii), coitus Vfit together; have sexual intercourse; collect/gather (fluid); meet; rally; enter agreement; unite/assemble/conspire; come/go together; mend/knit (wound) -
9 Alius
1.Ālĭus (better Ālĕus), a, um, adj., = Elius (v. Alis and Elis), Elian; subst., a native of Elis, a town in Achaia (only a few times in Plaut. Capt.):2.postquam belligerant Aetoli cum Aleis,
Plaut. Capt. prol. 24; 27; 2, 2, 30.ălĭus, a, ud, adj. and subst. (old form, alis, alid, after the analogy of quis, quid:I.alis rare,
Cat. 66, 28; Sall. ap. Charis, 2, p. 133; Inscr. Orell. 2488:alid more freq.,
Lucr. 1, 263; 5, 257; 5, 1305; 5, 1456; Cat. 29, 15; cf. Prisc. 13, p. 959.— Gen. sing. masc.: alius, rare, and not used by Tac.; for which alterius is com. used (v. alter); also alii, Cato and Licin. ap. Prisc. 194 P.; Varr. R. R. 1, 2.— Fem. gen.:aliae,
Lucr. 3, 918; Cic. Div. 2, 13, 30; Liv. 24, 27, 8; Gell. 2, 28, 1; Capito ap. Gell. 4, 10, 8.— Masc. dat.:ali,
Lucr. 6, 1226:alio,
Plaut. Stich. 1, 2, 13. — Fem. dat.:aliae,
Plaut. Mil. 3, 1, 207; Gell. 9, 4, 8) [cf. allos; Osc. allo ( nom. sing. fem.); Goth. alis; Erse, aile; O. H. Germ. alles, elles ( conj.); Engl. else], another, [p. 90] other (i. e. of many, whereas alter is one of two, v. exceptt. under II. G.); freq. with the indef. pronn. aliquis, quis, aliqui, qui, quidam, and the interrog. quis, qui, etc.A.. In gen.:► Instances of the rare gen.eorum sectam sequuntur multi mortales... multi alii ex Troja strenui viri,
Naev. Bell. Pun. 1, 16:alios multos,
Vulg. Matt. 15, 30; ib. Marc. 7, 4:plures alios,
ib. ib. 12, 5:cum aliis pluribus,
ib. Act. 15, 35:an ita dissolvit, ut omnes alii dissolverunt?
Cic. Font. 1; Tac. H. 5, 5:dum aliud aliquid flagiti conficiat,
Ter. Phorm. 5, 2, 5:nec nobis praeter med alius quisquam est servos Sosia,
Plaut. Am. 1, 1, 244:nec quisquam alius affuit,
id. ib. 1, 1, 269:panem vel aliud quidquam,
Vulg. 2 Reg. 3, 35. utrum hanc actionem habebis an aliam quampiam; Cic. Caecin. 37:quidquid aliud dare,
Vulg. Lev. 22, 25:ALIS NE POTESTO,
Inscr. Orell. 2488:datum Mi esse ab dis aliis,
Plaut. Am. prol. 12:adulescentulo in alio occupato amore,
Ter. And. 5, 1, 10:aut aliae cujus desiderium insideat rei,
Lucr. 3, 918:ne quam aliam quaerat copiam,
Ter. Heaut. 5, 1, 54:nisi quid pater ait aliud,
id. And. 5, 4, 47:si verum est, Q. Fabium Labeonem seu quem alium arbitrum a senatu datum, etc.,
Cic. Off. 1, 10, 33:quodcumque alid auget,
Lucr. 5, 257:Est alius quidam, parasitaster paululus,
Ter. Ad. 5. 2, 4; so Vulg. Luc. 22, 59:tuo (judicio) stabis, si aliud quoddam est tuum,
Cic. Or. 71, 237:L. Aemilius alius vir erat,
Liv. 44, 18:Genus ecce aliud discriminis audi,
Juv. 12, 24:alius, ne condemnaretur, pecuniam dedit,
Cic. Verr. 5, 117; Tac. Agr. 39:nemo alius,
Cic. Pis. 94; Vulg. Joan. 15, 24:alius nemo,
Cic. Quinct. 76:plus alimenti est in pane quam in ullo alio,
Cels. 2, 18:aliud esse causae suspicamur,
Cic. Fl. 39:Anne aliud tunc praefecti?
Juv. 4, 78:estne viris reliqui aliud,
Sall. Fragm. 187, 19:aliud auxilii,
Tac. A. 5, 8:aliud subsidii,
id. ib. 12, 46:alia honorum,
id. ib. 1, 9:alia sumptuum,
id. ib. 15, 15:sunt alia quae magis timeam,
Cic. Phil. 5, 29: Facete is quidem, sicut alia, many other things, id. Fin. 1, 3, 7 Madv.:haec aliaque,
Tac. H. 3, 51 al. —Hence, alio die, t. t. of the soothsayer, when he wished the Comitia postponed to another day, on the pretence of unfavorable omens: quid gravius quam rem susceptam dirimi, si unus augur alio die dixerit?
Cic. Leg. 2, 12, 31; id. Phil. 2, 33, 83 and 84 Wernsd. Perh. there is a reference to the same thing in Plaut. Poen. 2, 52: ita res divina mihi fuit: res serias omnes extollo ex hoc die in alium diem.—With aliquis, quisquam, or ullus implied (cf. aliqui, V. B., and aliquis, II. B.):ut, etiam si aliud melius fuit, tamen legatorum reditum exspectetis,
Cic. Phil. 6, 6:utar post alio, si invenero melius,
something else, id. Tusc. 1, 7, 14; so,si in aliud tempus differetur,
Caes. B C. 1, 86:an alium exspectamus?
Vulg. Matt. 11, 3; ib. Marc. 4, 36:siti magis quam alia re accenditur,
Sall. J. 89, 5:neque sex legiones alia de causa missas in Hispaniam,
Caes. B. C. 1, 85:neque creatura alia poterit nos separare,
Vulg. Rom. 8, 39.alius:B.alius generis bestiae,
Cic. N. D. 2, 48, 123; Varr. L. L. 9, 40, 67 dub.:alius ingenii,
Liv. 1, 56, 7 Madv. by conj.:alius ordinis,
Amm. 30, 5, 10:artificis aliusve,
Front. Controv. Agr. 2, 40, 27:alius coloris,
Non. p. 450:nomine vel ejus pro quo... aut alius qui, etc.,
Dig. 39, 2, 24, § 6; v. aliusmodi.—In comparisons, with atque, ac, or et, more rarely with nisi and quam; with the latter, in good class. authors, only when preceded by a neg. clause, or by an interrog. implying a neg.; cf. Ruhnk. ad Ter. And. 3, 3, 13; instead of quam, the comp. abl. or praeter, and similar words, sometimes appear, other than, different from, etc.(α).With atque, ac, or et:(β).illi sunt alio ingenio atque tu,
Plaut. Ps. 4, 7, 35:alium esse censes nunc me atque olim quom dabam?
Ter. And. 3, 3, 13:potest non solum aliud mihi ac tibi, sed mihi ipsi aliud alias videri,
Cic. Or. 71, 237:longe alia nobis ac tu scripseras nuntiantur,
id. Att. 11, 10:res alio modo est ac putatur,
id. Inv. 2, 6, 21 B. and K.:qui longe alia ratione ac reliqui Galli bellum gerere coeperunt,
Caes. B. G. 3, 28:non alius essem atque nunc sum,
Cic. Fam. 1, 9:longe aliam esse navigationem in concluso mari atque in vastissimo atque apertissimo Oceano perspiciebant,
Caes. B. G. 3, 9: aliud (se) esse facturum ac pronunciasset, Nep. Ages. 3, 4:alia atque antea sentiret,
id. Hann. 2, 2:lux longe alia est solis et lychnorum,
is very different, Cic. Cael. 28.—With nisi or quam (the latter is suspicious in Cic.; cf. Ochsn. Eclog. 252; Orell. ad Cic. Tusc. 1, 31, 75):(γ).amare autem nihil aliud est, nisi eum ipsum diligere, quem ames,
nothing else than, only, Cic. Lael. 27, 100:neque ulla fuit causa intermissionis epistularum nisi quod, etc.,
id. Fam. 7, 13:erat historia nihil aliud nisi annalium confectio,
id. de Or. 2, 12:Quid est aliud tumultus nisi perturbatio tanta, ut, etc.?
id. Phil. 8, 3:nihil aliud agerem, nisi eum, qui accusatus esset, defenderem,
id. Sull. 12; id. Att. 5, 10:quid est aliud Gigantum modo bellare cum dis nisi naturae repugnare?
id. Sen. 2, 5; id. Sex. Rosc. 19, 54; id. Rosc. Am. 5, 13; id. Leg. 1, 8, 25:pinaster nihil aliud est quam pinus silvestris,
Plin. 16, 10; Nep. Arist. 2, 2; id. Paus. 1, 4:Lysander nihil aliud molitus est quam ut omnes civitates in sua teneret potestate,
id. Lys. 1, 4:neque aliud huic defuit quam generosa stirps,
id. Eum. 1, 2:Nullo quippe alio vincis discrimine quam quod Illi marmoreum caput est, etc.,
Juv. 8, 54.—Hence, nihil aliud nisi or quam, = ouden allo ê, followed by finite verb, nothing else than, nothing but, only (after these words, fecit, factum est may be supplied, or the phraseology changed to nulla alia re facta; cf. Matth. Gr. 903; Hoogev. ad Vig. p. 475;Kuhn. Gr. Gr. II. p. 825): tribunatus P. Sestii nihil aliud nisi meum nomen causamque sustinuit,
Cic. Sest. 6, 13:ut nihil aliud nisi de hoste ac de laude cogitet,
id. Imp. Pomp. 22, 64; Liv. 2, 8:et hostes quidem nihil aliud (i. e. nulla alia re facta) quam perfusis vano timore Romanis citato agmine abeunt,
id. 2, 63; 31, 24:sed ab lictore nihil aliud quam prehendere prohibito, cum conversus in Patres impetus esset,
id. 2, 29:ut domo abditus nihil aliud quam per edicta obnuntiaret,
Suet. Caes. 20:mox nihil aliud quam vectabatur et deambulabat,
id. Aug. 83.—So, quid aliud quam? what other thing than? what else than? quibus quid aliud quam admonemus cives nos eorum esse, Liv. 4, 3:quid aliud quam ad bellum vocabantur?
Flor. 3, 23 med.; so,Quid Tullius? Anne aliud quam sidus?
Juv. 7, 199.—In affirmative-clauses rare, and only post-Aug.:te alia omnia, quam quae velis, agere, moleste ferrem,
Plin. Ep. 7, 15, 2:quod alium quam se cooptassent,
Suet. Ner. 2 al. —So, with the simple interrogative, quis alius? quid aliud? Qui, malum, alii? Ter. Eun. 4, 7, 10:Quid te aliud sollicitat?
id. ib. 1, 2, 82:Quid aliud tibi vis?
id. Heaut. 2, 3, 90:Numquid vis aliud?
id. Eun. 1, 2, 111:Sed quis nunc alius audet praeferre? etc.,
Juv. 12, 48:Quid enim est aliud Antonius?
Cic. Phil. 2, 70:Quid est aliud furere?
id. Pis. 47:Quid est alia sinistra liberalitas?
Cat. 29, 15 al. —With comp. abl. (cf. in Gr. alla tôn dikaiôn, Xen. Mem. 4, 4, 25):(δ).qui quaerit alia his, malum videtur quaerere,
other than, Plaut. Poen. prol. 22:quod est aliud melle,
Varr. R. R. 3, 16: nec quidquam aliud libertate communi quaesisse, nothing else but, Brut. et Cass. ap. Cic. Fam. 11, 2:neve putes alium sapiente bonoque beatum,
Hor. Ep. 1, 16, 20:alius Lysippo,
id. ib. 2, 1, 240:accusator alius Sejano,
Phaedr. 3, prol. 41.—With praeter:(ε).nec nobis praeter me alius quisquam est servos Sosia,
Plaut. Am. 1, 1, 249:nec quidquam aliud est philosophia praeter studium sapientiae,
Cic. Off. 2, 2, 5:non est alius praeter eum,
Vulg. Marc. 12, 32:rogavit numquid aliud ferret praeter arcam?
Cic. de Or. 2, 69:Num quid igitur aliud in illis judiciis versatum est praeter hasce insidias?
id. Clu. 62:nec jam tela alia habebant praeter gladios,
Liv. 38, 21, 5.—With extra (eccl. Lat.):(ζ).neque est alius extra te,
Vulg. 1 Reg. 2. 2; ib. Soph. 2, 15.—With absque (eccl. Lat.):(η).non est alius Deus absque te,
Vulg. 1 Par. 17, 20.—With praeterquam:II.cum aliud, praeterquam de quo retulissent, decemviri dicere prohiberent,
Liv. 3, 40.Esp.A.In distributive-clauses repeated even several times, and also interchanged with non nulli, quidam, ceteri, pars, partim, etc., the one... the other; plur., some... others:B.quid potes dicere cur alia defendas, alia non cures?
Cic. Phil. 2, 111:latera tegentes alios, alios praegredientes amicos,
id. ib. 13, 4: cum alii fossas complerent, alii defensores vallo depellerent, Caes. B. G. 3, 25; id. B. C. 1, 55:alii experimentorum notitiam necessariam esse contendunt, alii non satis potentem usum esse proponunt, Cels. prooem.: quae minus tuta erant, alia fossis, alia vallis, alia turribus muniebat,
Liv. 32, 5; so Vulg. Matt. 13, 5 sqq.; ib. 1 Cor. 12, 10; Cels. 3, 3, enumerating the different kinds of fever, repeats aliae seventeen times:cum aliis Q. Frater legatus, aliis C. Pomptinus legatus, reliquis M. Anneius legatus etc.,
Cic. Fam. 15, 4, 8:proferebant alii purpuram, tus alii, gemmas alii, vina non nulli Graeca,
id. Verr. 2, 5, 56, § 146: alias bestias nantes, alias volucres, serpentes quasdam, quasdam esse gradientes; earum ipsarum partim solivagas, partim congregatas;immanes alias, quasdam autem cicures, non nullas abditas,
id. Tusc. 5, 13, 38:principes partim interfecerant, alios in exsilium ejecerant,
Nep. Pelop. 1, 4:nos alii ibimus Afros, pars Scythiam veniemus,
Verg. E. 1, 65:alii superstantes proeliarentur, pars occulti muros subruerent,
Tac. H. 4, 23.—Sometimes alius is omitted in one clause:Helvetii ea spe dejecti navibus junctis, alii vadis Rhodani, etc.,
Caes. B. G. 1, 8:Veientes ignari in partem praedae suae vocatos deos, alios votis ex urbe sua evocatos, etc.,
Liv. 5, 21; Plin. 2, 43, 44, § 114:castra metari placuit, ut opus et alii proelium inciperent,
Tac. A. 1, 63.—Also with aliquis:alia sunt tamquam sibi nata, ut oculi, ut aures: aliqua etiam ceterorum membrorum usum adjuvant,
Cic. Fin. 3, 19, 63: [putat aliquis esse voluptatem bonum;alius autem pecuniam],
id. Tusc. 5, 28, 60 B. and K.; cf. Goer. ad Cic. Ac. 2, 10, 20.—Sometimes aliud... aliud designate merely a distinction between two objects contrasted, one thing... another:Numquam aliud natura, aliud sapientia dicit,
Juv. 14, 321:Fuit tempus, quo alia adversa, alia secunda principi,
Plin. Pan. 72:aliud est male dicere, aliud accusare,
Cic. Cael. 3; id. Lig. 16; Quint. 10, 1, 53:aliud est servum esse, aliud servire,
id. 5, 10, 60 al.:jam sciunt longe aliud esse virgines rapere, aliud pugnare cum viris,
Liv. 1, 12; cf. infra, e.—Alius repeated in another case, or with its derivatives, aliter, alias, alio, alibi, aliunde, etc. (but never with its derivatives in Tac.), in imitation of the Greek (cf. L. and S. s. v. allos, and Ochsn. Eclog. 110): simul alis alid aliunde rumitant inter se, Naev. ap. Fest. pp. 135 and 225; cf.C.Bothe, Fragm. Comic. p. 25: alius alium percontamur, cuja est navis?
one another, Plaut. Stich. 2, 2, 46:fallacia alia aliam trudit,
Ter. And. 4, 4, 40:fecerunt alii quidem alia quam multa,
Cic. Phil. 3, 20, 6:signa et ornamenta alia alio in loco intuebantur,
some in one place and some in another, id. Verr. 2. 1, 22:alius in alia est re magis utilis,
id. Sex. Rosc. 111:alius ex alia parte,
id. Verr. 1, 66:dies alios alio dedit ordine Luna felicis operum,
Verg. G. 1, 276:ut ipsi inter se alii aliis prodesse possent,
Cic. Off. 1, 7, 22; id. Leg. 1, 12, 33:ideo multa conjecta sunt, aliud alio tempore,
id. Q. Fr. 3, 1, 7:habes Sardos venales, alium alio nequiorem,
one worse than another, id. Fam. 7, 24: quo facto cum alius alii subsidium ferrent, one to another, Fr., l'un al'autre,
Caes. B. G. 2, 26 Herz.:legiones aliae alia in parte resistunt,
id. ib. 2, 22:alius alia causa illata,
id. ib. 1, 39:cum ceteros alii alium alia de causa improbarent,
Suet. Vesp. 6:alius alii subsidium ferunt,
Caes. B. G. 2, 26:alius alio more viventes,
each in a different way, Sall. C. 6, 2:alius alii tanti facinoris conscii,
id. ib. 22, 2; so id. ib. 52, 28; id. J. 53, 8; Curt. 10, 5, 16; Just. 15, 2:alii autem aliud clamabant,
Vulg. Act. 19, 32:illi alias aliud iisdem de rebus sentiunt,
now this, now that, Cic. de Or. 2, 7 fin.:aliter ab aliis digeruntur,
id. ib. 2, 19; Vulg. 3 Reg. 22, 20:equites alii alia dilapsi sunt,
some in this way, some in that, Liv. 44, 43:cum alii alio mitterentur,
id. 7, 39: Alis alibi stantes, omnes tamen adversis volneribus conciderunt, Sall. ap. Charis. 2, p. 133:jussit alios alibi fodere,
Liv. 44, 33; Vulg. Sap. 18, 18.—Alius ex alio, super alium, post alium, one after another; so often of the connection between ideas:D.ut aliud ex alio incidit, occurrit, etc.,
Ter. Heaut. 3, 3, 37:aliud ex alio succurrit mihi,
Cic. Fragm. C. 12:alid ex alio reficit natura,
Lucr. 1, 263; 5, 1305; 5, 1456: sed, [p. 91] ut aliud ex alio, mihi non est dubium, quin, etc., Cic. Att. 16, 14, Plin. Pan. 18, 1:ex alio in aliud vicissitudo atque mutatio,
Cic. Tusc. 5, 24, 69:alias ex aliis nectendo moras,
Liv. 7, 39:aliam ex alia prolem,
Verg. G. 3, 65; id. Cir. 364:nos alia ex aliis in fata vocamur,
id. A. 3, 494:quae impie per biennium alia super alia es ausus,
Liv. 3, 56; 23, 36:aliud super aliud scelus,
id. 30, 26; Plin. Ep. 7, 8; Suet. Ner. 49:deinde ab eo magistratu alium post alium sibi peperit,
Sall. J. 63, 5.—Alius atque alius or alius aliusque, the one and the other; now this, now that; different:E.eadem res saepe aut probatur aut reicitur, alio atque alio elata verbo,
Cic. Or. 22, 72:alio atque alio loco requiescere,
in different places, Sall. J. 72, 2:inchoata res aliis atque aliis de causis dilata erat,
Liv. 8, 23:aliud ejus subinde atque aliud facientes initium,
Sen. Ep. 32, 2:cum alia atque alia appetendo loca munirent,
Liv. 1, 8:milites trans flumen aliis atque aliis locis traiciebant,
id. 2, 2:luna alio atque alio loco exoritur,
Plin. 2, 10:febres aliae aliaeque subinde oriuntur,
Cels. 3, 3:cancer aliis aliisque signis discernitur,
id. 5, 26:aliis atque aliis causis,
Suet. Aug. 97.—In Sall. also alius deinde alius or alius post alius:saepe tentantes agros alia deinde alia loca petiverant, J. 18, 7: alias deinde alias morae causas facere,
id. ib. 36, 2:aliis post aliis minitari,
id. ib. 55, 8.—Of another kind or nature, i. e. different; hence, alium facere, to make different, to change, transform; and alium fleri, to become different, to be wholly changed:F.nunc haec dies aliam vitam affert, alios mores postulat,
Ter. And. 1, 2, 18 (aliam vitam pro diversam, contrariam, Don.):alium nunc censes esse me atque olim cum dabam,
id. ib. 3, 3, 13:Huic aliud mercedis erit,
Verg. E. 6, 26:longe alia mihi mens est,
Sall. C. 52, 2:Vos aliam potatis aquam,
Juv. 5, 52:lectus non alius cuiquam,
id. 8, 178:ensesque recondit mors alia,
Stat. Th. 7, 806:ostensus est in alia effigie,
Vulg. Marc. 16, 12; ib. Rom. 7, 23; ib. Gal. 1, 6; ib. Jac. 2, 25:alium fecisti me, alius ad te veneram,
Plaut. Trin. 1, 2, 123: alius nunc fieri volo, id. Poen. prol. fin.:homines alii facti sunt,
Cic. Fam. 11, 12:mutaberis in virum alium,
Vulg. 1 Reg. 10, 6; cf. supra, II. A. fin. —Hence, in alia omnia ire, transire, or discedere, sc. vota, to differ from the thing proposed; and in gen., to reject or oppose it, to go over to the opposite side: qui hoc censetis, illuc transite;qui alia omnia, in hanc partem: his verbis praeit ominis videlicet causa, ne dicat: qui non censetis,
Fest. p. 221; Plin. Ep. 8, 14, 19:frequens eum senatus reliquit et in alia omnia discessit,
Cic. Fam. 10, 12:de tribus legatis frequentes ierunt in alia omnia,
id. ib. 1, 2 Manut.: cum prima M. Marcelli sententia pronunciata esset, frequens senatus in alia omnia iit, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 13:discessionem faciente Marcello, senatus frequens in alia omnia transiit,
Hirt. B. G. 8, 53: aliud or alias res agere, v. ago, II. 7.—Of that which remains of a whole, = reliquus, ceteri, the rest, the remainder:G.Divitiaco ex aliis Gallis maximam fidem habebat,
Caes. B. G. 1, 41:inter primos atrox proelium fuit, alia multitudo terga vertit,
Liv. 7, 26:vulgus aliud trucidatum,
id. 7, 19; 2, 23; so id. 24, 1:legiones in testudinem glomerabantur et alii tela incutiebant,
Tac. H. 3, 31; id. A. 1, 30; 3, 42:cum alios incessus hostis clausisset, unum reliquum aestas impediret,
id. ib. 6, 33 al.—Like alter, one of two, the other of two:H.huic fuerunt filii nati duo, alium servus surpuit, etc.,
Plaut. Capt. prol. 8; cf. id. ib. arg. 2 and 9: eis genus, aetas, eloquentia prope aequalia fuere;magnitudo animi par, item gloria, sed alia alii,
Sall. C. 54, 1 Kritz:duo Romani super alium alius corruerunt,
one upon the other, Liv. 1, 25, 5:ita duo deinceps reges, alius alia via, civitatem auxerunt,
each in a different way, id. 1, 21, 6; 24, 27:marique alio Nicopolim ingressus,
Tac. A. 5, 10 ( Ionio, Halm); so,alias partes fovere,
the other side, id. H. 1, 8.—Also in the enumeration of the parts of any thing:Gallia est omnis divisa in partes tres, quarum unam incolunt Belgae, aliam Aquitani, tertiam Celtae,
Caes. B. G. 1, 1 Herz.:classium item duo genera sunt: unum liburnarum, aliud lusoriarum,
Veg. 2, 1 (cf. in Gr. meinantes de tautên tên hêmeran, têi allêi eporeuonto, Xen. Anab. 3, 4, 1; and so the Vulg.: Alia die profecti, the next day, Act. 21, 8).—Hence, alius with a proper name used as an appell. (cf. alter):ne quis alius Ariovistus regno Galliarum potiretur,
a second Ariovistus, Tac. H. 4, 73 fin.:alius Nero,
Suet. Tit. 7.—A peculiar enhancement of the idea is produced by alius with a neg. and the comp.:A.mulier, qua mulier alia nulla est pulchrior,
than whom no other woman is more beautiful, to whom no other woman is equal in beauty, Plaut. Merc. 1, 1, 100:facinus, quo non fortius ausit alis,
Cat. 66, 28:Fama malum qua non aliud velocius ullum,
Verg. A. 4, 174:quo neque melius neque amplius aliud in natura mortalium est,
Sall. J. 2, 4:quo non aliud atrocius visum,
Tac. A. 6, 24:(Sulla) neque consilio neque manu priorem alium pati,
Sall. J. 96, 3:neque majus aliud neque praestabilius invenias,
id. ib. 1, 2; Liv. 1, 24:non alia ante Romana pugna atrocior fuit,
id. 1, 27; 2, 31; Tac. A. 6, 7 al.; cf. under aliter, 2. b. z.—Hence the advv.ălĭō, adv. (an old dat. form, designating direction to a place; cf.: eo, quo), elsewhither (arch.), elsewhere, to another place, person, or thing, allose (class., esp. among poets; but not found in Lucr. or Juv.).1.In gen.a.Of place:b.fortasse tu profectus alio fueras,
Ter. Eun. 2, 2, 49:ut ab Norba alio traducerentur,
Liv. 32, 2:translatos alio maerebis amores,
Hor. Epod. 15, 23:decurrens alio,
id. S. 2, 1, 32:nam frustra vitium vitaveris illud, Si te alio pravum detorseris,
id. ib. 2, 2, 55.—With quo:Arpinumne mihi eundum sit, an quo alio,
to some other place, Cic. Att. 9, 17:si quando Romam aliove quo mitterent legatos,
Liv. 38, 30. —Of persons or things (cf. alias, alibi, alicunde, etc.):c.illi suum animum alio conferunt,
Ter. Heaut. 2, 4, 10 (cf. Plaut. Merc. 2, 2, 62:ne ad illam me animum adjecisse sentiat): ne quando iratus tu alio conferas,
id. Eun. 3, 1, 60 Don.:hi narrata ferunt alio,
Ov. M. 12, 57: tamen vocat me alio ( to another subject) jam dudum tacita vestra exspectatio, Cic. Clu. 23, 63; id. Verr. 2, 1, 53, § 139:sed, si placet, sermonem alio transferamus,
id. de Or. 1, 29, 133:quoniam alio properare tempus monet,
Sall. J. 19, 2; so Tac. A. 1, 18 al.—Of purpose or design:2.appellet haec desideria naturae: cupiditatis nomen servet alio,
for another purpose, Cic. Fin. 2, 9, 27:hoc longe alio spectabat,
looked quite elsewhere, had a far different design, Nep. Them. 6, 3.—a.. Alio... alio, in one way... in another; hither... thither, = huc... illuc:b.hic (i. e. in ea re) alio res familiaris, alio ducit humanitas,
Cic. Off. 3, 23, 89: alio atque alio, in one way and another:nihil alio atque alio spargitur,
Sen. Brev. Vit. 11, 2.—Alius alio, each in a different way, one in one way, another in another:c.et ceteri quidem alius alio,
Cic. Off. 3, 20, 80:aliud alio dissipavit,
id. Div. 1, 34, 76; so Liv. 2, 54, 9; 7, 39.—So, aliunde alio, from one place to another:quassatione terrae aliunde alio (aquae) transferuntur,
Sen. Q. N. 3, 11, 1; cf. aliunde.—Like alius or aliter with a negative and the particles of comparison quam or atque;B.in questions with nisi: plebem nusquam alio natam quam ad serviendum,
for nothing but, Liv. 7, 18, 7: non alio datam summam quam in emptionem, etc., * Suet. Aug. 98 Ruhnk.:quo alio nisi ad nos confugerent?
Liv. 39, 36, 11; cf. Hand, Turs. I. pp. 232-234.—ălĭā, adv. (sc. via), in another way, in a different manner (in the whole ante-class. and class. per. dub.); for in Plaut. Rud. prol. 10, aliuta has been proposed; in Lucr. 6, 986, Lachm. reads alio; in Liv. 21, 56, 2, Weissenb. alibi; and in id. 44, 43, 2, via may be supplied from the preced. context; certain only in Don. ad Ter. Hec. 1, 2, 5; cf. Hand, Turs. I. p. 219.—C.ălĭās, adv. (acc. to Prisc. 1014 P., and Corss. Ausspr. I. p. 769, an acc. form like foras; but acc. to Herz. ad Caes. B. G. 5, 57, and Hab. Syn. 79, old gen. like paterfamili as, Alcmen as, etc. In the ante-class. per. rare; only once in Plaut., twice in Ter., twice in Varro; in the class. per. most freq. in Cic., but only three times in his orations; also in Plin.).1.Of time, at a time other than the present, whether it be in the past or (more freq.) in the future.a.At another time, at other times, on another occasion (alias: temporis adverbium, quod Graeci allote, aliter allôs, Capitol. Orth. 2242 P.; cf.b.Herz. and Hab., as cited above): alias ut uti possim causa hac integra,
Ter. Hec. 1, 2, 4; so id. And. 3, 2, 49 (alias = alio tempore, Don.):sed alias jocabimur,
Cic. Fam. 7, 13, 2:sed plura scribemus alias,
id. ib. 7, 6:et alias et in consulatus petitione vinci,
id. Planc. 18:nil oriturum alias,
Hor. Ep. 2, 1, 17.—In the future, freq. in contrast with nunc, in praesentia, tum, hactenus:recte secusne, alias viderimus,
Cic. Ac. 2, 44, 135:Hactenus haec: alias justum sit necne poema, Nunc, etc.,
Hor. S. 1, 4, 63: sed haec alias pluribus;nunc, etc.,
Cic. Div. 2, 2 fin.; Liv. 44, 36 fin.: quare placeat, alias ostendemus; in praesentia, etc., Auct. ad Her. 3, 16, 28.—In the past:gubernatores alias imperare soliti, tum metu mortis jussa exsequebantur,
Curt. 4, 3, 18:alias bellare inter se solitos, tunc periculi societas junxerat,
id. 9, 4, 15.—Freq. with advv. of time;as numquam, umquam, and the like: si umquam in dicendo fuimus aliquid, aut etiam si numquam alias fuimus, tum profecto, etc.,
Cic. Att. 4, 2, 2:consilio numquam alias dato,
Hor. C. 3, 5, 45:numquam ante alias,
Liv. 2, 22, 7:non umquam alias ante tantus terror senatum invasit,
id. 2, 9, 5; 1, 28, 4:si quando umquam ante alias,
id. 32, 5 (where the four advv. of time are to be taken together):Saturnalibus et si quando alias libuisset, modo munera dividebat,
Suet. Aug. 75.—Alias... alias, as in Gr. allote... allote; allote men... allote de, at one time... at another; once... another time; sometimes... sometimes; now... now:c.Alias me poscit pro illa triginta minas, Alias talentum magnum,
Plaut. Curc. 1, 1, 63; so Varr. L. L. 8, § 76 Mull.; id. R. R. 2, 1, 15; Cic. Verr. 1, 46, 120:nec potest quisquam alias beatus esse, alias miser,
id. Fin. 2, 27, 87:contentius alias, alias summissius,
id. de Or. 3, 55, 212:cum alias bellum inferrent, alias inlatum defenderent,
Caes. B. G. 2, 29; so id. ib. 5, 57 al.; it occurs four times in successive clauses in Cic. Inv. 1, 52, 99.—Sometimes plerumque, saepe, aliquando, interdum stand in corresponding clauses:nec umquam sine usura reddit (terra), quod accepit, sed alias minore, plerumque majore cum foenore,
Cic. Sen. 15, 51:geminatio verborum habet interdum vim, leporem alias,
id. de Or. 3, 54, 206:hoc alias fastidio, alias contumacia, saepius imbecillitate, evenit,
Plin. 16, 32, 58, § 134; 7, 15, 13, § 63.—Sometimes one alias is omitted:illi eruptione tentata alias cuniculis ad aggerem actis, etc.,
Caes. B. G. 3, 21; Plin. 26, 3, 7, § 13.—Alias aliter, alias alius, etc. (cf. alius), at one time in one way... at another in another; now so... now otherwise; now this... now that:d.et alias aliter haec in utramque partem causae solent convenire,
Cic. Inv. 2, 13, 45:alii enim sunt, alias nostrique familiares fere demortui,
id. Att. 16, 11 (Madv. interprets this of time):illi alias aliud iisdem de rebus judicant,
id. de Or. 2, 7, 30; id. Or. 59, 200:(deos) non semper eosdem atque alias alios solemus venerari,
id. Red. in Sen. 30:ut iidem versus alias in aliam rem posse accommodari viderentur,
id. Div. 2, 54, 111.—Saepe alias or alias saepe... nunc, nuper, quondam, etc.;e.also: cum saepe alias... tum, etc. (very common in Cic.): quod cum saepe alias tum nuper, etc.,
Cic. Tusc. 4, 4, 7:fecimus et alias saepe et nuper in Tusculano,
id. ib. 5, 4, 11:quibus de rebus et alias saepe... et quondam in Hortensii villa,
id. Ac. 2, 3, 9:quorum pater et saepe alias et maxime censor saluti rei publicae fuit,
id. de Or. 1, 9, 38:cum saepe alias, tum apud centumviros,
id. Brut. 39, 144:cum saepe alias, tum Pyrrhi bello,
id. Off. 3, 22, 86; 3, 11, 47:neque tum solum, sed saepe alias,
Nep. Hann. 11, 7.—In comparative sentences rare:nunc tamen libentius quam saepe alias,
Symm. Ep. 1, 90.—So,Semper alias, always at other times or in other cases (apparently only post-Aug.): et super cenam autem et semper alias communissimus, multa joco transigebat. Suet. Vesp. 22; id. Tib. 18; Gell. 15, 1.—f.Raro alias, rarely at other times, on other occasions:g.ut raro alias quisquam tanto favore est auditus,
Liv. 45, 20; 3, 69; Tac. H. 1, 89.—Non alias, at no other time, never, = numquam (a choice poet. expression, often imitated by [p. 92] the histt.):2.non alias caelo ceciderunt plura sereno Fulgura,
never at any other time did so much lightning fall from a clear sky, Verg. G. 1, 487:non alias militi familiarior dux fuit,
Liv. 7, 33; 45, 7:non alias majore mole concursum,
Tac. A. 2, 46; 4. 69;11, 31: non sane alias exercitatior Britannia fuit,
id. Agr. 5:haud alias intentior populus plus vocis permisit,
id. A. 3, 11, and 15, 46; Suet. Tit. 8; Flor. 3, 6.—Of place, at another place, elsewhere; or in respect of other things, in other circumstances, otherwise (only post-Aug.; v. Madv. ad Cic. Fin. 1, 3, 7):3.Idaeus rubus appellatus est, quoniam in Ida, non alias, nascitur,
Plin. 24, 14, 75, § 123 (Jan, alius): nusquam alias tam torrens fretum, * Just. 4, 1, 9:sicut vir alias doctissimus Cornutus existimat,
Macr. S. 5, 19.—Alias for alioqui (only post-Aug.), to indicate that something is in a different condition in one instance, not in others, except that, for the rest, otherwise:4.in Silaro non virgulta modo immersa, verum et folia lapidescunt, alias salubri potu ejus aquae,
Plin. 2, 103, 106, § 224; so id. 18, 6, 7, § 37; 19, 8, 48, § 163; 25, 2, 6, § 16 al.—Non alias quam, for no other reason, on no other condition, in no other circumstances than, not other than; and non alias nisi, on no other condition, not otherwise, except (prob. taken from the lang. of common life):5.non alias magis indoluisse Caesarem ferunt quam quod, etc.,
Tac. A. 3, 73:debilitatum vulnere jacuisse non alias quam simulatione mortis tutiorem,
by nothing safer than by feigning death, Curt. 8, 1, 24; 8, 14, 16; Dig. 29, 7, 6, § 2: non alias ( on no other condition) existet heres ex substitutione nisi, etc., ib. 28, 6, 8; 23, 3, 37, 23, 3, 29.—Alias like aliter, in another manner; flrst in the Lat. of the jurists (cf. Suet. Tib. 71 Oud.; Liv. 21, 56, 2 Drak.; Ter. And. 3, 2, 49 Ruhnk.), Dig. 33, 8, 8, § 8; cf. Hand, Turs. I. pp. 219-227. —D. 1.With comparative-clause expressed; constr. both affirm. and neg. without distinction.a.With atque, ac, quam, and rarely ut, otherwise than, different from what, etc., Ter. Heaut. 2, 3, 23:b.sed aliter atque ostenderam facio,
Cic. Fam. 2, 3, 4; Ter. Ad. 4, 3, 6:aliter ac nos vellemus,
Cic. Mil. 9, 23:de quo tu aliter sentias atque ego,
id. Fin. 4, 22, 60; id. Att. 6, 3:si aliter nos faciant quam aequum est,
Plaut. Stich. 1, 1, 42:si aliter quippiam coacti faciant quam libere,
Cic. Rab. Post. 11, 29; id. Verr. 2, 1, 19, § 24; id. Inv. 2, 22, 66:Sed si aliter ut dixi accidisset, qui possem queri?
id. Rep. 1, 4, 7.—Non (or haud) aliter, not otherwise (per litoten), = just as; with quam si, ac si, quam cum, quam, exactly, just as if:* c.Non aliter quam si ruat omnis Karthago,
Verg. A. 4, 669:dividor haud aliter quam si mea membra relinquam,
Ov. Tr. 1, 3, 73:nihil in senatu actum aliter quam si, etc.,
Liv. 23, 4; 21, 63, 9:illi negabant se aliter ituros quam si, etc.,
id. 3, 51, 12:nec aliter quam si mihi tradatur, etc., Quint. prooem. 5: ut non aliter ratio constet quam si uni reddatur,
Tac. A. 1, 6; 1, 49:Non aliter quam si fecisset Juno maritum Insanum,
Juv. 6, 619; Suet. Aug. 40:non aliter quam cum, etc.,
Ov. F. 2, 209; so id. M. 2, 623; 4, 348; 6, 516 al.:nec scripsi aliter ac si, etc.,
Cic. Att. 13, 51; Suet. Oth. 6; Col. 2, 14 (15), 8:Non aliter quam qui lembum subigit,
Verg. G. 1, 201:non aliter praeformidat quam qui ferrum medici, priusquam curetur, aspexit,
Quint. 4, 5, 5; so id. 4, 5, 22; 2, 5, 11:neque aliter quam ii, qui traduntur, etc.,
id. 5, 8, 1:patere inde aliquid decrescere, non aliter quam Institor hibernae tegetis,
Juv. 7, 220:successorem non aliter quam indicium mortis accepturum,
Tac. A. 6, 30.—Aliter ab aliquo (analog. to alius with the abl., and alienus with ab), differently from any one:d.cultores regionum multo aliter a ceteris agunt,
Mel. 1, 9, 6.—Non ali ter nisi, by no other means, on no other condition, not otherwise, except:e.qui aliter obsistere fato fatetur se non potuisse, nisi etc.,
Cic. Fat. 20, 48; id. Fam. 1, 9: non pati C. Caesarem consulem aliter fieri, nisi exercitum et provincias tradiderit, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 14; so Lentulus ap. Cic. Fam. 12, 14, 18; Liv. 35, 39; 45, 11; 38; Tac. Or. 32; Just. 12, 14, 7; Suet. Ner. 36; Dig. 37, 9, 6; 48, 18, 9. —Non aliter quam ut, on no other condition than that:2.neque aliter poterit palos, ad quos perducitur, pertingere, quam ut diffluat,
Col. Arb. 7, 5; so Suet. Tib. 15; 24; id. Galb. 8; Curt. 9, 5, 23.—Without a comparative clause expressed.a.In gen., otherwise, in another manner, in other respects; and in the poets: haud aliter (per litoten), just so:b.vale atque salve, etsi aliter ut dicam meres,
though you deserve that I speak differently, Plaut. Capt. 3, 5, 86 Brix:tu si aliter existimes, nihil errabis,
Cic. Fam. 3, 7, 16:ut eadem ab utrisque dicantur, aliter dicuntur,
in a different sense, Plin. Pan. 72, 7:Si quis aliter docet,
Vulg. 1 Tim. 6, 3:quae aliter se habent,
ib. ib. 5, 25:Quippe aliter tunc vivebant homines,
Juv. 6, 11: quod uterque nostrum his etiam ex studiis notus, quibus aliter ignotus est, otherwise, i. e. personally, unknown, Plin. Ep. 9, 23, 3.—With negatives:non fuit faciendum aliter,
Cic. Att. 6, 9; Tac. A. 15, 68:Ergo non aliter poterit dormire?
Juv. 3, 281:aliter haud facile eos ad tantum negotium impelli posse,
Sall. C. 44, 1; Curt. 8, 10, 27:haud aliter Rutulo muros et castra tuenti Ignescunt irae (the comparison of the wolf precedes),
Verg. A. 9, 65:haud aliter (i. e. like a wild beast) juvenis medios moriturus in hostes Irruit,
id. ib. 9, 554 al.; Ov. M. 8, 473; 9, 642:non aliter (i. e. than I) Samio dicunt arsisse Bathyllo Anacreonta Teium,
Hor. Epod. 14, 10:neque Mordaces aliter (i. e. than by means of wine) diffugiunt sollicitudines,
id. C. 1, 18, 4:neque exercitum Romanum aliter transmissurum,
Tac. H. 5, 19:nec aliter expiari potest,
Vulg. Num. 35, 33. —So, fieri aliter non potest or fieri non potest aliter (not fieri non aliter potest): nihil agis;Fieri aliter non potest,
Ter. Ad. 5, 8, 13: assentior;fieri non potuit aliter,
Cic. Att. 6, 6.—Esp.(α).Pregn., otherwise, in the contrary manner: Pe. Servos Epidicus dixit mihi. Ph. Quid si servo aliter visum est? i. e. if he does not speak the truth? Plaut. Ep. 4, 2, 29:(β).verum aliter evenire multo intellegit,
Ter. And. prol. 4 (aliter autem contra significat, Don.):amplis cornibus et nigris potius quam aliter,
Varr. R. R. 1, 20, 1: ne aliter quid eveniat, providere de cet, otherwise than harmoniously, Sall. J. 10, 7:dis aliter visum,
Verg. A. 2, 428:sin aliter tibi videtur,
Vulg. Num. 11, 15: adversi... saevaque circuitu curvantem bracchia longo Scorpion atque aliter ( in the opposite direction) curvantem bracchia Cancrum, Ov. M. 2, 83: aliterque ( and in the opposite course) secante jam pelagus rostro, Luc. 8, 197.—Hence, qui aliter fecerit, who will not do that:neu quis de his postea ad senatum referat, neve cum populo agat: qui aliter fecerit, etc.,
Sall. C. 51, 43; Just. 6, 6, 1; cf. Brisson. de Form. p. 200, and de Verb. Signif. p. 66.—Aliter esse, to be of a different nature, differently constituted or disposed:(γ).sed longe aliter est amicus atque amator,
Plaut. Truc. 1, 2, 70: ego hunc esse aliter credidi: iste me fefellit;ego isti nihilo sum aliter ac fui,
Ter. Phorm. 3, 2, 44; id. Ad. 3, 4, 46; Cic. Rosc. Am. 47, 137.—For alioqui (q. v. II. C.), otherwise, else, in any other case:(δ).jus enim semper est quaesitum aequabile: neque enim aliter esset jus (and just after: nam aliter justitia non esset),
Cic. Off. 2, 12, 42; 1, 39, 139; id. Lael. 20, 74:si suos legatos recipere vellent, quos Athenas miserant, se remitterent, aliter illos numquam in patriam essent recepturi,
Nep. Them. 7 fin.:aliter sine populi jussu nulli earum rerum consuli jus est,
Sall. C. 29, 3 Kritz:aliter non viribus ullis Vincere poteris,
Verg. A. 6, 147:veniam ostentantes, si praesentia sequerentur: aliter nihil spei,
Tac. H. 4, 59:quoniam aliter non possem,
Vulg. Sap. 8, 21.—Like alius (q. v. II. A.) repeated even several times in a distributive manner, in one way... in another: sed aliter leges, aliter philosophi tollunt astutias. Cic. Off. 3, 17, 68; so id. ib. 1, 12, 38; id. Lael. 24, 89; id. Fam. 15, 21, 6:(ε).aliter utimur propriis, aliter commodatis,
Tac. Or. 32:Aliter catuli longe olent, aliter sues,
Plaut. Ep. 4, 2, 9:aliter Diodoro, aliter Philoni, Chrysippo aliter placet,
id. Ac. 2, 47, 143:idem illud aliter Caesar, aliter Cicero, aliter Cato suadere debebit,
Quint. 3, 8, 49: Et aliter acutis morbis medendum, aliter vetustis; aliter increscentibus, aliter subsistentibus, aliter jam ad sanitatem inclinatis, Cels. prooem. p. 10.—With alius or its derivatives, one in one way, another in another (v. alius, II. B.):(ζ).quoniam aliter ab aliis digeruntur,
Cic. de Or. 2, 19, 79; id. Att. 7, 8; Liv. 2, 21; so id. 39, 53:hoc ex locorum occasione aliter alibi decernitur,
Plin. 18, 5, 6, § 30; so id. 25, 4, 10, § 29.—Non aliter, analog. to non alius (v. alius, II. H.) with a comp. (only in Plin.):non aliter utilius id fieri putare quam, etc.,
Plin. 37, 2, 10, § 28:idque non aliter clarius intellegi potest,
id. 37, 4, 15, § 59; so id. 22, 22, 36, § 78; 24, 11, 50, § 85; 28, 9, 41, § 148; cf. Hand, Turs. I. pp. 267-276. -
10 alius
1.Ālĭus (better Ālĕus), a, um, adj., = Elius (v. Alis and Elis), Elian; subst., a native of Elis, a town in Achaia (only a few times in Plaut. Capt.):2.postquam belligerant Aetoli cum Aleis,
Plaut. Capt. prol. 24; 27; 2, 2, 30.ălĭus, a, ud, adj. and subst. (old form, alis, alid, after the analogy of quis, quid:I.alis rare,
Cat. 66, 28; Sall. ap. Charis, 2, p. 133; Inscr. Orell. 2488:alid more freq.,
Lucr. 1, 263; 5, 257; 5, 1305; 5, 1456; Cat. 29, 15; cf. Prisc. 13, p. 959.— Gen. sing. masc.: alius, rare, and not used by Tac.; for which alterius is com. used (v. alter); also alii, Cato and Licin. ap. Prisc. 194 P.; Varr. R. R. 1, 2.— Fem. gen.:aliae,
Lucr. 3, 918; Cic. Div. 2, 13, 30; Liv. 24, 27, 8; Gell. 2, 28, 1; Capito ap. Gell. 4, 10, 8.— Masc. dat.:ali,
Lucr. 6, 1226:alio,
Plaut. Stich. 1, 2, 13. — Fem. dat.:aliae,
Plaut. Mil. 3, 1, 207; Gell. 9, 4, 8) [cf. allos; Osc. allo ( nom. sing. fem.); Goth. alis; Erse, aile; O. H. Germ. alles, elles ( conj.); Engl. else], another, [p. 90] other (i. e. of many, whereas alter is one of two, v. exceptt. under II. G.); freq. with the indef. pronn. aliquis, quis, aliqui, qui, quidam, and the interrog. quis, qui, etc.A.. In gen.:► Instances of the rare gen.eorum sectam sequuntur multi mortales... multi alii ex Troja strenui viri,
Naev. Bell. Pun. 1, 16:alios multos,
Vulg. Matt. 15, 30; ib. Marc. 7, 4:plures alios,
ib. ib. 12, 5:cum aliis pluribus,
ib. Act. 15, 35:an ita dissolvit, ut omnes alii dissolverunt?
Cic. Font. 1; Tac. H. 5, 5:dum aliud aliquid flagiti conficiat,
Ter. Phorm. 5, 2, 5:nec nobis praeter med alius quisquam est servos Sosia,
Plaut. Am. 1, 1, 244:nec quisquam alius affuit,
id. ib. 1, 1, 269:panem vel aliud quidquam,
Vulg. 2 Reg. 3, 35. utrum hanc actionem habebis an aliam quampiam; Cic. Caecin. 37:quidquid aliud dare,
Vulg. Lev. 22, 25:ALIS NE POTESTO,
Inscr. Orell. 2488:datum Mi esse ab dis aliis,
Plaut. Am. prol. 12:adulescentulo in alio occupato amore,
Ter. And. 5, 1, 10:aut aliae cujus desiderium insideat rei,
Lucr. 3, 918:ne quam aliam quaerat copiam,
Ter. Heaut. 5, 1, 54:nisi quid pater ait aliud,
id. And. 5, 4, 47:si verum est, Q. Fabium Labeonem seu quem alium arbitrum a senatu datum, etc.,
Cic. Off. 1, 10, 33:quodcumque alid auget,
Lucr. 5, 257:Est alius quidam, parasitaster paululus,
Ter. Ad. 5. 2, 4; so Vulg. Luc. 22, 59:tuo (judicio) stabis, si aliud quoddam est tuum,
Cic. Or. 71, 237:L. Aemilius alius vir erat,
Liv. 44, 18:Genus ecce aliud discriminis audi,
Juv. 12, 24:alius, ne condemnaretur, pecuniam dedit,
Cic. Verr. 5, 117; Tac. Agr. 39:nemo alius,
Cic. Pis. 94; Vulg. Joan. 15, 24:alius nemo,
Cic. Quinct. 76:plus alimenti est in pane quam in ullo alio,
Cels. 2, 18:aliud esse causae suspicamur,
Cic. Fl. 39:Anne aliud tunc praefecti?
Juv. 4, 78:estne viris reliqui aliud,
Sall. Fragm. 187, 19:aliud auxilii,
Tac. A. 5, 8:aliud subsidii,
id. ib. 12, 46:alia honorum,
id. ib. 1, 9:alia sumptuum,
id. ib. 15, 15:sunt alia quae magis timeam,
Cic. Phil. 5, 29: Facete is quidem, sicut alia, many other things, id. Fin. 1, 3, 7 Madv.:haec aliaque,
Tac. H. 3, 51 al. —Hence, alio die, t. t. of the soothsayer, when he wished the Comitia postponed to another day, on the pretence of unfavorable omens: quid gravius quam rem susceptam dirimi, si unus augur alio die dixerit?
Cic. Leg. 2, 12, 31; id. Phil. 2, 33, 83 and 84 Wernsd. Perh. there is a reference to the same thing in Plaut. Poen. 2, 52: ita res divina mihi fuit: res serias omnes extollo ex hoc die in alium diem.—With aliquis, quisquam, or ullus implied (cf. aliqui, V. B., and aliquis, II. B.):ut, etiam si aliud melius fuit, tamen legatorum reditum exspectetis,
Cic. Phil. 6, 6:utar post alio, si invenero melius,
something else, id. Tusc. 1, 7, 14; so,si in aliud tempus differetur,
Caes. B C. 1, 86:an alium exspectamus?
Vulg. Matt. 11, 3; ib. Marc. 4, 36:siti magis quam alia re accenditur,
Sall. J. 89, 5:neque sex legiones alia de causa missas in Hispaniam,
Caes. B. C. 1, 85:neque creatura alia poterit nos separare,
Vulg. Rom. 8, 39.alius:B.alius generis bestiae,
Cic. N. D. 2, 48, 123; Varr. L. L. 9, 40, 67 dub.:alius ingenii,
Liv. 1, 56, 7 Madv. by conj.:alius ordinis,
Amm. 30, 5, 10:artificis aliusve,
Front. Controv. Agr. 2, 40, 27:alius coloris,
Non. p. 450:nomine vel ejus pro quo... aut alius qui, etc.,
Dig. 39, 2, 24, § 6; v. aliusmodi.—In comparisons, with atque, ac, or et, more rarely with nisi and quam; with the latter, in good class. authors, only when preceded by a neg. clause, or by an interrog. implying a neg.; cf. Ruhnk. ad Ter. And. 3, 3, 13; instead of quam, the comp. abl. or praeter, and similar words, sometimes appear, other than, different from, etc.(α).With atque, ac, or et:(β).illi sunt alio ingenio atque tu,
Plaut. Ps. 4, 7, 35:alium esse censes nunc me atque olim quom dabam?
Ter. And. 3, 3, 13:potest non solum aliud mihi ac tibi, sed mihi ipsi aliud alias videri,
Cic. Or. 71, 237:longe alia nobis ac tu scripseras nuntiantur,
id. Att. 11, 10:res alio modo est ac putatur,
id. Inv. 2, 6, 21 B. and K.:qui longe alia ratione ac reliqui Galli bellum gerere coeperunt,
Caes. B. G. 3, 28:non alius essem atque nunc sum,
Cic. Fam. 1, 9:longe aliam esse navigationem in concluso mari atque in vastissimo atque apertissimo Oceano perspiciebant,
Caes. B. G. 3, 9: aliud (se) esse facturum ac pronunciasset, Nep. Ages. 3, 4:alia atque antea sentiret,
id. Hann. 2, 2:lux longe alia est solis et lychnorum,
is very different, Cic. Cael. 28.—With nisi or quam (the latter is suspicious in Cic.; cf. Ochsn. Eclog. 252; Orell. ad Cic. Tusc. 1, 31, 75):(γ).amare autem nihil aliud est, nisi eum ipsum diligere, quem ames,
nothing else than, only, Cic. Lael. 27, 100:neque ulla fuit causa intermissionis epistularum nisi quod, etc.,
id. Fam. 7, 13:erat historia nihil aliud nisi annalium confectio,
id. de Or. 2, 12:Quid est aliud tumultus nisi perturbatio tanta, ut, etc.?
id. Phil. 8, 3:nihil aliud agerem, nisi eum, qui accusatus esset, defenderem,
id. Sull. 12; id. Att. 5, 10:quid est aliud Gigantum modo bellare cum dis nisi naturae repugnare?
id. Sen. 2, 5; id. Sex. Rosc. 19, 54; id. Rosc. Am. 5, 13; id. Leg. 1, 8, 25:pinaster nihil aliud est quam pinus silvestris,
Plin. 16, 10; Nep. Arist. 2, 2; id. Paus. 1, 4:Lysander nihil aliud molitus est quam ut omnes civitates in sua teneret potestate,
id. Lys. 1, 4:neque aliud huic defuit quam generosa stirps,
id. Eum. 1, 2:Nullo quippe alio vincis discrimine quam quod Illi marmoreum caput est, etc.,
Juv. 8, 54.—Hence, nihil aliud nisi or quam, = ouden allo ê, followed by finite verb, nothing else than, nothing but, only (after these words, fecit, factum est may be supplied, or the phraseology changed to nulla alia re facta; cf. Matth. Gr. 903; Hoogev. ad Vig. p. 475;Kuhn. Gr. Gr. II. p. 825): tribunatus P. Sestii nihil aliud nisi meum nomen causamque sustinuit,
Cic. Sest. 6, 13:ut nihil aliud nisi de hoste ac de laude cogitet,
id. Imp. Pomp. 22, 64; Liv. 2, 8:et hostes quidem nihil aliud (i. e. nulla alia re facta) quam perfusis vano timore Romanis citato agmine abeunt,
id. 2, 63; 31, 24:sed ab lictore nihil aliud quam prehendere prohibito, cum conversus in Patres impetus esset,
id. 2, 29:ut domo abditus nihil aliud quam per edicta obnuntiaret,
Suet. Caes. 20:mox nihil aliud quam vectabatur et deambulabat,
id. Aug. 83.—So, quid aliud quam? what other thing than? what else than? quibus quid aliud quam admonemus cives nos eorum esse, Liv. 4, 3:quid aliud quam ad bellum vocabantur?
Flor. 3, 23 med.; so,Quid Tullius? Anne aliud quam sidus?
Juv. 7, 199.—In affirmative-clauses rare, and only post-Aug.:te alia omnia, quam quae velis, agere, moleste ferrem,
Plin. Ep. 7, 15, 2:quod alium quam se cooptassent,
Suet. Ner. 2 al. —So, with the simple interrogative, quis alius? quid aliud? Qui, malum, alii? Ter. Eun. 4, 7, 10:Quid te aliud sollicitat?
id. ib. 1, 2, 82:Quid aliud tibi vis?
id. Heaut. 2, 3, 90:Numquid vis aliud?
id. Eun. 1, 2, 111:Sed quis nunc alius audet praeferre? etc.,
Juv. 12, 48:Quid enim est aliud Antonius?
Cic. Phil. 2, 70:Quid est aliud furere?
id. Pis. 47:Quid est alia sinistra liberalitas?
Cat. 29, 15 al. —With comp. abl. (cf. in Gr. alla tôn dikaiôn, Xen. Mem. 4, 4, 25):(δ).qui quaerit alia his, malum videtur quaerere,
other than, Plaut. Poen. prol. 22:quod est aliud melle,
Varr. R. R. 3, 16: nec quidquam aliud libertate communi quaesisse, nothing else but, Brut. et Cass. ap. Cic. Fam. 11, 2:neve putes alium sapiente bonoque beatum,
Hor. Ep. 1, 16, 20:alius Lysippo,
id. ib. 2, 1, 240:accusator alius Sejano,
Phaedr. 3, prol. 41.—With praeter:(ε).nec nobis praeter me alius quisquam est servos Sosia,
Plaut. Am. 1, 1, 249:nec quidquam aliud est philosophia praeter studium sapientiae,
Cic. Off. 2, 2, 5:non est alius praeter eum,
Vulg. Marc. 12, 32:rogavit numquid aliud ferret praeter arcam?
Cic. de Or. 2, 69:Num quid igitur aliud in illis judiciis versatum est praeter hasce insidias?
id. Clu. 62:nec jam tela alia habebant praeter gladios,
Liv. 38, 21, 5.—With extra (eccl. Lat.):(ζ).neque est alius extra te,
Vulg. 1 Reg. 2. 2; ib. Soph. 2, 15.—With absque (eccl. Lat.):(η).non est alius Deus absque te,
Vulg. 1 Par. 17, 20.—With praeterquam:II.cum aliud, praeterquam de quo retulissent, decemviri dicere prohiberent,
Liv. 3, 40.Esp.A.In distributive-clauses repeated even several times, and also interchanged with non nulli, quidam, ceteri, pars, partim, etc., the one... the other; plur., some... others:B.quid potes dicere cur alia defendas, alia non cures?
Cic. Phil. 2, 111:latera tegentes alios, alios praegredientes amicos,
id. ib. 13, 4: cum alii fossas complerent, alii defensores vallo depellerent, Caes. B. G. 3, 25; id. B. C. 1, 55:alii experimentorum notitiam necessariam esse contendunt, alii non satis potentem usum esse proponunt, Cels. prooem.: quae minus tuta erant, alia fossis, alia vallis, alia turribus muniebat,
Liv. 32, 5; so Vulg. Matt. 13, 5 sqq.; ib. 1 Cor. 12, 10; Cels. 3, 3, enumerating the different kinds of fever, repeats aliae seventeen times:cum aliis Q. Frater legatus, aliis C. Pomptinus legatus, reliquis M. Anneius legatus etc.,
Cic. Fam. 15, 4, 8:proferebant alii purpuram, tus alii, gemmas alii, vina non nulli Graeca,
id. Verr. 2, 5, 56, § 146: alias bestias nantes, alias volucres, serpentes quasdam, quasdam esse gradientes; earum ipsarum partim solivagas, partim congregatas;immanes alias, quasdam autem cicures, non nullas abditas,
id. Tusc. 5, 13, 38:principes partim interfecerant, alios in exsilium ejecerant,
Nep. Pelop. 1, 4:nos alii ibimus Afros, pars Scythiam veniemus,
Verg. E. 1, 65:alii superstantes proeliarentur, pars occulti muros subruerent,
Tac. H. 4, 23.—Sometimes alius is omitted in one clause:Helvetii ea spe dejecti navibus junctis, alii vadis Rhodani, etc.,
Caes. B. G. 1, 8:Veientes ignari in partem praedae suae vocatos deos, alios votis ex urbe sua evocatos, etc.,
Liv. 5, 21; Plin. 2, 43, 44, § 114:castra metari placuit, ut opus et alii proelium inciperent,
Tac. A. 1, 63.—Also with aliquis:alia sunt tamquam sibi nata, ut oculi, ut aures: aliqua etiam ceterorum membrorum usum adjuvant,
Cic. Fin. 3, 19, 63: [putat aliquis esse voluptatem bonum;alius autem pecuniam],
id. Tusc. 5, 28, 60 B. and K.; cf. Goer. ad Cic. Ac. 2, 10, 20.—Sometimes aliud... aliud designate merely a distinction between two objects contrasted, one thing... another:Numquam aliud natura, aliud sapientia dicit,
Juv. 14, 321:Fuit tempus, quo alia adversa, alia secunda principi,
Plin. Pan. 72:aliud est male dicere, aliud accusare,
Cic. Cael. 3; id. Lig. 16; Quint. 10, 1, 53:aliud est servum esse, aliud servire,
id. 5, 10, 60 al.:jam sciunt longe aliud esse virgines rapere, aliud pugnare cum viris,
Liv. 1, 12; cf. infra, e.—Alius repeated in another case, or with its derivatives, aliter, alias, alio, alibi, aliunde, etc. (but never with its derivatives in Tac.), in imitation of the Greek (cf. L. and S. s. v. allos, and Ochsn. Eclog. 110): simul alis alid aliunde rumitant inter se, Naev. ap. Fest. pp. 135 and 225; cf.C.Bothe, Fragm. Comic. p. 25: alius alium percontamur, cuja est navis?
one another, Plaut. Stich. 2, 2, 46:fallacia alia aliam trudit,
Ter. And. 4, 4, 40:fecerunt alii quidem alia quam multa,
Cic. Phil. 3, 20, 6:signa et ornamenta alia alio in loco intuebantur,
some in one place and some in another, id. Verr. 2. 1, 22:alius in alia est re magis utilis,
id. Sex. Rosc. 111:alius ex alia parte,
id. Verr. 1, 66:dies alios alio dedit ordine Luna felicis operum,
Verg. G. 1, 276:ut ipsi inter se alii aliis prodesse possent,
Cic. Off. 1, 7, 22; id. Leg. 1, 12, 33:ideo multa conjecta sunt, aliud alio tempore,
id. Q. Fr. 3, 1, 7:habes Sardos venales, alium alio nequiorem,
one worse than another, id. Fam. 7, 24: quo facto cum alius alii subsidium ferrent, one to another, Fr., l'un al'autre,
Caes. B. G. 2, 26 Herz.:legiones aliae alia in parte resistunt,
id. ib. 2, 22:alius alia causa illata,
id. ib. 1, 39:cum ceteros alii alium alia de causa improbarent,
Suet. Vesp. 6:alius alii subsidium ferunt,
Caes. B. G. 2, 26:alius alio more viventes,
each in a different way, Sall. C. 6, 2:alius alii tanti facinoris conscii,
id. ib. 22, 2; so id. ib. 52, 28; id. J. 53, 8; Curt. 10, 5, 16; Just. 15, 2:alii autem aliud clamabant,
Vulg. Act. 19, 32:illi alias aliud iisdem de rebus sentiunt,
now this, now that, Cic. de Or. 2, 7 fin.:aliter ab aliis digeruntur,
id. ib. 2, 19; Vulg. 3 Reg. 22, 20:equites alii alia dilapsi sunt,
some in this way, some in that, Liv. 44, 43:cum alii alio mitterentur,
id. 7, 39: Alis alibi stantes, omnes tamen adversis volneribus conciderunt, Sall. ap. Charis. 2, p. 133:jussit alios alibi fodere,
Liv. 44, 33; Vulg. Sap. 18, 18.—Alius ex alio, super alium, post alium, one after another; so often of the connection between ideas:D.ut aliud ex alio incidit, occurrit, etc.,
Ter. Heaut. 3, 3, 37:aliud ex alio succurrit mihi,
Cic. Fragm. C. 12:alid ex alio reficit natura,
Lucr. 1, 263; 5, 1305; 5, 1456: sed, [p. 91] ut aliud ex alio, mihi non est dubium, quin, etc., Cic. Att. 16, 14, Plin. Pan. 18, 1:ex alio in aliud vicissitudo atque mutatio,
Cic. Tusc. 5, 24, 69:alias ex aliis nectendo moras,
Liv. 7, 39:aliam ex alia prolem,
Verg. G. 3, 65; id. Cir. 364:nos alia ex aliis in fata vocamur,
id. A. 3, 494:quae impie per biennium alia super alia es ausus,
Liv. 3, 56; 23, 36:aliud super aliud scelus,
id. 30, 26; Plin. Ep. 7, 8; Suet. Ner. 49:deinde ab eo magistratu alium post alium sibi peperit,
Sall. J. 63, 5.—Alius atque alius or alius aliusque, the one and the other; now this, now that; different:E.eadem res saepe aut probatur aut reicitur, alio atque alio elata verbo,
Cic. Or. 22, 72:alio atque alio loco requiescere,
in different places, Sall. J. 72, 2:inchoata res aliis atque aliis de causis dilata erat,
Liv. 8, 23:aliud ejus subinde atque aliud facientes initium,
Sen. Ep. 32, 2:cum alia atque alia appetendo loca munirent,
Liv. 1, 8:milites trans flumen aliis atque aliis locis traiciebant,
id. 2, 2:luna alio atque alio loco exoritur,
Plin. 2, 10:febres aliae aliaeque subinde oriuntur,
Cels. 3, 3:cancer aliis aliisque signis discernitur,
id. 5, 26:aliis atque aliis causis,
Suet. Aug. 97.—In Sall. also alius deinde alius or alius post alius:saepe tentantes agros alia deinde alia loca petiverant, J. 18, 7: alias deinde alias morae causas facere,
id. ib. 36, 2:aliis post aliis minitari,
id. ib. 55, 8.—Of another kind or nature, i. e. different; hence, alium facere, to make different, to change, transform; and alium fleri, to become different, to be wholly changed:F.nunc haec dies aliam vitam affert, alios mores postulat,
Ter. And. 1, 2, 18 (aliam vitam pro diversam, contrariam, Don.):alium nunc censes esse me atque olim cum dabam,
id. ib. 3, 3, 13:Huic aliud mercedis erit,
Verg. E. 6, 26:longe alia mihi mens est,
Sall. C. 52, 2:Vos aliam potatis aquam,
Juv. 5, 52:lectus non alius cuiquam,
id. 8, 178:ensesque recondit mors alia,
Stat. Th. 7, 806:ostensus est in alia effigie,
Vulg. Marc. 16, 12; ib. Rom. 7, 23; ib. Gal. 1, 6; ib. Jac. 2, 25:alium fecisti me, alius ad te veneram,
Plaut. Trin. 1, 2, 123: alius nunc fieri volo, id. Poen. prol. fin.:homines alii facti sunt,
Cic. Fam. 11, 12:mutaberis in virum alium,
Vulg. 1 Reg. 10, 6; cf. supra, II. A. fin. —Hence, in alia omnia ire, transire, or discedere, sc. vota, to differ from the thing proposed; and in gen., to reject or oppose it, to go over to the opposite side: qui hoc censetis, illuc transite;qui alia omnia, in hanc partem: his verbis praeit ominis videlicet causa, ne dicat: qui non censetis,
Fest. p. 221; Plin. Ep. 8, 14, 19:frequens eum senatus reliquit et in alia omnia discessit,
Cic. Fam. 10, 12:de tribus legatis frequentes ierunt in alia omnia,
id. ib. 1, 2 Manut.: cum prima M. Marcelli sententia pronunciata esset, frequens senatus in alia omnia iit, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 13:discessionem faciente Marcello, senatus frequens in alia omnia transiit,
Hirt. B. G. 8, 53: aliud or alias res agere, v. ago, II. 7.—Of that which remains of a whole, = reliquus, ceteri, the rest, the remainder:G.Divitiaco ex aliis Gallis maximam fidem habebat,
Caes. B. G. 1, 41:inter primos atrox proelium fuit, alia multitudo terga vertit,
Liv. 7, 26:vulgus aliud trucidatum,
id. 7, 19; 2, 23; so id. 24, 1:legiones in testudinem glomerabantur et alii tela incutiebant,
Tac. H. 3, 31; id. A. 1, 30; 3, 42:cum alios incessus hostis clausisset, unum reliquum aestas impediret,
id. ib. 6, 33 al.—Like alter, one of two, the other of two:H.huic fuerunt filii nati duo, alium servus surpuit, etc.,
Plaut. Capt. prol. 8; cf. id. ib. arg. 2 and 9: eis genus, aetas, eloquentia prope aequalia fuere;magnitudo animi par, item gloria, sed alia alii,
Sall. C. 54, 1 Kritz:duo Romani super alium alius corruerunt,
one upon the other, Liv. 1, 25, 5:ita duo deinceps reges, alius alia via, civitatem auxerunt,
each in a different way, id. 1, 21, 6; 24, 27:marique alio Nicopolim ingressus,
Tac. A. 5, 10 ( Ionio, Halm); so,alias partes fovere,
the other side, id. H. 1, 8.—Also in the enumeration of the parts of any thing:Gallia est omnis divisa in partes tres, quarum unam incolunt Belgae, aliam Aquitani, tertiam Celtae,
Caes. B. G. 1, 1 Herz.:classium item duo genera sunt: unum liburnarum, aliud lusoriarum,
Veg. 2, 1 (cf. in Gr. meinantes de tautên tên hêmeran, têi allêi eporeuonto, Xen. Anab. 3, 4, 1; and so the Vulg.: Alia die profecti, the next day, Act. 21, 8).—Hence, alius with a proper name used as an appell. (cf. alter):ne quis alius Ariovistus regno Galliarum potiretur,
a second Ariovistus, Tac. H. 4, 73 fin.:alius Nero,
Suet. Tit. 7.—A peculiar enhancement of the idea is produced by alius with a neg. and the comp.:A.mulier, qua mulier alia nulla est pulchrior,
than whom no other woman is more beautiful, to whom no other woman is equal in beauty, Plaut. Merc. 1, 1, 100:facinus, quo non fortius ausit alis,
Cat. 66, 28:Fama malum qua non aliud velocius ullum,
Verg. A. 4, 174:quo neque melius neque amplius aliud in natura mortalium est,
Sall. J. 2, 4:quo non aliud atrocius visum,
Tac. A. 6, 24:(Sulla) neque consilio neque manu priorem alium pati,
Sall. J. 96, 3:neque majus aliud neque praestabilius invenias,
id. ib. 1, 2; Liv. 1, 24:non alia ante Romana pugna atrocior fuit,
id. 1, 27; 2, 31; Tac. A. 6, 7 al.; cf. under aliter, 2. b. z.—Hence the advv.ălĭō, adv. (an old dat. form, designating direction to a place; cf.: eo, quo), elsewhither (arch.), elsewhere, to another place, person, or thing, allose (class., esp. among poets; but not found in Lucr. or Juv.).1.In gen.a.Of place:b.fortasse tu profectus alio fueras,
Ter. Eun. 2, 2, 49:ut ab Norba alio traducerentur,
Liv. 32, 2:translatos alio maerebis amores,
Hor. Epod. 15, 23:decurrens alio,
id. S. 2, 1, 32:nam frustra vitium vitaveris illud, Si te alio pravum detorseris,
id. ib. 2, 2, 55.—With quo:Arpinumne mihi eundum sit, an quo alio,
to some other place, Cic. Att. 9, 17:si quando Romam aliove quo mitterent legatos,
Liv. 38, 30. —Of persons or things (cf. alias, alibi, alicunde, etc.):c.illi suum animum alio conferunt,
Ter. Heaut. 2, 4, 10 (cf. Plaut. Merc. 2, 2, 62:ne ad illam me animum adjecisse sentiat): ne quando iratus tu alio conferas,
id. Eun. 3, 1, 60 Don.:hi narrata ferunt alio,
Ov. M. 12, 57: tamen vocat me alio ( to another subject) jam dudum tacita vestra exspectatio, Cic. Clu. 23, 63; id. Verr. 2, 1, 53, § 139:sed, si placet, sermonem alio transferamus,
id. de Or. 1, 29, 133:quoniam alio properare tempus monet,
Sall. J. 19, 2; so Tac. A. 1, 18 al.—Of purpose or design:2.appellet haec desideria naturae: cupiditatis nomen servet alio,
for another purpose, Cic. Fin. 2, 9, 27:hoc longe alio spectabat,
looked quite elsewhere, had a far different design, Nep. Them. 6, 3.—a.. Alio... alio, in one way... in another; hither... thither, = huc... illuc:b.hic (i. e. in ea re) alio res familiaris, alio ducit humanitas,
Cic. Off. 3, 23, 89: alio atque alio, in one way and another:nihil alio atque alio spargitur,
Sen. Brev. Vit. 11, 2.—Alius alio, each in a different way, one in one way, another in another:c.et ceteri quidem alius alio,
Cic. Off. 3, 20, 80:aliud alio dissipavit,
id. Div. 1, 34, 76; so Liv. 2, 54, 9; 7, 39.—So, aliunde alio, from one place to another:quassatione terrae aliunde alio (aquae) transferuntur,
Sen. Q. N. 3, 11, 1; cf. aliunde.—Like alius or aliter with a negative and the particles of comparison quam or atque;B.in questions with nisi: plebem nusquam alio natam quam ad serviendum,
for nothing but, Liv. 7, 18, 7: non alio datam summam quam in emptionem, etc., * Suet. Aug. 98 Ruhnk.:quo alio nisi ad nos confugerent?
Liv. 39, 36, 11; cf. Hand, Turs. I. pp. 232-234.—ălĭā, adv. (sc. via), in another way, in a different manner (in the whole ante-class. and class. per. dub.); for in Plaut. Rud. prol. 10, aliuta has been proposed; in Lucr. 6, 986, Lachm. reads alio; in Liv. 21, 56, 2, Weissenb. alibi; and in id. 44, 43, 2, via may be supplied from the preced. context; certain only in Don. ad Ter. Hec. 1, 2, 5; cf. Hand, Turs. I. p. 219.—C.ălĭās, adv. (acc. to Prisc. 1014 P., and Corss. Ausspr. I. p. 769, an acc. form like foras; but acc. to Herz. ad Caes. B. G. 5, 57, and Hab. Syn. 79, old gen. like paterfamili as, Alcmen as, etc. In the ante-class. per. rare; only once in Plaut., twice in Ter., twice in Varro; in the class. per. most freq. in Cic., but only three times in his orations; also in Plin.).1.Of time, at a time other than the present, whether it be in the past or (more freq.) in the future.a.At another time, at other times, on another occasion (alias: temporis adverbium, quod Graeci allote, aliter allôs, Capitol. Orth. 2242 P.; cf.b.Herz. and Hab., as cited above): alias ut uti possim causa hac integra,
Ter. Hec. 1, 2, 4; so id. And. 3, 2, 49 (alias = alio tempore, Don.):sed alias jocabimur,
Cic. Fam. 7, 13, 2:sed plura scribemus alias,
id. ib. 7, 6:et alias et in consulatus petitione vinci,
id. Planc. 18:nil oriturum alias,
Hor. Ep. 2, 1, 17.—In the future, freq. in contrast with nunc, in praesentia, tum, hactenus:recte secusne, alias viderimus,
Cic. Ac. 2, 44, 135:Hactenus haec: alias justum sit necne poema, Nunc, etc.,
Hor. S. 1, 4, 63: sed haec alias pluribus;nunc, etc.,
Cic. Div. 2, 2 fin.; Liv. 44, 36 fin.: quare placeat, alias ostendemus; in praesentia, etc., Auct. ad Her. 3, 16, 28.—In the past:gubernatores alias imperare soliti, tum metu mortis jussa exsequebantur,
Curt. 4, 3, 18:alias bellare inter se solitos, tunc periculi societas junxerat,
id. 9, 4, 15.—Freq. with advv. of time;as numquam, umquam, and the like: si umquam in dicendo fuimus aliquid, aut etiam si numquam alias fuimus, tum profecto, etc.,
Cic. Att. 4, 2, 2:consilio numquam alias dato,
Hor. C. 3, 5, 45:numquam ante alias,
Liv. 2, 22, 7:non umquam alias ante tantus terror senatum invasit,
id. 2, 9, 5; 1, 28, 4:si quando umquam ante alias,
id. 32, 5 (where the four advv. of time are to be taken together):Saturnalibus et si quando alias libuisset, modo munera dividebat,
Suet. Aug. 75.—Alias... alias, as in Gr. allote... allote; allote men... allote de, at one time... at another; once... another time; sometimes... sometimes; now... now:c.Alias me poscit pro illa triginta minas, Alias talentum magnum,
Plaut. Curc. 1, 1, 63; so Varr. L. L. 8, § 76 Mull.; id. R. R. 2, 1, 15; Cic. Verr. 1, 46, 120:nec potest quisquam alias beatus esse, alias miser,
id. Fin. 2, 27, 87:contentius alias, alias summissius,
id. de Or. 3, 55, 212:cum alias bellum inferrent, alias inlatum defenderent,
Caes. B. G. 2, 29; so id. ib. 5, 57 al.; it occurs four times in successive clauses in Cic. Inv. 1, 52, 99.—Sometimes plerumque, saepe, aliquando, interdum stand in corresponding clauses:nec umquam sine usura reddit (terra), quod accepit, sed alias minore, plerumque majore cum foenore,
Cic. Sen. 15, 51:geminatio verborum habet interdum vim, leporem alias,
id. de Or. 3, 54, 206:hoc alias fastidio, alias contumacia, saepius imbecillitate, evenit,
Plin. 16, 32, 58, § 134; 7, 15, 13, § 63.—Sometimes one alias is omitted:illi eruptione tentata alias cuniculis ad aggerem actis, etc.,
Caes. B. G. 3, 21; Plin. 26, 3, 7, § 13.—Alias aliter, alias alius, etc. (cf. alius), at one time in one way... at another in another; now so... now otherwise; now this... now that:d.et alias aliter haec in utramque partem causae solent convenire,
Cic. Inv. 2, 13, 45:alii enim sunt, alias nostrique familiares fere demortui,
id. Att. 16, 11 (Madv. interprets this of time):illi alias aliud iisdem de rebus judicant,
id. de Or. 2, 7, 30; id. Or. 59, 200:(deos) non semper eosdem atque alias alios solemus venerari,
id. Red. in Sen. 30:ut iidem versus alias in aliam rem posse accommodari viderentur,
id. Div. 2, 54, 111.—Saepe alias or alias saepe... nunc, nuper, quondam, etc.;e.also: cum saepe alias... tum, etc. (very common in Cic.): quod cum saepe alias tum nuper, etc.,
Cic. Tusc. 4, 4, 7:fecimus et alias saepe et nuper in Tusculano,
id. ib. 5, 4, 11:quibus de rebus et alias saepe... et quondam in Hortensii villa,
id. Ac. 2, 3, 9:quorum pater et saepe alias et maxime censor saluti rei publicae fuit,
id. de Or. 1, 9, 38:cum saepe alias, tum apud centumviros,
id. Brut. 39, 144:cum saepe alias, tum Pyrrhi bello,
id. Off. 3, 22, 86; 3, 11, 47:neque tum solum, sed saepe alias,
Nep. Hann. 11, 7.—In comparative sentences rare:nunc tamen libentius quam saepe alias,
Symm. Ep. 1, 90.—So,Semper alias, always at other times or in other cases (apparently only post-Aug.): et super cenam autem et semper alias communissimus, multa joco transigebat. Suet. Vesp. 22; id. Tib. 18; Gell. 15, 1.—f.Raro alias, rarely at other times, on other occasions:g.ut raro alias quisquam tanto favore est auditus,
Liv. 45, 20; 3, 69; Tac. H. 1, 89.—Non alias, at no other time, never, = numquam (a choice poet. expression, often imitated by [p. 92] the histt.):2.non alias caelo ceciderunt plura sereno Fulgura,
never at any other time did so much lightning fall from a clear sky, Verg. G. 1, 487:non alias militi familiarior dux fuit,
Liv. 7, 33; 45, 7:non alias majore mole concursum,
Tac. A. 2, 46; 4. 69;11, 31: non sane alias exercitatior Britannia fuit,
id. Agr. 5:haud alias intentior populus plus vocis permisit,
id. A. 3, 11, and 15, 46; Suet. Tit. 8; Flor. 3, 6.—Of place, at another place, elsewhere; or in respect of other things, in other circumstances, otherwise (only post-Aug.; v. Madv. ad Cic. Fin. 1, 3, 7):3.Idaeus rubus appellatus est, quoniam in Ida, non alias, nascitur,
Plin. 24, 14, 75, § 123 (Jan, alius): nusquam alias tam torrens fretum, * Just. 4, 1, 9:sicut vir alias doctissimus Cornutus existimat,
Macr. S. 5, 19.—Alias for alioqui (only post-Aug.), to indicate that something is in a different condition in one instance, not in others, except that, for the rest, otherwise:4.in Silaro non virgulta modo immersa, verum et folia lapidescunt, alias salubri potu ejus aquae,
Plin. 2, 103, 106, § 224; so id. 18, 6, 7, § 37; 19, 8, 48, § 163; 25, 2, 6, § 16 al.—Non alias quam, for no other reason, on no other condition, in no other circumstances than, not other than; and non alias nisi, on no other condition, not otherwise, except (prob. taken from the lang. of common life):5.non alias magis indoluisse Caesarem ferunt quam quod, etc.,
Tac. A. 3, 73:debilitatum vulnere jacuisse non alias quam simulatione mortis tutiorem,
by nothing safer than by feigning death, Curt. 8, 1, 24; 8, 14, 16; Dig. 29, 7, 6, § 2: non alias ( on no other condition) existet heres ex substitutione nisi, etc., ib. 28, 6, 8; 23, 3, 37, 23, 3, 29.—Alias like aliter, in another manner; flrst in the Lat. of the jurists (cf. Suet. Tib. 71 Oud.; Liv. 21, 56, 2 Drak.; Ter. And. 3, 2, 49 Ruhnk.), Dig. 33, 8, 8, § 8; cf. Hand, Turs. I. pp. 219-227. —D. 1.With comparative-clause expressed; constr. both affirm. and neg. without distinction.a.With atque, ac, quam, and rarely ut, otherwise than, different from what, etc., Ter. Heaut. 2, 3, 23:b.sed aliter atque ostenderam facio,
Cic. Fam. 2, 3, 4; Ter. Ad. 4, 3, 6:aliter ac nos vellemus,
Cic. Mil. 9, 23:de quo tu aliter sentias atque ego,
id. Fin. 4, 22, 60; id. Att. 6, 3:si aliter nos faciant quam aequum est,
Plaut. Stich. 1, 1, 42:si aliter quippiam coacti faciant quam libere,
Cic. Rab. Post. 11, 29; id. Verr. 2, 1, 19, § 24; id. Inv. 2, 22, 66:Sed si aliter ut dixi accidisset, qui possem queri?
id. Rep. 1, 4, 7.—Non (or haud) aliter, not otherwise (per litoten), = just as; with quam si, ac si, quam cum, quam, exactly, just as if:* c.Non aliter quam si ruat omnis Karthago,
Verg. A. 4, 669:dividor haud aliter quam si mea membra relinquam,
Ov. Tr. 1, 3, 73:nihil in senatu actum aliter quam si, etc.,
Liv. 23, 4; 21, 63, 9:illi negabant se aliter ituros quam si, etc.,
id. 3, 51, 12:nec aliter quam si mihi tradatur, etc., Quint. prooem. 5: ut non aliter ratio constet quam si uni reddatur,
Tac. A. 1, 6; 1, 49:Non aliter quam si fecisset Juno maritum Insanum,
Juv. 6, 619; Suet. Aug. 40:non aliter quam cum, etc.,
Ov. F. 2, 209; so id. M. 2, 623; 4, 348; 6, 516 al.:nec scripsi aliter ac si, etc.,
Cic. Att. 13, 51; Suet. Oth. 6; Col. 2, 14 (15), 8:Non aliter quam qui lembum subigit,
Verg. G. 1, 201:non aliter praeformidat quam qui ferrum medici, priusquam curetur, aspexit,
Quint. 4, 5, 5; so id. 4, 5, 22; 2, 5, 11:neque aliter quam ii, qui traduntur, etc.,
id. 5, 8, 1:patere inde aliquid decrescere, non aliter quam Institor hibernae tegetis,
Juv. 7, 220:successorem non aliter quam indicium mortis accepturum,
Tac. A. 6, 30.—Aliter ab aliquo (analog. to alius with the abl., and alienus with ab), differently from any one:d.cultores regionum multo aliter a ceteris agunt,
Mel. 1, 9, 6.—Non ali ter nisi, by no other means, on no other condition, not otherwise, except:e.qui aliter obsistere fato fatetur se non potuisse, nisi etc.,
Cic. Fat. 20, 48; id. Fam. 1, 9: non pati C. Caesarem consulem aliter fieri, nisi exercitum et provincias tradiderit, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 14; so Lentulus ap. Cic. Fam. 12, 14, 18; Liv. 35, 39; 45, 11; 38; Tac. Or. 32; Just. 12, 14, 7; Suet. Ner. 36; Dig. 37, 9, 6; 48, 18, 9. —Non aliter quam ut, on no other condition than that:2.neque aliter poterit palos, ad quos perducitur, pertingere, quam ut diffluat,
Col. Arb. 7, 5; so Suet. Tib. 15; 24; id. Galb. 8; Curt. 9, 5, 23.—Without a comparative clause expressed.a.In gen., otherwise, in another manner, in other respects; and in the poets: haud aliter (per litoten), just so:b.vale atque salve, etsi aliter ut dicam meres,
though you deserve that I speak differently, Plaut. Capt. 3, 5, 86 Brix:tu si aliter existimes, nihil errabis,
Cic. Fam. 3, 7, 16:ut eadem ab utrisque dicantur, aliter dicuntur,
in a different sense, Plin. Pan. 72, 7:Si quis aliter docet,
Vulg. 1 Tim. 6, 3:quae aliter se habent,
ib. ib. 5, 25:Quippe aliter tunc vivebant homines,
Juv. 6, 11: quod uterque nostrum his etiam ex studiis notus, quibus aliter ignotus est, otherwise, i. e. personally, unknown, Plin. Ep. 9, 23, 3.—With negatives:non fuit faciendum aliter,
Cic. Att. 6, 9; Tac. A. 15, 68:Ergo non aliter poterit dormire?
Juv. 3, 281:aliter haud facile eos ad tantum negotium impelli posse,
Sall. C. 44, 1; Curt. 8, 10, 27:haud aliter Rutulo muros et castra tuenti Ignescunt irae (the comparison of the wolf precedes),
Verg. A. 9, 65:haud aliter (i. e. like a wild beast) juvenis medios moriturus in hostes Irruit,
id. ib. 9, 554 al.; Ov. M. 8, 473; 9, 642:non aliter (i. e. than I) Samio dicunt arsisse Bathyllo Anacreonta Teium,
Hor. Epod. 14, 10:neque Mordaces aliter (i. e. than by means of wine) diffugiunt sollicitudines,
id. C. 1, 18, 4:neque exercitum Romanum aliter transmissurum,
Tac. H. 5, 19:nec aliter expiari potest,
Vulg. Num. 35, 33. —So, fieri aliter non potest or fieri non potest aliter (not fieri non aliter potest): nihil agis;Fieri aliter non potest,
Ter. Ad. 5, 8, 13: assentior;fieri non potuit aliter,
Cic. Att. 6, 6.—Esp.(α).Pregn., otherwise, in the contrary manner: Pe. Servos Epidicus dixit mihi. Ph. Quid si servo aliter visum est? i. e. if he does not speak the truth? Plaut. Ep. 4, 2, 29:(β).verum aliter evenire multo intellegit,
Ter. And. prol. 4 (aliter autem contra significat, Don.):amplis cornibus et nigris potius quam aliter,
Varr. R. R. 1, 20, 1: ne aliter quid eveniat, providere de cet, otherwise than harmoniously, Sall. J. 10, 7:dis aliter visum,
Verg. A. 2, 428:sin aliter tibi videtur,
Vulg. Num. 11, 15: adversi... saevaque circuitu curvantem bracchia longo Scorpion atque aliter ( in the opposite direction) curvantem bracchia Cancrum, Ov. M. 2, 83: aliterque ( and in the opposite course) secante jam pelagus rostro, Luc. 8, 197.—Hence, qui aliter fecerit, who will not do that:neu quis de his postea ad senatum referat, neve cum populo agat: qui aliter fecerit, etc.,
Sall. C. 51, 43; Just. 6, 6, 1; cf. Brisson. de Form. p. 200, and de Verb. Signif. p. 66.—Aliter esse, to be of a different nature, differently constituted or disposed:(γ).sed longe aliter est amicus atque amator,
Plaut. Truc. 1, 2, 70: ego hunc esse aliter credidi: iste me fefellit;ego isti nihilo sum aliter ac fui,
Ter. Phorm. 3, 2, 44; id. Ad. 3, 4, 46; Cic. Rosc. Am. 47, 137.—For alioqui (q. v. II. C.), otherwise, else, in any other case:(δ).jus enim semper est quaesitum aequabile: neque enim aliter esset jus (and just after: nam aliter justitia non esset),
Cic. Off. 2, 12, 42; 1, 39, 139; id. Lael. 20, 74:si suos legatos recipere vellent, quos Athenas miserant, se remitterent, aliter illos numquam in patriam essent recepturi,
Nep. Them. 7 fin.:aliter sine populi jussu nulli earum rerum consuli jus est,
Sall. C. 29, 3 Kritz:aliter non viribus ullis Vincere poteris,
Verg. A. 6, 147:veniam ostentantes, si praesentia sequerentur: aliter nihil spei,
Tac. H. 4, 59:quoniam aliter non possem,
Vulg. Sap. 8, 21.—Like alius (q. v. II. A.) repeated even several times in a distributive manner, in one way... in another: sed aliter leges, aliter philosophi tollunt astutias. Cic. Off. 3, 17, 68; so id. ib. 1, 12, 38; id. Lael. 24, 89; id. Fam. 15, 21, 6:(ε).aliter utimur propriis, aliter commodatis,
Tac. Or. 32:Aliter catuli longe olent, aliter sues,
Plaut. Ep. 4, 2, 9:aliter Diodoro, aliter Philoni, Chrysippo aliter placet,
id. Ac. 2, 47, 143:idem illud aliter Caesar, aliter Cicero, aliter Cato suadere debebit,
Quint. 3, 8, 49: Et aliter acutis morbis medendum, aliter vetustis; aliter increscentibus, aliter subsistentibus, aliter jam ad sanitatem inclinatis, Cels. prooem. p. 10.—With alius or its derivatives, one in one way, another in another (v. alius, II. B.):(ζ).quoniam aliter ab aliis digeruntur,
Cic. de Or. 2, 19, 79; id. Att. 7, 8; Liv. 2, 21; so id. 39, 53:hoc ex locorum occasione aliter alibi decernitur,
Plin. 18, 5, 6, § 30; so id. 25, 4, 10, § 29.—Non aliter, analog. to non alius (v. alius, II. H.) with a comp. (only in Plin.):non aliter utilius id fieri putare quam, etc.,
Plin. 37, 2, 10, § 28:idque non aliter clarius intellegi potest,
id. 37, 4, 15, § 59; so id. 22, 22, 36, § 78; 24, 11, 50, § 85; 28, 9, 41, § 148; cf. Hand, Turs. I. pp. 267-276. -
11 coeo
cŏ-ĕo, īvi or ii (e. g. coierunt, Caes. B. G. 6, 22:I.coiere,
Lucr. 6, 452; Prop. 3 (4), 24, 18; Ov. M. 4, 83 al.:cŏĭisse,
Verg. A. 12, 709:coisse,
Prop. 3 (4), 15, 8; Ov. F. 6, 94; Quint. 5, 9, 5; 5, 11, 35;pedants preferred conire to coire,
Quint. 1, 6, 17; cf. id. 1, 5, 69, and Lachm. ad Lucr. p. 137), ĭtum, īre, v. a. and n.To go or come together, to meet, assemble, collect together (so mostly poet. or in post-Aug. prose); constr. absol., with ad aliquem, ad or in locum, more rar. in loco:b.matronae ad Veturiam Volumniamque frequentes coëunt,
Liv. 2, 40, 1:in porticum,
Plin. Ep. 1, 5, 9:ad solitum locum,
Ov. M. 4, 83:ad aliquem,
Curt. 7, 2, 21: Pharsaliam, * Cat. 64, 37:quo (sc. in sedilia theatri) populus coibat,
Hor. A. P. 207:in regiam,
Curt. 6, 8, 17:in quem (locum) coibatur,
Tac. A. 4, 69:apud aram ejus dei in cujus templo coiretur,
Suet. Aug. 35:cum rege in insulā,
Vell. 2, 101, 1:in foro,
Just. 5, 7, 6:milia crabronum coeunt,
Ov. F. 3, 753; id. H. 7, 123 Loers.:coivere amicis animis,
Curt. 8, 12, 9; 10, 3, 6:agmina coibant,
id. 10, 9, 15; Tac. A. 16, 5; id. H. 1, 27; 2, 52.—Poet.:B.vix memini nobis verba coisse decem,
i. e. have passed between us, Prop. 3 (4), 15, 8.—Specif., to go or come together in a hostile manner, to encounter:II.inter se coiisse viros et cernere ferro,
Verg. A. 12, 709; cf. id. G. 4, 73; Ov. M. 3, 236; Luc. 2, 225; Manil. 4, 83; Val. Fl. 5, 635; Stat. Th. 16, 408.—Pregn., to form a whole by coming together, to be united into a whole, to unite, combine (the usu. class. signif.); constr. absol., with cum, or dat.A.Lit.1.Of living beings:b.neque se conglobandi coëundique in unum datur spatium,
Liv. 6, 3, 6; so Verg. A. 9, 801; 10, 410:ut vaga illa multitudo coiret in populos,
Quint. 2, 16, 9:qui una coierunt,
Caes. B. G. 6, 22:reliqui (milites) coëunt inter se,
assemble, id. B. C. 1, 75; so Liv. 7, 37, 15:in formam justi exercitūs,
Vell. 2, 61, 2:ut coëat par Jungaturque pari,
Hor. Ep. 1, 5, 25.—Of the coition of the sexes (both of men and animals), to copulate, Lucr. 4, 1055; cf. Ov. M. 11, 744:B.cum alienā uxore,
Quint. 7, 3, 10:coisse eam cum viro,
id. 5, 9, 5:dominum cum ancillā,
id. 5, 11, 35:cum hospitibus stupro,
Curt. 5, 1, 37 al.:privigno,
Ov. H. 4, 129:simul binis,
Sen. Cons. ad Marc. 17, 5:sic et aves coëunt,
Ov. M. 9, 733; 10, 324; id. A. A. 2, 615; Col. 6, 27, 3 sq.; Ov. F. 3, 193 al.; cf., of marriage, [p. 359]b.. infra.—2.Transf., of things: membra. Ov. M. 4, 377; cf. Quint. 11, 3, 96: ignes coire globum quasi in unum, roll together, as into a ball, etc., Lucr. 5, 665; cf. id. 2, 563:B.sanguenque creari Sanguinis inter se multis coëuntibu' guttis,
out of many little drops running together, id. 1, 838; cf.:ut coëat lac,
to curdle, Varr. R. R. 2, 11, 4; Col. 12, 20, 4:bitumen spissatur et in densitatem coit,
thickens, Plin. 35, 15, 51, § 178; cf.:gelidus coit formidine sanguis,
Verg. A. 3, 30:semina,
Lucr. 3, 395; cf. id. 1, 770; 5, 190; 5, 425:tum digiti coëunt,
Ov. M. 2, 670; Quint. 11, 3, 21:ut cornua tota coirent Efficerentque orbem,
Ov. M. 7, 179; cf. Verg. A. 11, 860:palpebrae dormientis non coëunt,
do not close, Cels. 2, 8:labris coëuntibus,
Quint. 8, 3, 45 et saep.:perfectum quiddam fieri, cum omnia coierunt, necesse est,
id. 11, 3, 9; 9, 1, 9; 2, 19, 2; cf. id. 1, 5, 67:quae littera cum quāque optime coëat,
id. 9, 4, 91:ut placidis coëant immitia,
Hor. A. P. 12.—Of wounds, to close:arteria incisa neque coit neque sanescit,
Cels. 2, 10; cf.:potest os coire et vulnus sanescere,
id. 8, 10; so Plin. 11, 39, 93, § 227; Prop. 3 (4), 24, 18; Ov. Tr. 4, 4, 41; 5, 2, 9; and poet.:an male sarta Gratia nequicquam coit et rescinditur?
Hor. Ep. 1, 3, 32; Petr. 113, 8.—Trop., to unite for some object, in feeling, will, conclusions, etc., to join together, assimilate, combine, agree, ally one ' s self:b.Caesar cum eo coire per Arrium cogitat,
Cic. Att. 1, 17, 11:cum hoc tu coire ausus es, ut... addiceres, etc.,
id. Red. in Sen. 7, 16; id. Dom. 18, 47:principes, quitum unā coierunt, quantum visum est agri adtribuunt,
Caes. B. G. 6, 22: heri aliquot adulescentuli coimus in Piraeo (Piraeum ap. Cic. Att. 7, 3, 10), Ter. Eun. 3, 4, 1 (consensimus ac pepigimus, Don.):duodecim adulescentuli coierunt ex his, qui exsilio erant multati, etc.,
conspired together, Nep. Pelop. 2, 3; cf.:sed neque cum quoquam de eā re collocuturum neque coiturum: sic, ille consensionis globus hujus unius dissensione disjectus est,
id. Att. 8, 4:patricii coiere et interregem creavere,
Liv. 4, 7, 7:mos est regibus, quotiens in societatem coëant, implicare dextras, etc.,
Tac. A. 12, 47; hence poet.:coëant in foedera dextrae,
Verg. A. 11, 292; Tac. H. 3, 12:ad nullius non facinoris societatem coibant,
Suet. Aug. 32; and, like this, with changed construction.—Esp. of the marriage contract ( poet. and in post-Aug. prose); cf.:2.taedae quoque jure coissent,
Ov. M. 4, 60:conubio,
Curt. 8, 1, 9:nuptiis,
id. 9, 1, 26; Quint. 5, 11, 32:matrimonio,
Dig. 24, 1, 27:in matrimonium,
ib. 45, 1, 134; cf.:hac gener atque socer coëant mercede suorum,
i. e. in the marriage of Æneas with Lavinia, Verg. A. 7, 317.—Act.: coire societatem ( cum aliquo or absol.), to enter into an alliance, to make a compact, form a league (with some one;3.several times in Cic.): utinam, Pompei, cum Caesare societatem aut numquam coisses aut numquam diremisses!
Cic. Phil. 2, 10, 24; Nep. Con. 2, 2:societatem sceleris,
Cic. Rosc. Am. 34, 96:de municipis fortunis,
id. ib. 31, 87; Dig. 17, 2, 65, § 10:qui societatem in tempus coiit,
ib. 17, 2, 65, § 6.—Pass.:ad eam rem societas coitur,
Cic. Rosc. Am. 7, 20:ad coëundam societatem,
id. Fam. 5, 19, 2; so Gell. 1, 9 fin.:si unius rei societas coita sit,
Dig. 17, 2, 65 init.; cf. ib. 17, 2, 65, §§ 2, 9, 10, 15. -
12 convenio
I.To come together, meet together, assemble (class. and freq.).A.In gen.:2.milites, qui ex provinciā convenerant,
Caes. B. G. 1, 8:omnes... eo convenerant,
id. ib. 3, 16:totius fere Galliae legati ad Caesarem gratulatum convenerunt,
id. ib. 1, 30:quanto multitudo hominum ad hoc judicium,
Cic. Rosc. Am. 5, 11:amici privatique hospites ad eum defendendum convenerunt,
Nep. Timoth. 4, 2:ad clamorem hominum,
Caes. B. G. 4, 37:ad delectationem,
Quint. 3, 4, 6:Pericles, cum haberet collegam Sophoclem, iique de communi officio convenissent,
id. Off. 1, 40, 144:nunc ita convenimus, ut possemus dicere, etc.,
id. Phil. 3, 2, 5:quoniam convenimus ambo,
Verg. E. 5, 1; id. A. 1, 361 al.—With the place to or at which, usu. designated by in and acc.:mei capitis servandi causā Romam Italia tota convenit,
Cic. Pis. 15, 34; id. Div. 2, 23, 50:unum in locum omnes,
Caes. B. G. 4, 19:in coetus scholarum,
Quint. 2, 9, 2:in consilium frequentes,
Cic. Verr. 2, 2, 29, § 71:reguli in unum convenere,
Sall. J. 11, 2:tribuni plebis non desistebant clam inter se convenire,
Cic. Agr. 2, 5, 12:et ex proximis hibernis et a Caesare conventura subsidia,
Caes. B. G. 5, 28 fin.: convenientis manus dissipare, Auct. B. G. 8, 6.—Rarely with in and abl., or with advv. of place (mostly post-Aug.):uno in loco omnes adversariorum copiae convenissent,
Cic. Div. 2, 24, 52 B. and K.; cf.: quanta illic multitudo convenisse dicebatur, id. Verr. 2, 2, 66, § 160 B. and K. (al. illuc):in coloniā Agrippiensi in domum privatam conveniunt,
Tac. H. 4, 55.—Transf., of inanim. and abstr. subjects:B.munera multa huc ab amatoribus,
Plaut. Ps. 1, 2, 44:huc convenit utrumque bivium,
Plin. 6, 28, 32, § 144; cf.:oppi dum in quo omnis negotiatio ejus (Arabiae) convenit,
id. 6, 28, 32, § 157:cum multae causae convenisse unum in locum atque inter se congruere videntur,
Cic. Rosc. Am. 22, 62; so id. ad Q. Fr. 1, 4, 4.—In partic.1.Publicist. t. t. of civil communities which belong in jurisdiction to some chief city:2.ex his civitatibus, quae in id forum convenirent,
Cic. Verr. 2, 2, 15, § 38:Carthaginem conveniunt populi LXV.,
Plin. 3, 3, 4, § 25; cf.:ibi Aethiopicae convenere naves,
id. 5, 28, 29, § 105.—Jurid. t. t.:3.in manum, of a woman who in marriage (by usus, confarreatio, or coëmptio, q. v.) comes into the hands (manus) of her husband,
Cic. Fl. 34, 84; id. Top. 3, 14; Quint. 5, 10, 62; Gai Inst. 3, 84:viro in manum,
Cic. Top. 4, 23:in manum flaminis,
Tac. A. 4, 16 et saep.—In the same sense: in matrimonium alicujus,
Dig. 45, 1, 121, § 1:in matrimonium cum viro,
to marry, Gell. 18, 6, 8; or, in nuptias, Cod. Th. 3, 7, 11.—Act., to go to one to speak to him, make a request of him, etc., to address, accost, meet, visit:b.haut multos homines nunc videre et convenire quam te mavellem,
Plaut. Mil. 2, 2, 16; id. Pers. 5, 2, 74 al.; Ter. And. 1, 3, 22:(Helvetii) cum eum (sc. Caesarem) in itinere convenissent,
Caes. B. G. 1, 27:adversarios ejus,
Nep. Dion, 8, 3:illum Atilium,
Cic. Rosc. Am. 18, 50:neminem conveni—convenio autem cottidie plurimos—quin omnes, etc.,
id. Fam. 9, 14, 1:Bruti pueri Laodiceae me convenerunt,
id. ib. 3, 7, 1.— Pass.:Balbus tantis pedum doloribus afficitur, ut se conveniri nolit,
Cic. Fam. 6, 19, 2:nec eum (Lentulum) a minore Balbo conventum,
id. Att. 9, 6, 1:quod conveniundi patris me tempus capere jubebat,
Ter. Phorm. 5, 4, 9; Cic. Fam. 1, 8, 7; Nep. Dion, 9, 3 al. — Absol.:aditum petentibus conveniendi non dabat,
Nep. Paus. 3, 3.—Jurid. t. t., to meet one judicially, to sue, bring an action against, summon before a tribunal:II.ut heredes ex stipulatu conveniri possint,
Dig. 10, 2, 20; 50, 1, 17:de peculio,
Paul. Sent. 2, 31:pro parte dimidiā,
Dig. 17, 1, 59 et saep.—Also with abstr. objects:dolum aut culpam eorum,
Dig. 26, 7, 38:nomen,
ib. 42, 1, 15.Pregn.A.To come together, to unite, join, combine, couple (cf. coëo, II.).1.Lit., so mostly of the coition of animals, Lucr. 2, 922; Plin. 11, 24, 29, § 85; App. M. 6, p. 177, 38 al.—Of the union of atoms:2.Tandem conveniant ea (primordia) quae convecta repente Magnarum rerum fiunt exordia,
Lucr. 5, 429.—Trop.a.With personal subject, to agree with in wishes, decisions, etc., to accord, harmonize (rare;b.late Lat.),
Hyg. Astr. 2, 4; Dig. 9, 2, 27, § 29; Paul. Sent. 1, 1, § 5 (but in Plaut. Ps. 1, 5, the v. 130 is spurious; v. Ritschl, prol. ad Trin. p. 131).—Far more freq.,Res convenit or impers. convenit, it is agreed upon, or there is unanimity in respect to something, the matter is decided.(α).Res convenit, constr. alicui cum aliquo, inter aliquos, or absol.:(β).cum his mihi nec locus nec sermo convenit,
Plaut. Ps. 4, 7, 10:haec fratri mecum non conveniunt neque placent,
Ter. Ad. 1, 1, 34:de dote mecum conveniri nil potest,
Plaut. Trin. 2, 4, 168:hoc mihi cum tuo fratre convenit,
Cic. Fin. 5, 29, 87; Liv. 2, 39, 8; Quint. 3, 6, 91:pax, quae cum T. Quinctio convenisset,
Liv. 34, 43, 2; cf.:pax convenit,
Sall. J. 38 fin.; Liv. 1, 3, 5; 30, 43, 8:in eas condiciones cum pax conveniret,
id. 29, 12, 14 al.; and:cum imperatoribus Romanis pacem conventam fuisse,
Sall. J. 112, 2:ratio accepti atque expensi inter nos,
Plaut. Most. 1, 3, 146:eo signo quod convenerat revocantur,
Caes. B. C. 1, 28:quod tempus inter eos committendi proelii convenerat,
id. B. G. 2, 19:neminem voluerunt majores nostri esse judicem, nisi qui inter adversarios convenisset,
Cic. Clu. 43, 120; so,judex inter eos,
Val. Max. 2, 8, 2:posse rem convenire... si posset inter eos aliquid convenire,
Cic. Leg. 1, 20, 53:dum rem conventuram putamus,
id. Att. 9, 6, 2:si in eo manerent, quod convenisset,
Caes. B. G. 1, 36: [p. 463] in colloquium convenit;condiciones non convenerunt,
Nep. Hann. 6, 2; cf. Liv. 30, 40, 14; 38, 11, 1 al.:postquam ardentia vidit castra magister equitum (id convenerat signum),
id. 9, 23, 15:signum,
Suet. Oth. 6:omnia conventura,
Sall. J. 83, 2.— Pass.:pacem conventam frustra fuisse,
Sall. J. 112, 2:quibus conventis,
Liv. 30, 43, 7.—Convenit, constr. alicui cum aliquo, inter aliquos, with ut, the acc. and inf., with de and abl., or absol.:B.mihi cum Deiotaro convenit, ut, etc.,
Cic. Att. 6, 1, 14:idne agebas, ut tibi cum sceleratis, an ut cum bonis civibus conveniret?
id. Lig. 6, 18:quicum optime convenisset,
id. Verr. 2, 4, 66, § 147:nunc ita convenit inter me atque hunc, ut, etc.,
Plaut. Capt. 2. 3, 19:non modo inter Patres, sed ne inter consules quidem ipsos satis conveniebat,
Liv. 2, 23, 14:conveniat mihi tecum necesse est, ipsum fecisse, etc.,
Cic. Rosc. Am. 29, 79; Sen. Ben. 7, 4, 5; id. Brev. Vit. 7, 3:inter omnis vero convenit, Sibyllam ad Tarquinium Superbum tris libros attulisse,
Plin. 13, 13, 27, § 88; cf. Suet. Vesp. 25: convenit, jam inde per consules reliqua belli perfecta, it is generally asserted, homologeitai, Liv. 9, 16, 1; cf. Suet. Claud. 44 et saep.:cum de facto convenit, et quaeritur, etc.,
Cic. Inv. 1, 8, 11; id. Fin. 4, 26, 72:de duobus minus convenit,
Liv. 2, 33, 2; Quint. 1, 4, 17; Col. 2, 9 init.; Sen. Clem. 2, 7, 4; Gell. 2, 22, 2:quamquam de hoc parum convenit,
Quint. 5, 10, 2:quaedam sunt, de quibus inter omnes convenit,
id. 2, 12, 2; 4, 5, 28; Cic. N. D. 2, 4, 9; Liv. 42, 25, 11; Sen. Q. N. 2, 12, 2; Plin. Pan. 29, 5:ubi de pace non convenit, signa cecinere,
Flor. 2, 6, 59 al.:convenit, victi utri sint eo proelio, Urbem, agrum, etc.... seque uti dederent,
Plaut. Am. 1, 1, 70:convenerat, ne interloquereris,
Sen. Clem. 1, 9, 9; cf.:quibus consulibus interierit non convenit,
Nep. Hann. 13, 1:pacto convenit, etc.,
Liv. 24, 6, 7; Plaut. Aul. 2, 2, 80:omnis exercitus, uti convenerat. Numidiā deductus, etc.,
Sall. J. 39, 4:Patres igitur jurati (ita enim convenerat),
Liv. 30, 40, 12:pro argento si aurum dare mallent, darent convenit,
id. 38, 11, 8.—To fit with, in, or to something, to suit, be adapted to.1.Lit. (rare):2.quae (cupa) inter orbes conveniat... quae (fistula) in columellam conveniat,
Cato, R. R. 21, 1:conveniebatne in vaginam tuam machaera militis?
Plaut. Ps. 4, 7, 85:si cothurni laus illa esset, ad pedem apte convenire,
Cic. Fin. 3, 14, 46.—More freq.,Transf.: res convenit, or impers. convenit, the thing (or it) is fit, becoming, seemly, suitable, appropriate, proper, serviceable for something, it becomes, = consentit, congruit.a.Res convenit, constr. with in or ad aliquid, cum aliquā re, the dat., acc., acc. and inf., or absol.(α).In or ad aliquid:(β).ceterae vites in quemvis agrum conveniunt,
Cato, R. R. 6 fin.; cf. Varr. R. R. 1, 19, 1:quid minus in hunc ordinem convenit? etc.,
Cic. Phil. 9, 4, 8:convenire quae vitia in quemvis videntur potius, etc.,
id. Verr. 2, 1, 49, § 128; id. Rosc. Am. 23, 65:hoc in te unum,
id. N. D. 2, 29, 74 Orell. N. cr. nullam contumeliam jacere potueris, quae non ad maximam partem civium conveniret, id. Sull. 7, 23.—Cum aliquā re:(γ).haec tua deliberatio non mihi convenire visa est cum oratione Largi,
Cic. Fam. 6, 8, 2; so id. Fin. 3, 22, 73 al.—With dat.:(δ).num videntur convenire haec nuptiis?
Ter. And. 2, 2, 29; so Cic. Prov. Cons. 17, 41; id. Fin. 3, 22, 74; Sall. J. 85, 40; Quint. 6, 3, 25; Suet. Galb. 14 et saep.—With acc.:(ε).itidem ut tempus anni, aetatem aliam aliud factum convenit,
Plaut. Merc. 5, 4, 24 dub. (Lachm. ap. Lucr. p. 64, conj. condecet).—With acc. and inf.:(ζ).hoc non convenit, me... agrum habere,
Plaut. Trin. 3, 2, 55; so Prop. 2, 1, 41.—With in and abl.:(η).nihil autem minus in perfecto duce quam festinationem... convenire arbitrabatur,
Suet. Aug. 25.—Absol.: hanc mi expetivi, contigit;b.conveniunt mores, etc.,
Ter. And. 4, 2, 13:nomen non convenit,
id. ib. 5, 4, 39; id. Phorm. 1, 2, 3 (cf. impers.: rationes conferatis; adsidunt;subducunt: ad nummum convenit,
Cic. Att. 5, 21, 12):non bene conveniunt, nec in unā sede morantur Majestas et amor,
Ov. M. 2, 846:medius ille orationis modus maxime convenit,
Quint. 6, 2, 19 et saep.—Convenit, impers., constr. with a clause as subject (so esp. freq. in Lucr. and the elder Pliny).(α).Haud convenit, unā ire cum amicā imperatorem in viā, Ter. Eun. 3, 2, 41:(β).convenit illud in his rebus obsignatum habere, Lucr 2, 582: per se sibi vivere,
id. 3, 685:dicere causas leti,
id. 6, 708 et saep.:quo maxime contendi conveniat,
Caes. B. G. 7, 85, 2:convenit Evandri victos discedere ad urbem,
Verg. A. 12, 184; so Hor. A. P. 226; Vell. 1, 3, 2; Quint. 7, 3, 9; Plin. 18, 13, 33, § 126; cf. id. 33, 1, 5, § 15 Sillig.—With ut:1.quī enim convenit, ut? etc.,
Cic. Phil. 7, 2, 4 (al. evenit):si tibi curae Quantae conveniat Munatius,
Hor. Ep. 1, 3, 31; cf. Quint. 8, 6, 63. —To express assent:convenit,
well, it is agreed, Plaut. Cas. 2, 3, 54.—Hence,convĕnĭens, entis, P. a.A.(Acc. to II. A. 2.) Agreeing, consistent, accordant, harmonious (syn.:B.consentiens, concors, congruens): bene convenientes propinqui,
Cic. Off. 1, 17, 58; cf.:convenientes optime propinqui cognatique,
id. Rosc. Am. 34, 96; Suet. Tib. 7:recta et convenientia et constantia natura desiderat,
Cic. Off. 3, 8, 35:conveniens et conjuncta constantia inter augures,
id. Div. 2, 39, 82:motus,
Lucr. 1, 1029; cf.:inter se motus,
id. 2, 941.—More frequently,(Acc. to II. B. 2.) Fitting to something, appropriate to, meet, fit, suitable, = congruens; constr. with cum, the dat., ad aliquid, inter se, in and acc. or abl., or absol.(α).With cum (rare): motus oris conveniens cum ipsius verbi demonstratione, Nigid. ap. Gell. 10, 4, 4:(β).dies conveniens cum populi vultu,
Ov. P. 2, 1, 28.—With dat. (very freq.):(γ).nihil in hac praeclarā epistulā scriptum ab Epicuro congruens et conveniens decretis ejus reperietis,
Cic. Fin. 2, 31, 99; Quint. 3, 11, 20; 6, 3, 102 al.; Suet. Tib. 50; Hor. A. P. 316; Ov. P. 3, 9, 36 et saep.:aut sibi convenientia finge,
Hor. A. P. 119; cf. Quint. 11, 1, 11:bono civi convenientissimum credidi amplecti, etc.,
Plin. Ep. 3, 18, 1:disciplina convenientissima,
Vell. 1, 6, 3.—Ad aliquid (rare):(δ).nihil est tam conveniens ad res vel secundas vel adversas,
Cic. Lael. 5, 17:sonus ad formam tauri,
Ov. Ib. 436.—In aliquid (very rare):(ε).forma in illam conveniens amplitudinem,
Vell. 2, 29, 2.—In aliquā re:(ζ).gratulatio conveniens in eā victoriā,
Liv. 45, 19, 3.—Inter se (rare):(η).in vitā omnia sint apta inter se et convenientia,
Cic. Off. 1, 40, 144:inter se motus,
Lucr. 2, 941.—Absol. (rare):b.quod sit aptum atque conveniens,
Quint. 5, 10, 123:toga,
fitting, fitting close, Ov. A. A. 1, 514:nihil convenientius ducens, quam, etc.,
Suet. Aug. 10.—Conveniens est = convenit, consentaneum est, it is fit, proper, becoming, suitable (post-Aug. and rare; cf.2.congruens): convenientius est dici,
Plin. 34, 7, 16, § 35.— Sup., Plin. Pan. 87, 1; id. Ep. 10, 3 (20), 2.— Adv.: convĕnĭen-ter, fitly, suitably, conformably, consistently (syn.. congruenter, constanter; class.;most freq. in Cic.): convenienter cum naturā vivere (with congruere),
Cic. Tusc. 5, 28, 82:convenienter naturae vivere (with congruenter),
id. Fin. 3, 7, 26; cf. id. Off. 3, 3, 13 al.; Hor. Ep. 1, 10, 12:convenienter sibi dicere (with constanter),
Cic. Tusc. 5, 9, 26; Ov. A. A. 3, 546:convenienter ad praesentem fortunae statum loqui,
Liv. 23, 5, 4.— Sup., Aug. Civ. Dei, 18, 44.—con-ventum, i, n. (acc. to II. A. 2.), an agreement, compact, covenant, convention, accord (in good prose):facere promissa, stare conventis, reddere deposita,
Cic. Off. 3, 25, 95; 1, 10, 32; id. Part. Or. 37, 130; Liv. 29, 24, 3; Sil. 1, 10 al.—As a jurid. expression, very freq. in the connection pactum conventum (for which the MSS. sometimes, perh. through interpolation, give pactum et conventum), Cic. Part. Or. 37, 130; id. de Or. 2, 24, 100; id. Caecin. 18, 51; id. Att. 6, 3, 1; Juv. 6, 25; v. pactum. -
13 ingredior
in-grĕdĭor, essus 3, (in tmesi:I.ut velit ire inque gredi,
Lucr. 4, 888), v. dep. n. and a. [1. in-gradior]Prop., to go into, to enter (class.; syn. intro, introeo).1.With in and acc.:2.in stadium,
Cic. de Or. 1, 32, 147:in templum,
id. Phil. 14, 5, 12:in navem,
id. Verr. 2, 5, 62, § 160:cum in antiquum fundum ingredi vellet, frequentes armati obstiterunt,
id. Caecin. 8, 21; 11, 31:in castra,
Liv. 38, 27, 5:in urbem,
id. 9, 7, 10.—With acc.:3.iter pedibus,
Cic. Sen. 10, 34:domum,
id. Phil. 2, 27, 68:pontem Mulvium,
id. Cat. 3, 2, 6:via, quam nobis quoque ingrediendum sit,
id. Sen. 2, 6:hoc mare,
Quint. 12 prooem. §4: mare,
Sall. H. 3, 77:regnum,
id. ib. 2, 45:curiam,
Liv. 44, 19, 7; 40, 8, 1; Curt. 4, 7, 6; 9, 10, 1 al.—With intra:4.ingrediens intra finem ejus loci,
Cic. Caecin. 8, 22:ingredi intra munitiones,
Caes. B. G. 5, 9, 6:intra fines,
id. ib. 2, 4, 2.—With dat.:5.castris ingressus Etruscis,
Verg. A. 10, 148. —With ad:B. 1.ad quos (sc. deos penates) paulo ante ingressus hospitaliter fecerat,
Just. 8, 3, 4.—With in and acc. (so most freq.):2.in vitam paulo serius, tanquam in viam, ingressus,
Cic. Brut. 96, 330:jam ingrediar in disputationem,
id. Rep. 1, 24, 38: in eam rationem, id. de Or. 2, 53, 213:in spem libertatis,
id. Fam. 12, 25:in orationem,
id. Phil. 7, 3:in bellum,
id. Cat. 2, 6:in causam,
id. Div. in Caecin. 12, 40; id. Fam. 6, 1, 4; id. Planc. 3, 8:in sermonem,
Caes. B. C. 3, 18:in rem publicam,
to engage in public affairs, Hirt. B. Afr. 22.—With simple acc.:3.quam quisque viam vivendi sit ingressurus,
Cic. Off. 1, 32, 118:disputationem mecum,
id. Caecin. 28, 79:vitam,
id. Off. 3, 2, 6; id. Ac. 2, 36, 114:magistratum,
Sall. J. 43, 2:consulatum,
Quint. 6, 1, 35:eadem pericula,
Cic. Mur. 2, 4:hanc partem,
Quint. 4, 3, 1:studia,
id. 1, 10, 2:hunc video mihi principem ad ingrediendam rationem horum studiorum exstitisse,
Cic. Arch. 1, 1:eloquendi rationem,
Quint. 12 prooem. § 3.—With ad:C. 1.ad discendum,
Cic. de Or. 1, 21, 94.—With inf.:2.posteaquam sum ingressus eas res mandare monumentis,
Cic. Ac. 1, 1, 3:dicere,
id. Att. 15, 11, 2:describere aliquid,
id. de Sen. 14, 49:scribere,
id. Div. 2, 1, 3; Quint. 1, 3, 18:versare dolos,
Verg. A. 11, 704.—Absol.: sic contra est ingressa Venus, thus began Venus (to speak), Verg. A. 4, 107:3.Anchises lacrimis ingressus obortis,
id. ib. 6, 867.—With acc.:4.quam orationem cum ingressus essem,
Cic. Att. 15, 11, 1:tibi res antiquae laudis et artis Ingredior,
Verg. G. 2, 175:longinquam profectionem,
Suet. Aug. 92.—With in and acc.:D.quem ingressum in sermonem Pompeius interpellavit,
at the beginning of his speech, Caes. B. C. 3, 18, 3; cf. 1, 2, 2.—Of time, to enter upon, begin, commence:II. 1.Caesar decimum nonum annum ingressus,
Vell. 2, 61, 1: ingresso vere, when spring has begun or arrived, Luc. 10, 224.—Absol.: si stas, ingredere;2.si ingrederis, curre,
Cic. Att. 2, 23, 3.—With per:3.rex pedes per nivem et glaciem ingredi coepit,
Curt. 5, 7, 8.—With adv.:4.tardius,
Cic. Tusc. 1, 31, 75:quacumque,
Ov. F. 4, 481:elephanti gregatim ingrediuntur,
Plin. 8, 5, 5, § 11.—With abl.:B.campo,
Verg. A. 10, 763:solo,
id. ib. 4, 177; 10, 767.—Fig., to walk, go.1.With abl.:2. 3.vestigiis patris,
Cic. Rep. 6, 24, 26; for which,With per:4.per titulos ingredimurque tuos,
Ov. F. 2, 16.—Absol.:sublimia debent ingredi, lenia duci, acria currere, delicata fluere,
to march majestically, Quint. 9, 4, 139:nec tragoedia socco ingreditur,
id. 10, 2, 22.
См. также в других словарях:
Marie Ire d'Ecosse — Marie Ire d Écosse Pour les articles homonymes, voir Marie et Marie Stuart (homonymie). Marie I … Wikipédia en Français
Marie Ire d'Écosse — Pour les articles homonymes, voir Marie et Marie Stuart (homonymie). Marie Ire Marie Stuart, reine … Wikipédia en Français
Cléopâtre VII — Pour les articles homonymes, voir Cléopâtre. Articles de la série Pharaon Classements … Wikipédia en Français
MADAGASCAR — Par sa superficie (587 041 km2), Madagascar est la troisième île du monde, ou la quatrième si l’on prend en compte l’Australie qui est plutôt un continent. La population totale demeure faible malgré un taux de natalité toujours élevé: environ 12… … Encyclopédie Universelle
Maria Stuarda — Marie Ire d Écosse Pour les articles homonymes, voir Marie et Marie Stuart (homonymie). Marie I … Wikipédia en Français
Marie 1ère d'écosse — Marie Ire d Écosse Pour les articles homonymes, voir Marie et Marie Stuart (homonymie). Marie I … Wikipédia en Français
Marie Ière d'Écosse — Marie Ire d Écosse Pour les articles homonymes, voir Marie et Marie Stuart (homonymie). Marie I … Wikipédia en Français
Marie Stuart — Marie Ire d Écosse Pour les articles homonymes, voir Marie et Marie Stuart (homonymie). Marie I … Wikipédia en Français
Marie d'Écosse — Marie Ire d Écosse Pour les articles homonymes, voir Marie et Marie Stuart (homonymie). Marie I … Wikipédia en Français
15e Division d'Infanterie Coloniale — Période 16 juin 1915 Pays France Branche Armée de Terre Type Division d Infanterie Coloniale Rôle … Wikipédia en Français
15e division d'infanterie coloniale — Période 16 juin 1915 Pays France Branche Armée de Terre Type Division … Wikipédia en Français
